به گزارش ایرنا، مصر در کنار سودان هر دو در پایین دست رود نیل از مخالفان جدی آبگیری سد النهضه به شمار میروند و از چند سال گذشته تاکنون چندین بار درباره عواقب آبگیری کامل این سد به اتیوپی هشدار دادهاند.
سد النهضه که در ۱۵ کیلومتری مرز اتیوپی با سودان به روی رود نیل ساخته شده در صورت آبگیری کامل و راه اندازی، بزرگترین نیروگاه برق آبی آفریقا و هفتمین سد بزرگ جهان خواهد بود و آبگیری کامل آن تهدید جدی علیه حیات مصر است.
«عبدالفتاح السیسی»، رئیس جمهوری مصر پیشتر گفته بود که آبگیری یک طرفه سد النهضه تامین آب ۱۰۰ میلیون مصری را تهدید میکند.
وزیر امور خارجه مصر نیز در تازه ترین اظهار نظر که امروز (یکشنبه) منتشر شده است، درباره بحران سد النهضه تاکید کرد که کشورش از همه ابزارها و امکانات برای محافظت از امنیت ملی خود استفاده خواهد کرد.
«سامح الشکری» بار دیگر هشدار داد که همه گزینهها روی میز است و کشورش از هیچ کوششی برای محافظت از امنیت ملی خود دریغ نخواهد کرد و همه ابزارها برای انجام این کار در دسترس مصر است.
وی تاکید کرد که مصر عزم و توانایی دفاع از منافع آب خود را دارد.
وزیر امور خارجه مصر اعلام کرد که اتیوپی ساخت سد النهضه را طبق برنامه انجام نداده و قاهره معتقد است که آدیس آبابا نمی تواند مرحله دوم آبگیری سد را به طور کامل انجام دهد.
وی پیش از این هم در گفت وگوی تلویزیونی اعلام کرده بود که ۱۰ سال مذاکره با آدیس آبابا نتیجهای نداشته و طرف اتیوپی همچنان «سرسخت» است.
تاکید مصر بر موضع خود از یک سو و کوتاه نیامدن مقامهای اتیوپی مبنی بر آبگیری کامل سد النهضه بحران کنونی را وارد مرحله تازهای کرده است.
در شرایطی که قاهره بر بهره گیری از همه گزینهها در برابر اتیوپی تاکید میکند، برخی تحلیلگران هشدار میدهند که این بحران در صورت عدم حصول نتیجه و راهکار میتواند وارد فاز درگیری و رویارویی نظامی شود.
امری که رئیس جمهوری مصر نیز به طور تلویحی به آن اشاره کرده و در سخنانی با محوریت بحران سد النهضه، قدرت و توان نظامی قاهره را به رخ آدیس آبابا کشید.
السیسی روز گذشته (شنبه) در آیین بهره برداری از یک پایگاه نظامی دریایی در مدیترانه تاکید کرد که مصر از توان نظامی قوی برخوردار است که تنها بخش کوچکی از آن در رزمایش نظامی اخیر به نمایش درآمد.
چنین گفتمان بیسابقهای درباره بحران ۱۰ ساله سد النهضه از سوی مقامهای مصری نشاندهنده تشدید اوضاع و کشمکشهای بیشتر است و با وجود تداوم مذاکرات طرفها و میانجیگریهای بینالمللی به نظر میرسد در این مرحله مصر بیش از هر ابزاری به «تهدید» روی آورده است.
مصر خواستار توقف مرحله دوم آبگیری سد النهضه است و در مقابل اتیوپی با وجود فشار قاهره همچنان بر این کار پافشاری میکند، اگرچه مذاکرات برای توافق و حل این بحران ادامه دارد در مقابل مصر تاکید دارد که گفت و گوها درباره سد النهضه با اتیوپی نمیتواند فرسایشی و به طور نامحدود ادامه داشته باشد.
السیسی پیشتر در اظهارتی گفته بود که رود نیل برای مصر حیاتی است و اختلافات با اتیوپی بر سر ساخت سد «رنسانس» یا النهضه بسیار طولانی شده است.
او تاکید کرده بود که لازم است تا یک راه حل عادلانه در آبگیری سد النهضه و بهره برداری از آن تعریف شود به طوری که دربرگیرنده منافع مصر و اتیوپی باشد.
رئیس جمهوری مصر، بار دیگر اتیوپی را تهدید کرد و خطاب به آدیس آبابا گفت که به سهمیه ما از آب رود نیل دست درازی نکنید، زیرا همه گزینه ها مطرح است.
وی با تاکید بر این نکته که مصر «موضعش را تغییر نخواهد داد»، اظهار داشت که اتیوپی حق رشد و توسعه دارد، اما حق ندارد حق مصر را نادیده بگیرد و قاهره میکوشد به هر قیمتی که شده از فرصتها برای استفاده از سهمیه آب خود از رود نیل استفاده کند.
در میانه این اختلافها، کوششها برای تفاهم دو طرف ماجرا و حل بحران در جریان است و مصر برای رسیدن به خواسته خود موضوع را به شورای امنیت کشانده است.
مصر با ارسال نامه ای رسمی از اتیوپی به شورای امنیت شکایت و اعتراض خود را مبنی بر اتخاذ تصمیم یک جانبه آدیس آبابا برای مرحله دوم آبگیری سد رنسانس اعلام کرد.
از سوی دیگر، هفته گذشته اتیوپی با ارسال نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد با تلاش مصر و سودان جهت دخالت شورای امنیت بینالملل در موضوع سد النهضه اعلام مخالفت و اعلام کرد که این موضوع خارج از حوزه اختیارهای شورای امنیت است.
آدیس آبابا از شورای امنیت خواست تا مصر و سودان را به ادامه مذاکرات بر اساس حسن نیت به سرپرستی اتحادیه آفریقا تشویق کند.
در نامه اتیوپی به شورای امنیت سازمان ملل تاکید شده که دومین مرحله آبگیری سد النهضه در فصل بارش پیشرو از ماه ژوئیه آغاز خواهد شد.
به دنبال مخالفت اتیوپی با میانجیگری شورای امنیت سازمان ملل متحد برای حل اختلافات بر سر سد النهضه، «سامح شکری» وزیر امور خارجه مصر، آدیس آبابا را به نادیده گرفتن روشهای دیپلماتیک متهم کرد و خواستار برخورد جامعه جهانی با این کشور شد.
شکری گفت که اگر اتیوپی به قطعنامه های شورای امنیت پایبند نباشد نشان دهنده عدم اراده سیاسی این کشور است و بنابراین جامعه جهانی باید با این سازش ناپذیری برخورد کند.
وی افزود که مصر به همراه سودان تمام ابزارهای موجود در چارچوبهای سیاسی از مذاکرات سه جانبه و یا تحت نظارت ایالات متحده، اتحادیه آفریقا و یا مذاکرات در چارچوب سازمان ملل متحد را به پایان رسانده اند و اگر اتیوپی همه این موارد را رد کند، جامعه بینالمللی نبود اراده سیاسی آدیس آبابا را برای حل اوضاع و در مقابل انعطاف پذیری طرف های مصر و سودان را آشکار خواهد کرد.
به دنبال این اقدامات، رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرد که پس از دریافت درخواست مصر و سودان به دلیل سازش ناپذیری آدیس آبابا در دستیابی به توافق در مورد سد النهضه، پنجشنبه آینده نشستی درباره این سد بزرگ برگزار خواهد شد.
اکنون همه نگاهها در مصر، اتیوپی و سودان به نشست روز پنجشنبه شورای امنیت و خروجی آن دوخته شده است، آبگیری کامل سد النهضه اگرچه در توسعه اقتصادی، اجتماعی و رونق کشاورزی اتیوپی مهم به شمار میرود، اما در مقابل موضوع برای مصر مساله مرگ و زندگی خواهد بود، در جایی که حیات و ممات این کشور پیوسته و از عهد فراعنه تاکنون وابسته به رود نیل بوده است.