بیست و دومین کنگره (مجمع عمومی) “شورای جهانی صلح” (WPC) از تاریخ یکم تا سوم آذر ۱۴۰۱ (۲۲ تا ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲) در شهر هانوی، پایتخت جمهوری سوسیالیستی ویتنام، برگزار شد.

صد و هشت نماینده از ۵۸ سازمان، از ۵۳ کشور از هر پنج قارهٔ جهان، در این نشست شرکت کردند. کمیتهٔ صلح ویتنام (VPC) برای نخستین بار میزبان این همایش در ویتنام بود.

کمیتهٔ اجرایی “شورای جهانی صلح” در تاریخ ۳۰ آبان (۲۱ نوامبر) پیش‌نویس بیانیهٔ سیاسی را برای ارائه به نشست شورا نهایی کرد. مقررات عمومی نشست و تشکیل کمیته‌های گوناگون و معیارهای انتخاب رهبری شورا در آینده نیز مورد بحث و بررسی و توافق قرار گرفت. اونگ چو لو، رئیس کمیتهٔ صلح ویتنام، به شرکت‌کنندگان در نشست خوشامد گفت. نشست شورا با سخنرانی خانم سوکورو گومز، رئیس “شورای جهانی صلح”، آغاز شد و آتاناسیوس پافیلیس، دبیرکل این شورا، سند سیاسی اصلی و وظایف پیش روی جنبش صلح را، که مبنای اصلی بحث‌های نشست بود، معرفی کرد.

سوکورو گومز و آتاناسیوس پافیلیس در سخنرانی‌های خود بر خطرها و تهدیدهای جدید علیه صلح جهانی تأکید کردند که نتیجهٔ مداخله و تجاوزهای فزایندهٔ امپریالیستی است. این تهدیدها بر بحران‌های عمیق اقتصادی، اجتماعی، و زیست‌محیطی، که جهان هم‌اکنون با آنها روبه‌رو است، اثر می‌گذارند. سخنرانان همچنین خاطرنشان کردند که اکنون زمانی مساعد برای نیرومندتر کردن مبارزهٔ صلح‌دوستان جهان است، مبارزاتی که تنها راه برای رودررویی با گرایش‌های جنگ‌طلبانه و متوقف کردن آنهاست.

اگرچه برگزاری حضوری بیست و دومین مجمع عمومی شورا به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به تأخیر افتاد، تردیدی نیست که دورهٔ شش ساله بین دو نشست پیشین و کنونی سرشار از فعالیت و مبارزه صلح‌جویانه در سراسر جهان بوده است. بسیاری از سازمان‌های عضو شورا نیز گزارش دادند که در این دوره در سازمان‌دهی اعتراض‌های خیابانی، تظاهرات، سمینارها، مناظره‌ها، و برگزاری کنگره‌ها و نشست‌های محلی و منطقه‌یی با هدف پیکار با تهاجم‌های امپریالیستی فعالیت و شرکت داشته‌اند. در وضعیت کنونی، امپریالیسم سیاست‌های تهاجمی تهدید و تحریم و محاصرهٔ خود را شدت داده است. نمونهٔ بارز این سیاست‌ها در آمریکای لاتین، اعمال تحریم‌های دولت آمریکا علیه کوبا و ونزوئلا است. به‌علاوه، تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران، جمهوری دموکراتیک خلق کره، و فدراسیون روسیه، به‌منظور تضعیف اقتصاد آنها و بی‌ثبات کردن این کشورها، اعمال شده است.

در سند سیاسی کنگرهٔ “شورای جهانی صلح” به سرکوب فزایندهٔ حقوق مردم فلسطین نیز اشاره شده است. در سال جاری میلادی، بیش از ۲۰۰ شهروند فلسطینی به دست نیروهای مسلح اسرائیل کشته شده‌اند. اسرائیل با حمایت آشکار دولت‌های آمریکا و بریتانیا و همدستی اتحادیهٔ اروپا، به سرکوب شدید فلسطینیان ادامه می‌دهد. از آن جمله است حملهٔ نظامی به غزه، گسترش شهرک‌های یهودی‌نشین در سراسر سرزمین فلسطین، و اجرای قانون ملی یهود که حتی در مورد شهروندان عرب اسرائیل نیز تبعیض قائل می‌شود. هیچ صلحی در غرب آسیا، و از این رو در جهان، برقرار نخواهد شد مگر اینکه یورش‌های اسرائیل به فلسطینی‌ها متوقف شود و کشور فلسطین، در درون مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷ و اورشلیم شرقی به‌عنوان پایتخت آن، به رسمیت شناخته شود. به‌علاوه، حق بازگشت به سرزمین مادری فلسطینی‌هایی که به‌دلیل حمله‌های مستمر اسرائیل مجبور به مهاجرت از میهن خود شده‌اند، باید بر اساس قطعنامهٔ ۱۹۴ سازمان ملل متحد پذیرفته شود. سند مزبور همچنین به اوضاع خطرناک اوکراین و شرق اروپا در سال‌های اخیر، به‌ویژه پس از کودتای “میدان” در سال ۲۰۱۴، اشاره کرده است. در دولت‌های ارتجاعی که پس از کودتا در اوکراین به قدرت رسیدند، نیروهای نو-نازی شرکت داشته‌اند. حمله‌های هشت سال گذشتهٔ این دولت‌ها به مناطق شرقی اوکراین به کشته شدن بیش از ۱۴ هزار نفر تا سال ۲۰۲۲ منجر شد. این حمله‌ها با حمایت آشکار دولت‌های آمریکا و بریتانیا انجام شد. جنگ کنونی در اوکراین پس از آن آغاز شد که ناتو گسترش قلمرو خود و محاصرهٔ روسیه را آغاز کرد.

“شورای جهانی صلح” جنگ در اوکراین را تأیید نمی‌کند و در مورد تداوم این جنگ و تلفات جانی و ویرانی‌های ناشی از آن ابراز نگرانی جدّی می‌کند. مردم اروپا و جهان هزینهٔ سنگینی برای این جنگ می‌پردازند. افزایش قیمت غلات و دیگر کالاهای اساسی، و از همه مهم‌تر، بحران انرژی ناشی از این جنگ، موجب سختی شدید مردم منطقه شده است. به‌علاوه، با آغاز فصل زمستان، مردم اروپا نیز دچار کمبود انرژی برای گرمایش می‌شوند. نشست اخیر شورا خواستار پایان فوری این جنگ شد و از طرفین جنگ خواست که مسئله را از راه مذاکرهٔ صلح‌آمیز حل‌وفصل کنند. همچنین، کنگرهٔ شورا تحریم‌های متعدد علیه روسیه و خرابکاری در خط لولهٔ گازرسانی به اروپا را، که با همدستی برخی از نهادهای دولتی آمریکا و بریتانیا صورت گرفت، محکوم کرد.

نشست اخیر “شورای جهانی صلح” دولت آمریکا را به‌دلیل سیاست‌های تهاجمی و مداخله‌جویانه‌اش در منطقهٔ آسیا و اقیانوسیه محکوم کرد. همچنین، مخالفت خود را با معاهده‌های نظامی ارتجاعی تازه در آن مناطق، از جمله پیمان چهارجانبهٔ امنیتی کواد (QUAD) و پیمان امنیتی آکوس (AUKUS)، ابراز کرد. اینها علاوه بر پیمان‌هایی‌اند که از قبل بین آمریکا و ژاپن، و آمریکا و کره جنوبی، بسته شده بود. نشست اخیر شورا همچنین اقدام‌های تحریک‌آمیز آمریکا در اطراف تایوان و مداخله در امور داخلی چین را محکوم و بار دیگر بر موضع اصولی خود در مورد سیاست “چین واحد” تأکید کرد. در سند سیاسی مجمع عمومی اخیر شورا همچنین آمده است که دولت آمریکا مسئول مستقیم وخامت اوضاع در منطقهٔ شبه‌جزیرهٔ کره است. آمریکا بیش از ۲۸هزار سرباز و نیز سامانهٔ دفاع موشکی “تاد” را در کرهٔ جنوبی مستقر کرده است و مرتب در حال برگزاری مانورهای نظامی در منطقه است. ادامهٔ محاصرهٔ اقتصادی جمهوری دموکراتیک خلق کره اکنون با تهاجم نظامی مجدد همراه و تقویت شده است. تشدید مانورهای نظامی مشترک آمریکا و متحدانش عامل تشدید تنش‌ها در آن منطقه و تهدیدی جدّی برای صلح و ثبات منطقه و جهان است.

“شورای جهانی صلح” همچنین خواستار خروج فوری ناوگان چهارم آمریکا از منطقهٔ آمریکای لاتین و توقف ساخت پایگاه‌های جدید نظامی در آن منطقه است. این شورا سیاست‌های مداخله‌جویانهٔ آمریکا در امور داخلی کشورهای آمریکای لاتین، تشویق به کودتا در منطقه، و تلاش برای بی‌ثبات کردن دولت‌های منتخب مردم در کشورهای این قاره را نیز محکوم می‌کند. نشست اخیر شورا بر همبستگی قاطع خود با کوبا تأکید کرد و خواستار رفع فوری محاصرهٔ جنایتکارانه و غیرانسانی دولت آمریکا بر آن کشور و حذف فوری کوبا از فهرست کشورهای حامی تروریسم شد. شورا همچنین حمایت خود را از مردم پورتوریکو و آرژانتین اعلام کرد که برای به دست آوردن استقلال سیاسی و کنترل بر سرزمین‌های خود و بیرون آمدن از زیر سلطهٔ امپریالیسم پیکار می‌کنند. “شورای جهانی صلح” همبستگی خود را با مردم ونزوئلا و سایر ملت‌های منطقه نیز اعلام کرد.

بر اساس گزارش “انستیتو جهانی پژوهش‌های صلح استکهلم” (SIPRI)، به اندازهٔ ۲٫۲درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای جهان در سال ۲۰۲۱، برابر با ۲تریلیون و ۱۱۳میلیارد دلار، صرف هزینه‌های نظامی و دفاعی شده است. شصت درصد از این هزینه فقط به “ناتو” اختصاص دارد! بر اساس برآوردها، تنها با استفاده از بخش کوچکی از این بودجهٔ کلان برای بهبود زندگی مردم می‌توان به گرسنگی، کمبود آب آشامیدنی سالم، و بسیاری از بیماری‌های درمان‌شدنی در سراسر جهان پایان داد. ولی کشورهای امپریالیستی، به رهبری آمریکا، تن به این کار نمی‌دهند، زیرا بیش از آنکه به نجات جان انسان‌ها و بهبود شرایط زندگی بشر توجه داشته باشند، نگران سرکردگی و تسلط خود بر بازارهای جهانی و منابع طبیعی‌اند. کنگرهٔ “شورای جهانی صلح” با امیدواری بسیار به نیرومندتر شدن آیندهٔ این شورا، از راه اتحاد نیروهای مبارز در راه صلح و همبستگی با حقوق مردم، به پایان رسید. بیانیهٔ سیاسی شورا دو روز کامل مورد بحث و بررسی قرار گرفت و همراه با برنامهٔ عملی شورا و اعضای آن به تصویب اکثریت رسید. جمشید احمدی، معاون دبیرکل کمیتهٔ دفاع از حقوق مردم ایران (کودیر) به‌نمایندگی از جنبش هواداران صلح، دموکراسی، و همبستگی در ایران در بحث‌ و گفت‌وگوهای کنگره شرکت داشت. در بیانیهٔ‌ نهایی نشست اخیر شورا، بر “همبستگی… با مردم ایران و مبارزهٔ آنها برای حقوق اجتماعی، سیاسی، و مدنی و عدالت اجتماعی” و محکوم کردن قاطعانهٔ “اقدامات سرکوبگرانهٔ اخیر دستگاه امنیتی [حکومت] علیه زنان، جوانان، و زحمتکشان” تأکید شد. همچنین، “با هرگونه مداخلهٔ خارجی در ایران، از جمله تحریم‌های فلج‌کنندهٔ اقتصادی و بانکی که بیش از همه به مردم ایران آسیب می‌رساند” قاطعانه مخالفت شد. در گزارش هماهنگ‌کنندهٔ کمیتهٔ خاورمیانهٔ شورا نیز به “همبستگی با مبارزان راه صلح، کارگران، و نیروهای مترقی ایران برای تحقق حقوق دموکراتیک، اجتماعی، مدنی، و آزادی‌های عمومی” اشاره شد و “اقدامات سرکوبگرانهٔ دستگاه امنیتی رژیم [ایران] علیه تظاهرکنندگان، به‌ویژه زنان” قاطعانه محکوم شد. (شمارهٔ ۱۱۷۰ نامهٔ مردم، ۴ آذر ۱۴۰۱، را ببینید.) در ادامهٔ کار نشست، برای پیشبُرد فعالیت‌های “شورای جهانی صلح”، شورای اجرایی ۴۰ نفره و دبیرخانهٔ ۱۳ نفره انتخاب شدند. پالاپ سینگوپتا، دبیرکل سازمان صلح و همبستگی هند، با اکثریت آرا به ریاست جدید “شورای جهانی صلح” انتخاب شد. در نتیجه، سوکورو گومز، نمایندهٔ مرکز برزیلی دفاع از همبستگی و صلح، از سمت ریاست شورا کناره‌گیری کرد. به پاس کوشش‌های فراوان خانم گومز در تقویت جنبش صلح، از او سپاسگزاری شایانی شد. پافیلیس و ایرکلیس تساوداریدیس، از نمایندگان کمیتهٔ یونانی تنش‌زدایی جهانی و صلح،‌ مجدداً به ترتیب به سمت‌های دبیر‌کل و دبیر اجرایی انتخاب شدند. مسئولان هماهنگ‌کنندهٔ نشست‌های منطقه‌یی نیز انتخاب شدند. بیست و دومین نشست “شورای جهانی صلح” در شب سوم آذر ۱۴۰۱ (۲۴ نوامبر ۲۰۲۲) با سپاسگزاری از کمیتهٔ صلح ویتنام و اتحادیهٔ سازمان‌های دوستی ویتنام (VUFO)، برای برنامه‌ریزی خوب در برگزاری موفق این نشست، به پایان رسید. روز چهارم آذر (۲۵ نوامبر)، کنفرانس صلح هانوی برگزار شد که در آن پالاپ سینگوپتا، رئیس جدید “شورای جهانی صلح”، و نمایندگان چند سازمان جهانی همبستهٔ دیگر مانند فدراسیون جهانی اتحادیه‌های کارگری WFTU) )، فدراسیون جهانی دموکراتیک زنان (WIFD)، فدراسیون جهانی جوانان دموکرات (WFDY) در چهار گروه مجزا سخنرانی کردند.

میزبانان نشست اخیر، کمیتهٔ صلح ویتنام، و اتحادیهٔ سازمان‌های دوستی ویتنام بازدیدهایی از آرامگاه هوشی مین، مبارز و انقلابی بزرگ ضدّاستعماری ویتنام، ترتیب دادند. همچنین، نوین ژوان فوک، رئیس‌جمهور ویتنام، و نیز رئیس جبههٔ میهنی ویتنام با مهمانان دیدار و گفت‌وگو کردند. در روز پایانی، همهٔ مهمانان از خلیج ها لونگ، یکی از عجایب هفت‌گانهٔ امروزی در جهان، دیدار کردند. کمیتهٔ صلح ویتنام و اتحادیه سازمان‌های دوستی ویتنام نه‌تنها بیست و دومین مجمع عمومی “شورای جهانی صلح” را با موفقیت میزبانی کردند، بلکه تحولات انجام شده در ویتنام و پیشرفت و توسعه در آن کشور به سوی سوسیالیسم را نیز به نمایش گذاشتند.

به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۷۱، ۲۸ آذر ۱۴۰۱