خبرگزاری رویترز گزارش داد: تهران با ایستادگی ایرانیان و عملیشدن سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا، راه واقعی عبور از تحریمها را پیدا کرده است.
برخی سایت های خبری همچون رویترز و آسیا تایمز گفتند، ایران در سایه مقاومت خود و همچنین تصویر واضحتری که اکنون از عملکرد «سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا»(اینستکس – INSTEX) وجود دارد به راه عملی و واقعی دور زدن تحریم های آمریکا بسیار نزدیک شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، آسیا تایمز نیز در این باره اضافه کرده است: تهران انتظار دارد که نهایتا تا ۲۰ مارس (۲۹ اسفند ۱۳۹۹) سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا به مرحله عملیاتی برسد و بخشی از تجارت ایران با اروپائیان از این طریق برقرار شود. به نظر می رسد تاریخ ۲۰ مارس زمانی است که اروپائیان به همتایان خود در تهران وعده آن را دادهاند.
اگر چه اینستکس با اعتباردهی مالی به تجارت کالاهای پزشکی و یا کشاورزی آغاز به کار میکند اما به مرور الگویی برای تجارت در زمینههای دیگر میان ایران و اروپا میشود.
رویترز در ادامه گزارش خود آورده است: در قالب اینستکس پرداختهای مالی میان ایران و اروپا سهم مهمی در عبور ایران و اروپا از استیلای دلار در بازار مالی جهان خواهد داشت.
علاوه بر اینستکس، حضور ایران در «کمیسیون مشترک» که شامل نمایندگان چین، روسیه، بریتانیا، آلمان و فرانسه (طرفین توافقنامه بینالمللی برجام) میشود، این نوید را میدهد که قدرت های بزرگ جهانی همچنان خواهان حفظ برجام هستند و آنها نمیخواهند نتیجه سالها دیپلماسی جهانی صرفا به خاطر تصمیم غیرمسئولانه ترامپ در خروج از برجام هدر رود.
در میان این کشورها حمایت بسیار قوی از توافق هستهای وجود دارد و ایران در این زمینه نگرانی خاصی احساس نمیکند. در جلسه «کمیسیون مشترک» که نمایندگان ایران، چین، روسیه، بریتانیا، آلمان و فرانسه حضور داشتند و نماینده اتحادیه اروپا ریاست این کمیسیون را بر عهده داشت، مقرر شد اینستکس خیلی زود آغاز به کار کند. در بیانیهای که پس از این نشست از سوی اتحادیه اروپا نشر یافت، تصریح شده که اروپا به نتیجه بخشی اینستکس امیدوار است و مراحل عملیاتی این ابزار پشتیبان در اسرع وقت شروع به کار میکند.
نماینده دائم روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در این باره گفت که طرفین برجام معتقد به حفظ برجام با قوت و اصرار هستند.
میخائیل اولیانوف افزود: برخی مشکلات به خصوص در زمینه اقتصادی وجود دارد که تلاش میکنیم در اسرع وقت بر آنها غلبه کنیم.
اینستکس به عنوان نوعی «شرکت تسویه وجوه» (Clearing house- شرکتی که در سیستمهای مالی و بانکی وظیفه تسویه قراردادها و خرید و فروش اوراق بهادار را برعهده دارد) عمل میکند و ارز مبنا در این شرکت «یورو» است.
بر این اساس، در ابتدا انتظار میرود که تجارت صرفا در حوزه کالاهای اساسی همچون دارو، پزشکی و کشاورزی صورت گیرد و معاملات مربوط به نفت نیز که از سال گذشته میزان فروش آن از سوی ایران کاهش یافته و منبع اصلی ارز خارجی این کشور است نیز پوشش یابد.