* آمریکا در خاورمیانه به دنبال تثبیت سلطه و سرکردگی خود از طریق تغییر موازنهٔ نیروها به سود اسرائیل و به زیان صلح، دموکراسی، و حاکمیت ملّی ملّت‌های منطقه است.

* نشست حزب‌های کمونیست دربارهٔ پیامدهای طرح‌های امپریالیسم آمریکا با هدفِ به حاشیه راندن مبارزهٔ خلق فلسطین برای داشتن کشور مستقل خود، از مواضع حزب مردم فلسطین و حزب کمونیست اسرائیل حمایت کرد.

*پیام نشست حزب‌های کمونیست در روز شنبه ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۰: “نمی‌توان به صلح و ثبات در خاورمیانه دسترسی پیدا کرد، مگر اینکه به علت اصلی مناقشه‌های دهه‌های گذشته، یعنی عدم دستیابی فلسطینی‌ها به عدالت، بپردازید.”

روز سه‌شنبه ۲۵ شهریور در مراسم تشریفاتی پُرسروصدایی در کاخ سفید در واشنگتن به میزبانی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، که در آن نخست‌وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو، وزیر امور خارجهٔ امارات متحد عربی عبدالله بن‌زاید، و وزیر امور خارجهٔ بحرین عبداللطیف الزیانی شرکت داشتند، توافق‌نامه‌ای در مورد عادی‌سازی روابط دیپلماتیک این سه کشور خاورمیانه به امضا رسید. اگرچه دولت آمریکا سعی داشته است که این توافق را قدمی مهم در مسیر پیشرفت صلح در خاورمیانه معرفی کند، بسیاری از تحلیلگران و صاحب‌نظران با اشاره به اینکه بحرین و امارات هیچ‌گاه نقشی در مبارزهٔ مردم فلسطین نداشته‌اند، این مراسم تشریفاتی را در واقع بیشتر در خدمت کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ دانسته‌اند. “توافق‌نامهٔ قرن” نیز که سال گذشته با تبلیغات وسیع آمریکا به مثابه راه‌حل مسئلهٔ فلسطین در کنفرانسی ویژه با حضور مقام‌های آمریکایی و سران کشورهای مرتجع عرب در منامه، پایتخت بحرین، و بدون مشارکت و حضور فلسطینی‌ها مطرح شد، به دلیل اینکه حقوق اساسی مردم فلسطین را نادیده گرفته بود به طور وسیعی از طرف نیروهای فلسطینی رد شد.

رهبران فلسطینی توافق‌نامهٔ اخیر را، که دونالد ترامپ با اشاره به ریشه‌های تاریخی مشترک اقوام عرب و کلیمی آن را “توافق ابراهیم” خواند، خیانت اعراب به مبارزات خلق فلسطین علیه اشغال خاک سرزمینشان توسط اسرائیل دانستند و محکوم کردند. ترامپ با ادّعای “طلوع خاورمیانه جدید” گفت: “این روزی بسیار مهم برای جهان است؛ روزی بسیار مهم برای صلح است.”

نتانیاهو نیز با ستایش مکرر از ترامپ گفت: اسرائیل از ترامپ بابت ممکن کردن توافق عادی‌سازی “عمیقاً قدردانی” می‌کند. او همچنین گفت: “شما بدون هیچ امّا و اگری در کنار اسرائیل ایستاده‌اید. شما با جسارت با حاکمان ظالم تهران مقابله کرده‌اید. شما چشم‌انداز واقع‌بینانه‌ای را برای صلح بین اسرائیل و فلسطینیان ارائه کرده‌اید و با میانجیگری موفق خود واسطهٔ رسیدن به صلحی تاریخی شده‌اید که امروز آن را امضا می‌کنیم.”

هدف، حلِ مسئلهٔ فلسطین نیست! مقابله با ایران است!

نتانیاهو در سخنان خود در واشنگتن تأکید کرد که صلح فقط از طریق یک اسرائیل قدرتمند حاصل خواهد شد. نخست‌وزیر اسرائیل اضافه کرد: “من زندگی خود را وقف تأمین جایگاه اسرائیل در میان ملت‌ها کرده‌ام تا آیندهٔ این تنها کشور یهودی را تضمین کنم… برای تحقق این هدف، من تلاش می‌کنم تا اسرائیل را قوی، بسیار قدرتمند کنم، زیرا تاریخ به ما آموخته است که قدرت، امنیت را به ارمغان می‌آورد؛ قدرت، متحدان را به ارمغان می‌آورد… در نهایت، قدرت است که صلح به ارمغان می‌آورد.”

از اینکه متن توافق‌نامهٔ امضا شده و مُفاد آن چیست اطلاع زیادی در دست نیست. گزارش شده است که دو طرف توافق کرده‌اند که به دلیل “حساسیت متن” همهٔ جزئیات را فاش نکنند. گفته می‌شود که عربستان سعودی نیز در گفت‌وگوهای سال‌های اخیر خود با دولت ترامپ در امر عادی کردن مناسبات با اسرائیل، با راهکردهایی برای تغییر موازنهٔ نیروها در خاورمیانه، با هدف منزوی کردن رژیم ولایی ایران، به طور ضمنی توافق کرده است. در اساس، اقدام بحرین و امارات را باید شروع روندی برای شکل‌گیری ائتلافی قدرتمند مرکّب از اسرائیل و کشورهای عربی ارتجاعی دانست.در چند ماه گذشته و قبل از آغاز روند عادی‌سازی رابطهٔ این کشورهای عربی با اسرائیل، رهبران کشورهای عربی عضو “شورای همکاری خلیج فارس” مشغول رایزنی و بررسی دربارهٔ منطقی بودن طرح مشترک محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی، و جارِد کوشنر، داماد صهیونیست دونالد ترامپ، برای شکل‌گیری پیمانی بوده‌اند که بتواند موازنهٔ نیروی منطقه‌یی را در برابر یکی از حریفان قدرتمند عربستان و اسرائیل در دهه‌های اخیر تغییر دهد. در این صورت، امکان دسترسی کشورهای عربی به هواپیماهای جنگندهٔ پیشرفتهٔ ساخت اسرائیل و همچنین کالاهای صنعتی مدرن و فنّاوری پیشرفته تسهیل می‌شود.

انگیزهٔ دیگری نیز وجود دارد: در صورتی که ابتدا متحدان عربستان سعودی با اسرائیل توافق کنند، زمینهٔ مناسب برای پیوستن عربستان سعودی- که مدّعی رهبری جامعهٔ اسلامی است- به این ائتلاف فراهم می‌شود. چنین اقدامی نشانگر تغییری مهم در نقشهٔ جغرافیای سیاسی منطقه، در حدّ اهمیت توافق اسرائیل با مصر در ۱۹۷۸ و با اردن در ۱۹۹۴، یا حتّی مهم‌تر از آن، خواهد بود. در اواسط فوریهٔ سال ۲۰۱۹، بنیامین نتانیاهو برای شرکت در یک کنفرانس بسیار غیرمعمول به ورشو پرواز کرد. وی در این کنفرانس، که با حمایت مایک پنس معاون رئیس‌جمهور آمریکا برگزار می‌شد، با وزیران امور خارجهٔ عربستان سعودی، امارات متحد عربی، و دو کشور دیگر حوزهٔ خلیج فارس که رابطهٔ دیپلماتیک با اسرائیل ندارند، دیدار کرد. موضوع اصلی آن جلسه، مهار کردن ایران بود. در این گفت‌وگوها مسئلهٔ فلسطین اصلاً مطرح نبود.
جالب اینکه گرچه تا آن زمان بیشتر روابط موجود بین اسرائیل و کشورهای عربی حاشیهٔ خلیج فارس پنهانی و محرمانه می‌ماند، در آن گفت‌وگوها چنین برخوردی نشد. در واقع، دفتر نتانیاهو ویدیویی از آن جلسهٔ “غیرعلنی” را منتشر و فاش کرد، و شرکت‌کنندگان عرب را شرمنده کرد! این رفتار بی‌سابقه به طور عمده ناشی از سیاست‌های جدید مخرب دونالد ترامپ و نیز خصومت مشترک این کشورها با ایران ارزیابی شده است.

گفت‌وگوی کمونیست‌ها دربارهٔ آیندهٔ صلح در خاورمیانه

روز شنبه ۲۹ شهریور، به ابتکار شعبهٔ بین‌المللی حزب تودهٔ ایران، سمیناری با شرکت نمایندگان ۱۰ حزب کمونیست و کارگری جهان به طور مَجازی با موفقیت برگزار شد. شرکت‌کنندگان از کشورهای ایران، بریتانیا، بنگلادش، قبرس، یونان، اسرائیل، فلسطین، عراق، سودان، و اسپانیا برای بحث و تبادل نظر در مورد بحران خاورمیانه و تنش‌آفرینی آمریکا با هدفِ ایجاد موازنهٔ نیروی جدیدی در خاورمیانه حول محور اسرائیل و دولت‌های ارتجاعی حاشیهٔ جنوبی خلیج فارس، گرد هم آمدند. به دعوت حزب تودهٔ ایران، رفیق دکتر عاقل تغز، دبیر شعبهٔ روابط بین‌المللی حزب مردم فلسطین، و رفیق آیدا توما سلیمان، عضو هیئت سیاسی و سردبیر نشریهٔ ارگان حزب کمونیست اسرائیل “ال ‌اتحاد” و عضو پارلمان اسرائیل، در این جلسه دربارهٔ اقدام توطئه‌گرانهٔ دولت اسرائیل و کشورهای ارتجاعی عرب سخنرانی کردند. در آغاز نشست، رفیق نماینده حزب تودهٔ ایران ضمن سخنان کوتاهی به موضوع این نشست اشاره کرد: مراسم امضای توافق‌نامهٔ توطئه‌آمیز بین اسرائیل و آمریکا از یک سو و بحرین و امارات متحد عربی از سوی دیگر در واشنگتن، آن هم دقیقاً در پنجاهمین سالگرد “سپتامبر سیاه” که یادآور جنگ فاجعه‌بار ۱۱ روزه‌ای است که در آن نیروهای ارتش اردن هاشمی (به رهبری ملک حسین)، به نیروهای سازمان آزادی‌بخش فلسطین (به رهبری یاسر عرفات) حمله کردند که پس از شکست ارتش‌های عربی در جنگ شش روزه در ژوئن ۱۹۶۷ در اردن اقامت داشتند. این جنگ که در ۱۶ سپتامبر ۱۹۷۰ آغاز شد، به مبارزهٔ عدالت‌خواهانهٔ خلق فلسطین برای ایجاد کشور مستقل فلسطینی ضربهٔ بزرگی زد. جالب است که در میانهٔ سال ۱۹۷۰ به تشویق و میانجیگری آمریکا، دولت‌های اردن و مصر روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را دوباره بر قرار کردند و در پی آن، ملک حسین تصمیم به اخراج نیروهای نظامی فلسطینی از اردن گرفت.

در ادامهٔ جلسه، دو سخنران اصلی صحبت‌ کردند. آنها تأکید کردند که توافق‌نامه‌های امضا شده با میانجیگری آمریکا هیچ ارتباطی با صلح ندارد. نه بحرین و نه امارات هرگز در جنگ با اسرائیل نبوده‌اند. رفیق آیدا توما سلیمان گفت: “اسرائیل و امارات و بحرین دشمن یکدیگر نیستند، بلکه متحدان دیرینه‌اند. این توافق‌نامه کاملاً تشریفاتی است. این توافق‌نامه، همکاری تجاری بین این کشورها را گسترش می‌دهد و به تحکیم برنامهٔ امپریالیستی آمریکا برای همسویی منطقه با اهداف و مقاصد آن کمک خواهد کرد.” رفیق اسرائیلی تصریح کرد که توافق‌نامهٔ امضا شده در واشنگتن در واقع در مخالفت با توافق واقعی برای صلح است، زیرا هدف آن از بین بردن فشارهای بین‌المللی برای پایان دادن به اشغال و ایجاد کشور مستقل فلسطینی است.”

رفیق عاقل تغز نیز در سخنان خود متذکر شد که توافق‌نامهٔ امضا شده در واقع نقض آشکار توافق‌های بین‌المللی و مصوّبه‌های سازمان ملل متحد در مورد فلسطین است. رفیق فلسطینی اضافه کرد که این توافق‌ها “برخلاف قطعنامه‌های سازمان ملل، تصمیم‌های اتحادیه عرب، و ابتکارهای عربی است که ‘عادی‌سازی’ روابط با اسرائیل را منوط به حل مسئلهٔ فلسطین و ایجاد کشور و دولت فلسطینی می‌داند.”

رفیق اسرائیلی آیدا توما در پاسخ به سؤال یکی از رفقای حاضر گفت که ضروری است که نیروهای ضداشغالگری اسرائیل، و به‌ویژه جنبش کمونیستی در سراسر جهان، با فلسطینی‌ها در رسیدن به اهداف خود- حق تعیین سرنوشت و تأسیس کشور فلسطین در کنار اسرائیل- همچنان همبستگی داشته باشند. سخنرانان اشاره کردند که توافق‌های چندجانبهٔ اخیر بخشی از تلاش هماهنگ برای تغییر توازن نیروها در منطقه، تقویت موقعیت اسرائیل به عنوان قدرت اصلی متحد آمریکا در منطقه، و کاهش یا قطع نفوذ و تسلط ایران در منطقه است. این به آمریکا اجازه می‌دهد که با خاطری آسوده هدف‌های سیاسی خود را در حاشیهٔ اقیانوس آرام در برابر رقیب بزرگ اقتصادی خود- چین- دنبال کند.

نمایندهٔ حزب توده ایران ضمن جمع‌بندی بحث‌های سمینار و ابراز همبستگی با مبارزهٔ مردم و نیروهای ترقی‌خواه فلسطین و به‌ویژه حزب مردم فلسطین و حزب کمونیست اسرائیل در راه حل مسئلهٔ فلسطین و خاتمه دادن به جنگ و نظامیگری، بر ضرورت تداوم پیکار برای صلح و همبستگی تأکید کرد. رفیق حزبی با اشاره به هم‌زمان بودن ۴۰مین سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق و نتایج فاجعه‌آمیز آن برای مردم ایران و خاورمیانه، در مورد اهمیت مبارزه برای حفظ صلح در خاورمیانه گفت: هرگونه جنگ یا درگیری در منطقه در شرایط کنونی فرصتی به آمریکا و متحدان آن می‌دهد تا برنامه‌های خود را در راه تقویت سرکردگی‌شان به زیان صلح، دموکراسی، و حاکمیت ملّی کشورهای منطقه توجیه کنند. وی ضمن حمایت از کوشش‌هایی که برای همبستگی با خلق‌های تحت ستم و مورد تهاجم نیروهای ارتجاعی صورت می‌گیرد، خواستار تلاش برای تقویت جنبش‌های صلح در کشورهای منطقه به منظور مقابله با جنگ و مداخله‌های خارجی زیر هر پوشش و با هر بهانه‌ای شد.

نامۀ مردم