آمریکا و چین به توافق تجاری نزدیک شدهاند؛ توافقی که میتواند به جنگ تعرفهای متقابل که از سال گذشته شدت پیدا کرده است، پایان دهد.
روزنامه “وال استریت ژورنال” روز یکشنبه ۱٢ اسفند/ ٣ مارس گزارش داد که دونالد ترامپ و شی جینپینگ، رؤسای جمهوری آمریکا و چین در نشستی که احتمالاً حوالی ۲۷ مارس آینده برگزار خواهد شد، توافق تجاری بین دو کشور را رسماً امضا خواهند کرد. توافق تجاری بین آمریکا و چین در حالی به واقعیت نزدیک میشود که جزئیاتی که تاکنون درباره این توافق از سوی نشریات و رسانههای تخصصی مالی و اقتصادی آمریکا منتشر شده، از عقبنشینی قابل توجه دونالد ترامپ از خواستهای اولیهاش در ارتباط با تعاملات تجاری با چین حکایت دارد. جنگ تجاری آغازشده توسط ترامپ، طی ماه های اخیر موجب تضعیف روند رشد اقتصادی در دو کشور چین و آمریکا شده است. رشد اقتصادی سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۸ آمریکا به نسبت رشد سه ماهه دوم در همان سال در حدود ۶‚۱ در صد سقوط کرده است. در همین حال چشم انداز رشد اقتصادی در چین برای سال ۲۰۱۹، به ۲‚۶ درصد کاهش یافته است.
به گزارش رادیو بینالمللی فرانسه این مجله اقتصادی به مشکلات و مخاطراتی می پردازد که سیاستهای محافظهکارانه اقتصادی و تهاجمی دونالد ترامپ طی یکسال اخیر برای دو کشور آمریکا و چین ایجاد کرده است.
دونالد ترامپ چند روز پیش طی سخنان کوتاهی از پیشرفت در توافق تجاری با چین خبر داد و گفت در دو هفته آینده خبر مهمی را در این زمینه اعلام خواهد کرد. او همچنین گفت که خواستار یک توافق خوب برای هر دو کشور است و این همان کاری است که واقعاً در حال انجام آنست.
بنا برگزارش روزنامه “وال استریت ژورنال”، چین توافق کرده است تعرفهها و محدودیتها بر کالاهای آمریکایی شامل محصولات کشاورزی، اتومبیل و فرآوردههای شیمیایی را کاهش دهد، در مقابل آمریکا تعرفههایی را که از سال گذشته بر ۲۰۰ میلیارد دلار واردات کالاهای چینی اعمال کرده بود برمی دارد.
دو منبع آگاه از مذاکرات نمایندگان چین و آمریکا اعلام کردند با توجه به ضمانت چین برای ایجاد تغییرات ساختاری، از جمله حفاظت از حقوق مالکیت معنوی، عدم اجبار شرکتهای خارجی در چین برای انتقال تکنولوژی، حذف تعرفههای تلافیجویانه علیه واردات کالاهای آمریکایی و خرید حجم گستردهای از محصولات تولیدی آمریکا، به نظر میرسد دو طرف به توافق تجاری نزدیک شدهاند.
دونالد ترامپ از زمان کاروزار انتخاباتیاش بارها کسری تجاری آمریکا با چین را مورد انتقاد قرار داده بود. وی در اولین گام، تعرفه واردات پنلهای خورشیدی و ماشینهای لباسشویی از چین را بهعنوان بزرگترین صادرکننده این اقلام به آمریکا افزایش داد. افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم در اوایل فروردین ماه و هدف قرار دادن ۵۰ میلیارد دلار از واردات چین در اواسط تیرماه به ترتیب دومین و سومین حملات ترامپ در جنگ تجاری علیه پکن بود. چهارمین حمله تجاری او نیز افزایش تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار کالاهای چینی به ۱۰ درصد بود. که چینیها در تلافی ۱۱۰ میلیارد دلار از واردات محصولات آمریکایی را هدف افزایش تعرفه قرار دادند.
در عمل طی هشت ماه جنگتجاری بین دو غول اقتصادی دنیا، آمریکا تاکنون تعرفه ۲۵۰ میلیارد دلار کالاهای وارداتی چین را افزایش داده است.
در ادامه رویارویی، رئیس جمهوری آمریکا هشدار داد در صورتیکه چین به خواستههای آمریکا پاسخ مناسب را ندهد، در آغاز سال ۲۰۱۹ تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار اولیه را از ۱۰ به ۲۵ درصد افزایش میدهد. او در ادامه تهدیدات خود مدعی شد مابقی واردات آمریکا از چین را که معادل ۲۶۷ میلیارد دلار است هدف افزایش تعرفه قرار خواهد داد.
جنگ اقتصادی که دونالد ترامپ از سال پیش با وضع تعرفه بر روی کالاهای وارادتی چینی به راه انداخت، موجب کاهش روند فعالیتهای اقتصادی در دو کشور چین و آمریکا شده است. با توجه به اینکه آمریکا و چین به عنوان دو ابر قدرت و دو موتور محرکه بزرگ اقتصاد جهانی هستند، هر گونه کاستی در اقتصاد این دو کشور می تواند تأثیرات گستردهای بر روند رشد اقتصادی در جهان داشته باشد.
در اثر ادامه تنشهای تجاری میان چین و آمریکا که از سال گذشته آغاز شده، تولیدات کارخانهای چین در ماه فوریه جاری برای اولین بار طی ده سال اخیر منقبض شده است. کاهش تولیدات کارخانهای و صنعتی چین همچنین باعث روند کاهشی در رشد اقتصادی چین شده است.
در همان حال، انتشار آمار رشد اقتصادی آمریکا در چهارمین سه ماهه سال ۲۰۱۸ یک کاهش ۸‚۰ درصدی را نسبت به سه ماهه سوم سال و یک کاهش ۶‚۱ درصدی را نسبت به سه ماهه دوم سال ۲۰۱۸ نشان میدهد.
رشد اقتصادی آمریکا در سه ماهه دوم سال ۲۰۱۸ در حدود ۲‚۴ درصد و در سه ماهه سوم سال به ۴‚۳ درصد و در سه ماهه چهارم به ۶‚۲ درصد سقوط کرده است.
ژولیان مارسی Julien Marcilly اقتصاددان در ” گروه بینالمللی بیمه بازرگانی خارجی فرانسه” موسوم به “کوفاس” ( Coface )، میگوید جنگ تجاری براه انداختهشده توسط دونالد ترامپ، فضای تجارت جهانی را تخریب کرده و درجه اطمینان شرکتهای اروپایی و آسیایی به آینده صادرات خود را به شدت کاهش داده است.
تداوم روند کاهشی در رشد اقتصادی دو کشور آمریکا و چین، رهبران دو کشور را بالاخره مجبور کرده است که کوتاه بیایند و به هر شکلی که شده به یک توافق تجاری برای پایان دادن به این رویارویی تجاری مخرب برای طرفین برسند.
یادآوری این موضوع ضرورت دارد که یک جنگ تجاری و اقتصادی همیشه با خسارتهایی برای طرفین درگیر همراه خواهد بود و همانگونه که شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین در آغاز گفت: این جنگ برندهای نخواهد داشت و اقتصادهای دو کشور ا ضعیف میکند و در واقع هر دو کشور بازنده خواهند بود.
اکنون مشخص شده است که بسیاری از تهدیدهای ترامپ در زمینه جنگ تجاری، اگر نگوئیم توخالی، ولی بدون آیندهنگری و مال اندیشی بوده و در مقیاس گستردهای برای اهداف انتخاباتی اش بوده است.
“ژولین مارسی” در اینباره میگوید که ترامپ با این رویکرد می خواهد به رأی دهندگان خود پیام دهد که تلاش می کند تا به وعدههایش عمل کند.
با این وجود، “ژولیان مارسی” به یک واقعیت اشاره میکند و آن همانا موضوع کسری عظیم موازانه تجاری آمریکا خصوصاً با چین و اتحادیه اروپا است.
اگر آنچه طی روزهای اخیر در رسانهها و نشریات تخصصی آمریکا در زمینه احتمال توافق تجاری بین آمریکا و چین را ملاک قرار دهیم، این موضوع آشکار می شود که که دونالد ترامپ در واقع دستآورد چندانی از نزدیک به یکسال رویارویی با چین نداشته است. وی پیشتر در ارتباط با پیمان تجاری آمریکا، کانادا و مکزیک، خیلی کوتاه آمد و احتمالاً در مورد چین هم کوتاه خواهد آمد.
برونو برنارد Brono BERNARD استاد دانشگاه در پاریس و متخصص تجارت جهانی، می گوید که اروپاییها زیر بار فشارهای ترامپ نخواهند رفت، برای اینکه میدانند که دونالد ترامپ تمام کارتهای برنده را از دست داده است.
بسیاری از ناظران بر این باورند که دونالد ترامپ در زمینه جنگ تجاری با چین و تهدید اروپاییها و دیگر کشورها بیگدار به آب زده است و نه تنها ناچار به عقبنشنیهای پیاپی در زمینههای اقتصادی، بلکه سیاسی خواهد شد. امضای رسمی توافق تجاری آمریکا و چین در روزهای آینده شاید این موضوع را بیشتر روشن کند.