شرح غربت کودکان زباله‌گرد، حکایت هویتی گمشده است که ناغافل زیر خاک این شهر جان گرفته و زیر سایه فقر و اعتیاد قد کشیده است.

بسیاری از پیمانکاران شهرداری‌ها برخلاف مفاد قراردادشان و کنوانسیون جهانی حقوق کودک، از این کودکان بدون شناسنامه یا برگه هویتی در گاراژهای جمع‌آوری زباله بهره‌کشی می‌کند و با دادن جای خواب و کارت شناسایی، آنها را به رسمیت می‌شناسد.

چهره مردانه این کودکان کار ناگفتنی‌های زیادی دارد. قامت تکیده آنها در سطل‌های زباله در جست‌و‌جوی منافع پیمانکار شهرداری، خم می‌شود تا روزهای کودکی‌شان در بوی مشمئز کننده زباله سپری شود. برخی از این کودکان، نان آور خانواده‌ای هستند که قربانی فقر و اعتیاد و طلاق والدین شده است. جمع‌آوری و تفکیک زباله‌ها بدون هیچ نظارتی بر عملکرد پیمانکار شهرداری در گاراژهایی در سطح شهر و در معرض دید مردم صورت می‌گیرد. وضعیت بهداشتی آلونک‌های داخل گاراژها در مجاورت زباله‌ها، سلامتی این کودکان بی‌پناه را تهدید می‌کند.

منع قانونی استفاده از کودکان کار

محمد اسکندری رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی ورزشی شورای اسلامی محمدشهر در گفت‌و‌گو با «ایران» از به کارگیری کودکان کار در جمع‌آوری پسماند سطح شهر توسط پیمانکار شهرداری به شدت انتقاد کرد.

وی افزود: متأسفانه شاهد آن هستیم کودکی که باید سرگرم کتاب و درس باشد، به ناچار برای رفع نیاز‌های خود و خانواده‌اش سر از سطل‌های زباله شهر در می‌آورد و پیمانکار پسماند شهرداری برای کسب سود بیشتر و پرداخت حقوق کمتر به کارگران از این کودکان و اتباع افغانی سوءاستفاده می‌کند. این در حالی است که در قرارداد پیمانکار با شهرداری این موضوع به‌صورت شفاف عنوان شده که هرگونه به‌کارگیری این افراد ممنوع است و پیمانکار حق استفاده از کودکان کار و اتباع را ندارد اما پیمانکار به خود اجازه می‌دهد از رعایت این بند سر باز زند و شهرداری نیز بر اساس مفاد قرارداد، با وی برخورد نمی‌کند که این اتفاق بسیار تلخ و دردناک است.

اسکندری گفت: در طول سال کلی هزینه صرف ارتقای فرهنگ شهروندی و پیشگیری از آسیب های اجتماعی توسط نهادهای مربوطه می‌شود. غافل از اینکه در بیخ گوشمان و در زیر پوست شهر این فجایع انسانی روی می‌دهد و به سادگی از آن عبور می‌کنیم و بازهم فراموش می‌کنیم که علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد.

وی افزود: در جلسه رسمی که با حضور اعضای شورا و شهردار داشتیم به صراحت این موضوع را بیان کردم و خواستار نظارت بیشتری از سوی شهرداری نسبت به پیمانکار مربوطه شدیم و اعلام کردیم در صورت عدم رعایت با مسببان به‌صورت قانونی برخورد می‌شود. از دستگاه‌های متولی مانند بهزیستی و معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه و کلانتری‌های منطقه درخواست ورود جدی به این مشکل را داریم.

وی گفت: اساس جمع‌آوری پسماند تفکیک از مبدأ یعنی در منازل و فرهنگسازی آن است که جزو تعهدات پیمانکار است که متأسفانه تا به امروز رعایت نشده و عدم توجه به این موضوع هم کرامت انسانی و هم سلامت اجتماعی را به خطر می‌اندازد و چهره ناپسندی از شهر ارائه می‌دهد که امیدواریم دیگر شاهد این موضوع در شهر نباشیم.

آموزش کودکان کار

رئیس کمیسیون فرهنگی، هنری، ورزشی، اجتماعی و جوانان شورای شهر کرج هم از اختصاص سوله شهید فخری‌زاده به اداره بهزیستی با هدف آموزش کودکان کار خبر داد.

علیرضا سعیدی به «ایران» گفت: ساماندهی و آموزش کودکان کار با توجه به اینکه این افراد یکی از اقشار بسیار آسیب پذیر و در معرض خطر جامعه به شمار می‌آیند، اهمیت بسزایی دارد.

وی در حالی که وظیفه شهرداری را محدود به جمع‌آوری این کودکان از سطح شهر ذکر کرد، ادامه داد: ساماندهی و رسیدگی به کودکان کار، جزو وظایف اداره بهزیستی است.

سعیدی با بیان اینکه شورای شهر در موضوعاتی مشابه نیز رویکرد مشارکتی را در پیش می‌گیرد، تشریح کرد: به این معنا که اگر شهرداری زمین یا محیطی را در اختیار دستگاهی قرار دهد، دستگاه مربوطه موظف است ضمن اعلام برنامه‌ای که منطبق با اصول ما در کمیسیون فرهنگی و مدیریت شهری باشد، امکانات خود را نیز به اشتراک بگذارد.

رئیس کمیسیون فرهنگی، هنری، ورزشی، اجتماعی و جوانان شورای شهر کرج افزود: برای مثال در زمینه کودکان کار، شهرداری محل را در اختیار بهزیستی می‌گذارد و این اداره موظف است با به کارگیری مربیان و کادر مورد نیاز در طرح مشارکت کند.

واشقانی – ایران