دکتر علیرضا بیگلری رئیس انستیتو پاستور ایران گفت: واکسن ساخت مشترک کوبا و ایران اولین واکسن نوترکیب کنژوگه دنیا است که برای کووید – ۱۹ ساخته می‌شود و فناوری آن در اختیار تعداد محدودی از کشورها قرار دارد.

وی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مرحله سوم کارآزمایی بالینی واکسن کرونای انستیتو پاستور ایران و انستیتو فینلای کوبا قرار است در هفت استان و هشت دانشگاه علوم‌پزشکی شامل مازندران، بابل، اصفهان، یزد، کرمان، هرمزگان، همدان و زنجان مورد مطالعه قرار ‌گیرد و مجموعاً در کل این هفت استان، ۲۴ هزار داوطلب وارد مطالعه می‌شوند که از هر دانشگاه علوم‌پزشکی بالغ بر ۳۰۰۰ نفر پذیرش خواهند شد.

وی یادآور شد: انستیتو پاستور با سابقه دیرین و اقدامات مهم، تلاش کرد برای کنترل بیماری کووید – ۱۹ بعد از اینکه شبکه تشخیص ملی آزمایشگاهی کرونا را در سراسر کشور راه‌اندازی کرده و باعث بی‌نیاز شدن کشور از بیگانگان شود، توانست برای تامین کیت‌های تشخیصی و روش‌های تشخیصی خاص، آزمایشگاه‌های کووید – ۱۹ را در اقصی‌نقاط کشور علی‌رغم همه تحریم‌ها راه‌اندازی کند.

رئیس انستیتو پاستور ایران به همکاری بیش از دو دهه‌ای کوبا و پاستور در حوزه تولید واکسن گریزی زد و گفت: کوبا یکی از معدود کشورهایی است که صنعت تولید واکسن آن بسیار پیشرفته است و در سال‌های قبل نیز تنها کشوری بوده که فناوری تولید واکسن را به ایران انتقال داده و نمونه بارز آن واکسن هپاتیت B است که در انستیتو پاستور ایران ساخته شده و تکنولوژی آن از کوبا به ایران منتقل شده است.

این مسئول با اشاره به همکاری مشترک انستیتو پاستور ایران و کوبا در ساخت واکسن پنوموکوک یا واکسن ذات‌الریه کودکان، ادامه داد: این واکسن یکی از پیچیده‌ترین واکسن‌های دنیا بوده و کمتر از پنج کشور در دنیا توان تولید آن را دارند که کوبا نیز یکی از آن‌ها است.

دکتر بیگلری با بیان اینکه واکسن پاستور اولین واکسنی است که دوز یادآور آن طراحی شده و آماده عرضه است، یادآور شد: در هفت استان تعیین شده که کارآزمایی فاز سه انجام خواهد گرفت و در دو استان یزد و زنجان این دوز به کار گرفته خواهد شد.

وی با تاکید بر این مطلب که کارشناسان دنیا به شرکت‌های واکسن‌ساز توصیه می‌کنند که برای واکسن‌های خود، بوستر یا دُز یادآور بسازند، افزود: در حال حاضر شرکت‌های بزرگی در دنیا مثل فایزر این کار را شروع کرده‌اند، به این معنی که وقتی فردی واکسن کرونا دریافت می‌کند، هفت تا هشت ماه بعد به احتمال زیاد سطح ایمنی بدن کاهش می‌یابد و بر این مبنا نیاز است که یک دُز یادآور نیز دریافت کند.

این مسئول با بیان اینکه اثربخشی واکسن مشترک مورد همکاری انستیتو پاستور با کوبا بر روی سیستم ایمنی بدن در مطالعات مختلف به اثبات رسیده است، اضافه کرد: بر این اساس می‌توان گفت، این اولین واکسن نوترکیب کنژوگه دنیا است که برای کووید – ۱۹ ساخته می‌شود و مرحله کنژوگه کردن و یا به اصطلاح سوار کردن آنتی‌ژن‌ها و یا پروتئین‌های ویروس به یک پروتئین ناقل دیگر، در صنعت واکسن‌سازی مسئله‌ای فنی است که در اختیار برخی کشورها بوده و کوبا نیز از جمله آن‌ها محسوب می‌شود که این فناوی را در اختیار دارد.

رئیس انستیتو پاستور ایران متذکر شد: به همین دلیل این واکسن در کارآزمایی یک و دو انسانی نشان داده که در عین موثر بودن، عوارض بسیار کمی دارد؛ چراکه از کل پروتئین‌های ویروس استفاده نمی‌کند و در عین کارآیی، بسیار کم‌عارضه است.

وی با بیان اینکه افراد ۱۸ تا ۸۰ سال مورد مطالعه فاز سوم این واکسن قرار می‌گیرند، تصریح کرد: بسیاری از واکسن‌های مورد بررسی، محدوده سنین پایین را در برگرفته‌اند ولی این واکسن در سطح وسیع‌تر مورد مطالعه قرار می‌گیرد؛ به طوری که در ماه‌های آینده مطالعات به سمت افراد دارای سن ۵ تا ۱۸ سال پیش خواهد رفت که اگر در این رده سنی نیز واکسن از کارآیی لازم برخوردار باشد، می‌توان گفت واکسن کوبایی – ایرانی به یکی از منحصر به فردترین واکسن‌های دنیا تبدیل خواهد شد.

بیگلری افزود: در کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند و نمی‌توانند از واکسن‌های دیگر استفاده کنند، به خاطر عوارض کم واکسن ایرانی – کوبایی این واکسن می‌تواند از واکسن‌های قابل قبولی باشد که با نگرانی کمتری به افراد تزریق می‌شود.

این مسئول، با بیان اینکه واکسن انتخابی برای تزریق باید به نوعی باشد که از کارآیی لازم برخوردار بوده و عوارض کمتری داشته باشد، متذکر شد: کارآیی این واکسن در مراحل یک و دو که در کشور کوبا با مشارکت و نظارت انستیتو پاستور انجام شده، به اثبات رسیده است.

رئیس انستیتو پاستور ایران با بیان اینکه تزریق مرحله سوم واکسن کرونا کوبایی – ایرانی در کشور آغاز شده و در زنجان نیز از پنج‌شنبه هفته جاری آغاز خواهد شد، تاکید کرد: انجام مرحله بالینی بسیار حساس است و به همین لحاظ گروه‌های پایش باید در استان‌های مورد مطالعه مستقر شوند.

وی با بیان اینکه افراد می‌توانند در صورت تمایل از طریق سایت اعلام شده نسبت به ثبت‌نام مرحله سوم آزمایش بالینی واکسن ایرانی – کوبایی اقدام کنند، اظهار کرد: این سایت تا پر شدن ظرفیت، باز است.

بیگلری خاطرنشان کرد: پیش‌بینی می‌شود که تا اواخر خردادماه نتایج اولیه واکسن قابل ارزیابی باشد تا با نتایجی که می‌گیریم بتوانیم وارد واکسیناسیون عمومی با این واکسن شویم.