کارگروه تدارک همایش سالانهٔ حزبهای کمونیست و کارگری جهان در جلسهای که در لیسبون در تاریخ ۱۴ اسفند (۵ مارس) برگزار شد، دربارهٔ مکان، تاریخ، موضوع، و چارچوب بیست و دومین نشست بینالمللی حزبهای کمونیست و کارگری (IMCWP) تصمیم گرفت و روند تدوین و انتشار سند نهایی را بررسی کرد.
گروه کاری همچنین دربارهٔ روند ارزیابی مجدد ترکیب کارگروه، با تعیین جدول زمانی برای اجرای اقدامهای لازم، و در مورد موضوعهای گوناگون مرتبط با فهرست حزبهای عضو شبکهٔ همبستگی بینالمللی کمونیستی «سالیدنت» (Solidnet) تصمیمهایی گرفت.
نمایندگان حزبهای عضو کارگروه پس از بیش از دو سال که به دلیل همهگیری کووید-۱۹ امکان دیدار و گفتوگوی حضوری نداشتند، امسال این فرصت را یافتند. در این نشست کارگروه، که به میزبانی حزب کمونیست پرتغال برگزار شد، نمایندگان ۲۶ حزب کمونیست و کارگری حضور داشتند. در نشست امسال، دربارهٔ اوضاع جهانی و وضعیت مبارزهٔ زحمتکشان در کشورهای مربوط و در جهان تبادل نظر شد. همچنین، دربارهٔ چگونگی اقدامهای مشترک مصوب نشست آنلاین ویژهٔ حزبهای برادر در روزهای ۱۹ و ۲۰ آذر ۱۴۰۰ (۱۰ و ۱۱ دسامبر ۲۰۲۱) بحث و گفتوگو شد.
در نشست اخیر، رفقای عضو کمیتهٔ مرکزی و مسئول و هدایت کننده فعالیتهای بینالمللی حزب کمونیست کوبا به صورت آنلاین شرکت داشتند. همچنین، سفیر کوبا در پرتغال و مسئول سیاسی سفارتخانه در بحثها و بررسیهای کارگروه شرکت فعال داشتند. رفقای میزبان این نشست، دربارهٔ امکانپذیر نشدن حضور برخی از رفقای حزبهای عضو کار گروه به دلیل بروز جنگ در اوکراین توضیح دادند.
نمایندهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران در این نشست کارگروه که در برههٔ مهم و حساسی از تاریخ معاصر برگزار شد، شرکت فعال داشت و در بحثهای مربوط به تصمیمگیری دربارهٔ موضوع اصلی همایش سالانهٔ آتی، ضرورت در نظر گرفتن شرایط خاص فعالیت حزبهای برادر و مرحلهٔ تحولات سیاسی در کشورهای در حال توسعه در آسیا، آفریقا، و خاورمیانه را مطرح کرد. رفیق حزبی با اشاره به ویژگیهای رژیم اسلامگرای حاکم در ایران و سرکوب مستمر فعالیتها و جنبشهای کارگری، زنان، و جوانان در کشور، مطرح کرد که همایش سالانهٔ حزبهای برادر باید فرصت برای تبادل نظر همهٔ حزبها و بهویژه حزبهایی فراهم شود که در شرایط دشوار سلطهٔ رژیمهای دیکتاتوری فعالیت و مبارزه میکنند. نمایندهٔ حزب ما در صحبتهای خود بر ضرورت توجه به نقش جنبشهای مدنی و اجتماعی، و همچنین توجه به مرحلهٔ خاص تحول ملی و دموکراتیک در کشورهای در حال توسعه، و از جمله در ایران، به مثابه مرحلهای عینی و ضرور برای گشودن مسیر مبارزه در راه انقلابهای اجتماعی تأکید کرد.
حزبهای حاضر در نشست ۱۴ اسفند، از اعلام آمادگی حزب کمونیست کوبا برای میزبانی همایش جهانی در سال ۲۰۲۲ بسیار استقبال کردند. کارگروه تصمیم گرفت که بیست و دومین همایش جهانی حزبهای کمونیست و کارگری در پاییز سال ۱۴۰۱/ ۲۰۲۲ در هاوانا، پایتخت کوبا، برگزار شود. نشست کارگروه پس از بحثهای روشنگر، موضوعهای اصلی همایش جهانی آتی را این طور تعیین کرد: “همبستگی با کوبا و همهٔ خلقهایی که در حال مبارزهاند؛ با اتحاد در مبارزهٔ ضدامپریالیستی قویتر خواهیم بود؛ همراهی با جنبشهای اجتماعی و مردمی، در مقابله با سرمایهداری و سیاستهای آن؛ تهدید فاشیسم و جنگ؛ در دفاع از صلح، محیطزیست، حقوق کارگران، همبستگی، و سوسیالیسم”. دستور کار همایش آتی به روال سابق تنظیم خواهد شد. همچنین، اشاره شد که یک هدف از برگزاری همایش، کوشش برای تصویب بیانیهٔ نهایی با توافق جمعی همهٔ حزبهای شرکت کننده خواهد بود. قرار شد که حزب کمونیست کوبا پیشنویس بیانیه پایانی بیست و دومین همایش جهانی حزبهای کمونیست و کارگری را تا ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور) به کارگروه ارائه دهد. نشست اخیر کارگروه همچنین انتشار پیام همبستگی ویژهای با کمونیستهای اوکراین را تصویب کرد: “حزبهای حاضر در نشست کارگروه برگزاری همایش جهانی حزبهای کمونیست و کارگری، حمایت خود را از مبارزهٔ کمونیستهای اوکراینی و همبستگی خود را با مبارزهٔ آنها اعلام میکنند؛ مبارزهای که کمونیستهای اوکراینی در شرایط بسیار دشوار جنگ و اذیت و آزار ضدکمونیستی، در راه دفاع از صلح و حقوق کارگران و مردم اوکراین ادامه میدهند.”
با پرچم “نه به جنگ، آری به صلح” در مراسم بزرگداشت ۱۰۱مین سالگرد بنیادگذاری حزب کمونیست پرتغال

در روز یکشنبه ۶ مارس (۱۵ اسفند)، روزی که حزب کمونیست پرتغال صد و یکمین سالگرد تأسیس خود را جشن میگرفت، نمایندگان حزبهای شرکت کننده در نشست حضوری کارگروه در لیسبون، به دعوت رهبری حزب برادر این فرصت را یافتند که در گردهمایی شکوهمندی به همین مناسبت شرکت کنند که در استادیوم سرپوشیدهٔ لیسبون با شعار “آینده از آنِ حزب ماست: آزادی، دموکراسی، سوسیالیسم” برگزار شد. در این گردهمایی، رفیق جرونیمو دو سوزا، دبیرکل محبوب حزب کمونیست پرتغال، سخنرانی همهجانبهای کرد که در آن از جمله به موضوع جنگ در اوکراین و شرایط دشوار ایجاد شده در جهان پرداخت. رفیق دو سوزا در پایان مراسم با نمایندگان حزبهای برادر دیدار و گفتوگو کرد. فرازهای اصلی سخنرانی رهبر حزب برادر از این قرار بود:
“پیامدهای نظام نابکار و چپاولگر [سرمایهداری] را در بازماندههای غمانگیز مرگ و ویرانی در مسیر طی شدهٔ آن نیز میتوان دید. به نظر میرسد که برای پاسخگویی به بحرانی که نظام سرمایهداری را در خود فرو برده است، جنگافروزی تنها گزینه در مقابل آن است. امروزه ویرانیها و تباهیهای ناشی از جنگ، از فلسطین تا سوریه، از عراق تا لیبی، از یوگسلاوی تا افغانستان، به دست آنانی که وانمود میکنند بیآزار و دوستدار صلحاند، دیگر برای تودههای مردم آشکار و شناخته شده است.
ما در اروپای شرقی، در اوکراین، شاهد وضعیت جنگی هستیم. جنگی که باید متوقف شود و هرگز نمیبایست آغاز میشد. رویدادهای تأثربرانگیز و غمآفرین جاری در اوکراین بهحق مایهٔ بهت و تشویش درکشدنی است. رویدادهایی با پیامدهای مصیبتزا که بر اساس اطلاعات ساختگی و تحریف شدهٔ چندشآور، حاصل دست کسانی که در سیاستهای دخالت و تجاوز نقشآفرینی میکنند، دستاویزی برای راه انداختن کارزار جدید ضدکمونیستی شده است، و در آینده خطرهای جدی و واکنشهای اثرگذاری در اروپا و سراسر جهان به بار خواهد آورد.
حزب کمونیست پرتغال از این جنگ حمایت نمیکند. اگر خلاف آن گفته شود، افترایی ننگین است. حزب کمونیست پرتغال پیشینهٔ بیهمتایی در پیکار در راه صلح در کارنامهٔ خود دارد. حزب کمونیست پرتغال هیچ ارتباطی با دولت روسیه و رئیسجمهور آن ندارد. حزب کمونیست پرتغال از لحاظ دیدگاه طبقاتی با نیروهای سیاسی حاکم بر روسیه سرمایهداری و گروههای اقتصادی حامی آن مخالف است. حزب کمونیست پرتغال همچنین با راهبرد افزایش جنگافزارها و سلطهگری دیرینهٔ امپریالیسم آمریکا مخالف است.
موضع حزب کمونیست پرتغال را تحریف نکنید که برخلاف دیگران، با موضعی روشن و صریح، کودتای ۲۰۱۴ را که آمریکا در اوکراین مهندسی و اجرا کرد و نیرویی بیگانههراس و جنگافروز را به قدرت رساند، و نیز مداخلهٔ نظامی اخیر روسیه در اوکراین و تشدید جنگافروزی آمریکا، ناتو، و اتحادیهٔ اروپا را محکوم کرده است، و با هرگونه مداخلهگری، خشونت، و رودررویی مخالف است.
حزب کمونیست پرتغال نقض اصول حقوق بینالمللی، منشور سازمان ملل متحد، و توافق نهایی کنفرانس امنیت و همکاری اروپا (کنفرانس هلسینکی) را محکوم میکند؛ اینها اصولی است که حزب ما همیشه از آنها دفاع کرده است و اکنون نیز با همین اعتقاد به دفاع مداوم از آنها ادامه میدهد.
موضع حزب کمونیست پرتغال، همچون همیشه، دفاع از صلح و همبستگی با مردمی است که از خشونت و پیامدهای جنگ رنج میبرند. از آنجا که این حزب چنین اصولی را هرگز نادیده نگرفته است، مدتهاست که در مورد خطرهای جدی ناشی از سیاست توسعهطلبانهٔ بیوقفهٔ ناتو به اروپای شرقی، مانورهای تحریکآمیز و استقرار روزافزون نیروها و تجهیزات نظامی در امتداد مرزهای روسیه، کنار گذاشتن معاهدههای مهم خلع سلاح، و رد پیشنهادها برای صلح و امنیت اروپا و جهان، هشدار داده است.
این پرسش اهمیت دارد که جنگ به سود چه کسانی است؟ جنگ نه به سود اوکراینیها، و نه به سود روسها و دیگر مردم اروپا است. جنگ در خدمت منافع دولت آمریکا و صنایع نظامی آن است تا توجه را از مشکلات داخلی منحرف سازد، در مقیاس بزرگ اسلحه بفروشد، تا از جنگی که هزاران کیلومتر با مرزهایش فاصله دارد، از نظر اقتصادی و نظامی سود ببرد.
حزب کمونیست پرتغال طرفدار صلح است، نه جنگ! این حزب از مردم پرتغال میخواهد تا بسیج شوند و برای صلح، نه برای تشدید جنگ، اقدام کنند. و خواستار همبستگی و کمکهای انساندوستانه به مردم است که نباید آن را با حمایت از گروههای فاشیست و نئونازی اشتباه کرد. ضروری است که سیاست مجادله متوقف شود، زیرا که فقط به تشدید درگیری، از دست رفتن جان انسانها، و رنج بیشتر منجر میشود.
برقراری آتشبس و آغاز روند گفتوگو با هدف مذاکره برای یافتن راهحل این مناقشه، پاسخ به مشکلات امنیت جمعی و خلع سلاح در اروپا، رعایت اصول منشور سازمان ملل متحد و توافق نهایی کنفرانس هلسینکی برای صلح و همزیستی ملتها، اقدامهای لازم برای کمک به تنشزدایی در اوکراین است.
تقویت مبارزه با فاشیسم و جنگطلبی، مخالفت با افزایش تنشها و تجاوز و مداخلهٔ امپریالیسم، مبارزه با گسترش ناتو و کوشش برای انحلال آن، مبارزه علیه نظامی کردن اتحادیهٔ اروپا، و پایان دادن به تحریمها و محاصرهها، مبارزه برای صلح و خلع سلاح جهانی، از میان بردن سلاحهای هستهیی، برای احترام گذاشتن به حقوق و حاکمیت مردم، اهمیت بسیار زیادی دارد.”
«نامۀ مردم»