۸۴ سال پیش، در بهمنماه ۱۳۱۸، جلادان حکومت دیکتاتوری رضاشاه، دکتر تقی ارانی، کمونیست مبارز میهن ما و اندیشمند انقلابی را در سن ۳۶ سالگی درزندانهای مخوف استبداد بهقتل رساندند. ولی راه ارانی با قتل او بهپایان نرسید. ندای رسا و تجهیزکنندهٔ جنبش کارگری و کمونیستی ایران خاموش نگردید. دکتر تقی ارانی درتاریخ ۱۳ شهریورماه ... بهمناسبت ۱۴ بهمن: بهیاد دکتر تقی ارانی
اندیشه و آرمانهای جنبش دوم بهمن همچنان زندهاند!
از دوم بهمنماه سال ۱۳۲۴، روزی که رفیق زندهیاد “قاضی محمد”، پیشوای محبوب خلق کُرد و حزب دمکرات کردستان، در اجتماع باشکوه هزاران تن از مردم مهاباد و شهرها و روستاهای اطراف در میدان “چوارچرا” (چهار چراغ) این شهر، تأسیس حکومت خودمختار کُردستان را اعلام کرد هفتادوهشت سال میگذرد. حکومت ملی و دمکراتیک کُردستان، دستاورد ... اندیشه و آرمانهای جنبش دوم بهمن همچنان زندهاند!
بهمناسبت صدمین سال درگذشت لنین: در بزرگداشت اندیشمند انقلابی قرن بیستم و اندیشههای ماندگارش
شنبه ۲۱ ژانویه ۲۰۲۴ (۱ بهمن ۱۴۰۲)، صدمین سالمرگ ولادیمیر ایلیچ لنین، بزرگترین شخصیت انقلابی قرن بیستم است. به همین مناسبت، نیروهای مترقی و انقلابی جهان و بهویژه کمونیستها در چنین روزی به این انقلابی بزرگ و نظریهپرداز سوسیالیسم علمی ادای احترام میکنند. لنین نهفقط نظریهپرداز، بلکه سازمانده و انقلابی برجستهای بود. لنین نظریهپردازی بود که ... بهمناسبت صدمین سال درگذشت لنین: در بزرگداشت اندیشمند انقلابی قرن بیستم و اندیشههای ماندگارش
کاسترو: اتحاد سلاح استراتژیک کوباست
در شصت و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب کوبا رئیسجمهور سابق این کشور تاکید کرد: اتحاد مردم این کشور عامل پیروزی بر دشمنان کوباست. در شصت و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب کوبا، رائول کاسترو، رئیس جمهور سابق این کشور در جشنی که در سانتاگوا د کوبا برگزار شد، تاکید کرد که وحدت سلاح استراتژیک اصلی کوبا ... کاسترو: اتحاد سلاح استراتژیک کوباست
بهمناسبت صدوششمین سالگرد انقلاب سوسیالیستی اکتبر
جایگاهِ تاریخی انقلاب اکتبر انقلاب اکتبر در دوران جنگ فاجعهبار جهانی اول بین کشورهای امپریالیستی بر سر تقسیم جهان و همچنین در دوران سلطهٔ کشورهای سرمایهداری بر جهان روی داد. پیروزی انقلاب اکتبر بهرهبری لنین و بلشویکها در روسیه پایانی تاریخی بر دیدگاههای ابدی بودن جهان سرمایهداری بود و به خلقهای زیرستم در جهان نشان ... بهمناسبت صدوششمین سالگرد انقلاب سوسیالیستی اکتبر
به بهانه تولد آرتور میلر نمایشنامه نویس بزرگ آمریکا
آرتور میلر با نوشتن تعداد زیادی نمایشنامه برای بیشتر از ۶۰ سال نقش برجستهای در ادبیات و سینمای آمریکا داشت. آثاری، چون همه پسران من، مرگ فروشنده، چشماندازی از پل، حادثه در ویشی، قیمت و همینطور بوته آزمایش نقش برجستهای در ادبیات داشتند. آثار آرتور میلر با تأکید بر نقش خانواده، اخلاق و مسئولیت پذیری فرد، بازگو کننده فروپاشی روزافزون جامعه مدرن است.
رویداد۲۴ آرتور میلر نویسنده آمریکایی در ۱۷ اکتبر سال ۱۹۱۵ در یک خانواده مهاجر یهود در نیویورک به دنیا آمد. پدرش مهاجری از لهستان بود که با هجوم هیتلر از وطنش کوچ کرده بود. پس از چندی پدرش در دوره رکورد اقتصادی ورشکست شد، خانواده به ناچار به بروکلین نقل مکان کرد و آرتور نوجوان مجبور شد از صبح ساعت ۴ و پیش از رفتن به مدرسه به تحویل دادن نان بپردازد تا بتواند به خانوادهاش کمک کند. گفته مى شود این حوادث الهام بخش میلر در خلق خانه بروکلین در نمایشنامه”مرگ دستفروش” گردید.
آرتور میلر در طول زندگیاش سه مرتبه ازدواج کرد. مری اسلاتری، مریلن مونرو بازیگر و مدل معروف آمریکایی، اینگه مورات عکاس اهل اتریش که از وی یک فرزند دختر متولد شد. ( ربکا میلر فیلمنامه نویس و کارگردان اکنون ۵۹ سال دارد.)
در جوانی پس از خواندن داستان”برادران کارامازوف” نوشته داستایوفسکی به نویسندگی علاقهمند شده و براى تحصیل در رشته روزنامه نگارى در سال ۱۹۳۴ در دانشگاه میشیگان ثبت نام کرد. پس از آنکه در سال ۱۹۳۸ در رشته ادبیات انگلیسى فارغالتحصیل شد و به نیویورک بازگشت و در یک گروه نمایشى عضو شد و براى برنامههاى رادیویى، نوشتن را آغاز کرد و در این راه با شبکههاى CBS و NBC همکاری کرد. به روایت دانشنامه تئاتر ایران، اولین نمایشنامه میلر که در برادوى روى صحنه رفت، “مردى که بخت یارش بود” نام داشت که پس از چهارمین اجرا، از صحنه کنار گذاشته شد.
سه سال بعد میلر نمایشنامه”تمام پسران من” را نوشت که جایزه انجمن منتقدان ادبیات نمایشى نیویورک و جایزه تونى را برای او به ارمغان آورد. در سال ۱۹۴۴ میلر مدتى را در اردوگاههاى نظامى به سر برد تا ماده اولیه نمایشنامه داستان”جى جو” را جمع آورى و تهیه کند. او در سال ۱۹۴۵ اولین رمان خود را با نام”کانون”را در ضدیت با فاشیسم قلم زد. در سال ۱۹۴۹ او نمایشنامه”مرگ دستفروش” را آفرید که برایش شهرتى جهانى به ارمغان آورد و به یکى از دستاوردهاى ارزشمند تئاتر مدرن آمریکا بدل تبدیل گشت.
اوایل دهه ۵۰ مقارن با اجرای نمایش”بوته آزمایش” در بروکسل بود. “بوته آزمایش” اعتراض به فضای سرکوب سیاسی در دوران “مک کارتیسم” بود و داستان محاکمه دیوانهوار فردی را نقل میکرد که به جادوگری متهم شده بود. این نمایشنامه استعارهای از سلطه مک کارتیسم بر جامعه و نوعی دفاع از آزادی عقیده و بیان بود.
این نمایشنامه که موفق به دریافت جایزه”آنتونت پرى” شده بود به رکورد بالاترین دفعات اجرا در میان آثار میلر دست یافت. در همین اثنا هیات رسیدگى به جریان کمونیست که از سوى مجلس آمریکا مامور به فعالیت شده بود، میلر را به اتهام عقاید کمونیستى مورد بازخواست و بازجویى قرار دادند. او اعتراف کرد که به همراه چهار یا پنج نویسنده دیگر در چنین جلساتى شرکت کرده است، اما از افشاى نام دیگر نویسندگان خودداری کرد و به همین دلیل در لیست سیاه قرار گرفت.
بعد از این واقعه او به اخذ دکتراى افتخارى از دانشگاه میشیگان نائل آمد. پس از آن میلر نمایشنامهای کوتاه با عنوان”چشم اندازى از پل” نوشت که اجراى موفقى در سال ۱۹۵۵ به شمار مىآمد و داستانی پیرامون عشق، حسادت و خیانت را نقل میکرد. ”سقوط در کوه مرگان” عنوان نمایشنامهای است که میلر در سال ۱۹۹۱ میلادی نگاشته و منتشر کرده است.
آرتور میلر در این نمایشنامه داستان مدیر یک شرکت بیمه را در شهر نیویورک نقل میکند که بسیار ثروتمند، خودخواه و خسیس است و در عین حال از مرگ به شدت میهراسد. “ارتباطات آقای پیترز” هم در سال ۱۹۹۸ در صحنه یکی از سالنهای تئاتر نیویورک (خارج از برادوی) اجرا شده است. آرتور میلر در این نمایشنامه داستان یک کارمند خطوط هوایی را نقل میکند که زمانی زندگی خوشی داشته، اما اکنون احساس میکند عمر زیادی از او سپری شده و هنوز معنای زندگی را درنیافته است. آثار نمایشى آرتور میلر به نوعى ادامه ادبیات نمایشی واقعگرا است که در فاصله بین دو جنگ جهانى در آمریکا آغاز شد.
آرتور میلر را همراه تنسی ویلیامز، و ادوارد آلبی سه نمایشنامهنویس بزرگ بعد از جنگ جهانی دوم بر میگزینند. او در آثار خود، بینش اجتماعىاش را با دقت و ظرافتى مثال زدنى با نقاط ضعف و قوت شخصیت قهرمانان داستانش در مىآمیخت و تعدادى از آثارش به دست کارگردانانى از جمله جان هیوستون، سیدنى لومت و کارل رایز به روى پرده سینما به نمایش گزارده شده است. آرتور میلر را ملقب به عنوان یکى از آثارش”مردى که بخت یارش بود” مىخواندند.
آرتور میلر سبک رئالیستی منحصر به فردی داشت و در آثارش تصویر دقیقی از جامعه معاصر و ارزشهای رو به زوال آن را به نمایش گذاشت. بیشتر شخصیتهای او همانند ویلی لومن، قربانی بیعدالتی و بیرحمی نظام سرمایهداری بودند. آرتور میلر معتقد بود دنیایی از انسانها در اطراف ما زندگی میکنند که در برابر همه آنها مسئول هستیم. در آثار او نیز نوعی احساس مسئولیت نسبت به انسآنها نهفته است. آثار آرتور میلر با تأکید بر نقش خانواده، اخلاق و مسئولیت پذیری فرد، بازگو کننده فروپاشی روزافزون جامعه مدرن است. در تصاویر روز عکسهایی از آرتور میلر که توسط اینگه مورات همسر عکاس او ثبت شده است را به مناسبت زادروز وی ببینید.
احمد محمود داستاننویسی واقعگرا
احمد محمود یکی از نویسندگان نامدار ایرانی بود که توانست آثار ادبی بسیاری را در این عرصه خلق کند. یکی از شناختهترین آثار وی رمان همسایهها است که در آن به رنج طبقه کارگر، اختلاف طبقاتی و داستان ملی شدن صنعت نفت میپردازد.
بدرود رفیق میکیس تئودوراکیس!
میخائیل “میکیس” تئودوراکیس، موسیقیدان نامآشنای یونانی، آهنگساز آزادهای که او را با شاهکارهای موسیقایی مانند موسیقی فیلمهای ”زد“، ”زوربای یونانی“، ”حکومت نظامی“، ”الکترا“ و ”سرپیکو“، و البته با مبارزه و جانفشانیهای سیاسیاش در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی میشناسیم، در روز پنجشنبه ۱۱ شهریور در ۹۶سالگی درگذشت.
۱۱ سپتامبر آمریکای لاتین
با گذشت ۴۸ سال از ۱۱ سپتامبر شیلی و کودتای آمریکایی علیه دولت دموکرات آلنده، در حالی که اعتبار آمریکا در بیستمین سالگرد حمله ۱۱ سپتامبر به برجهای دوقلو دچار افول شده، اعتبار الگوی انقلابی آلنده به طور روزافزون افزایش می یابد.
آتشِ مقدّسِ امیدواری: روزهای خوب را خواهیم دید… در بزرگداشت ناظم حکمت، شاعر کمونیست
دربارهٔ زندگی و آثار ادبی و هنری و مبارزهٔ سیاسی ناظم حکمت (۱۹۰۲-۱۹۶۳)، شاعر کمونیست ترک، مطلب زیاد نوشته شده است. شعرها و منظومههای او نیز به فارسی ترجمه و منتشر شده است.