پس از آنکه چین در زمینه تجاری با آمریکا سرشاخ شد و منافعش را در خطر دید بیش از هر زمان دیگری به فکر افتاد «توافق تجاری جامع مشارکتی اقتصادی» را نهایی کند توافقی که حالا بحث های جدی تری روی آن شروع شده است و می تواند اتحادی قوی علیه واشنگتن شکل دهد.

‘لی که چیانگ’ نخست وزیر چین در سفر هفته گذشته خود به سنگاپور در حاشیه اجلاس سران ‘آ.سه.آن’ اعلام کرد مذاکرات برای نهایی کردن این توافق آغاز شده است.

چین و کشورهای دیگر آسیایی ماه ها است درباره این توافق گفت و گو می کنند و پکن به دنبال آن است که با خارج شدن آمریکا از توافق فرامرزی ‘ترانس پاسیفیک’ کشورهای جهان و بخصوص آسیایی ها را در چارچوب این توافق جدید جای دهد و باعث شود تا یک «اتحاد اقتصادی علیه واشنگتن» شکل بگیرد که قدرتی فراتر از فشارهای آمریکا داشته باشد و در جنگ تجاری با آمریکا بتواند دست برتر باشد.

توافق جامع مشارکتی اقتصادی منطقه ای که ‘آر سی یی پی’ نیز نامیده می شود، به احتمال قوی در سال ۲۰۱۹ میلادی نهایی خواهد شد و طرف های ذی ربط آن را امضا خواهند کرد.

در سنگاپور نیز برای دومین بار رهبران کشورهای شرکت کننده نشست مربوط به این توافق را برگزار کردند و قرار شد تا مذاکرات نهایی شده و در سال آینده میلادی این توافقنامه به امضا برسد.

نزدیک به شش سال است که چین و کشورهای اتحادیه آسیای جنوب شرقی (آ.سه.آن) می کوشند با همکاری جوانب ذی ربط این مجموعه اقتصادی یکپارچه را شکل دهند که نیمی از جمعیت جهان را در بر می گیرد.

چین و کشورهای دیگر بر این باور هستند که آمریکا با یکجانبه گرایی تمامی ساختارهای تجاری و اقتصادی دنیا از جمله سازمان تجارت جهانی را به مخاطره انداخته است و لازم است در این شرایط کشورها با ایجاد چنین ساختاری از خود در برابر خواسته های نابجای آمریکا حفاظت کنند.

مذاکرات کشورهای آسیایی برای حصول توافق جامع اقتصادی مشارکتی منطقه ای موسوم به ‘آر سی یی پی’ سال ۲۰۱۷ میلادی و در ماه فوریه در ژاپن انجام شد و پنج روز ادامه یافت.

این موضوع درست زمانی اتفاق افتاد که دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا خروج کشورش از پیمان ترانس پاسیفیک (تی.پی.پی) را اعلام کرد و نشان داد که دولت وی پایبندی به توافقات بین المللی ندارد.

‘هو یی شان’ استاد رشته اقتصاد دانشگاه پکن در این مورد خاطر نشان کرد توافقنامه ‘آر سی یی پی’ در مقایسه با ‘تی پی پی’ واقعی تر و باثبات تر است.

وی افزود: یکی از ویژگی های دیگر آن این است که این توافقنامه متعلق به خود آسیا است و این نیز باعث می شود که همه آن را فرصت مهمی برای تحقق یکپارچگی اقتصادی آسیای شرقی تلقی کنند.

او با اشاره به اینکه این توافقنامه، یک توافقنامه واقعی به رهبری خود آسیا است تاکید کرد این توافقنامه توسط اتحادیه ‘آ.سه.آن’ مطرح شده و اکنون نیز تحت رهبری این اتحادیه است.

‘هو’ تصریح کرد می توان گفت که این توافقنامه متعلق به آسیایی ها است و فرصت بسیار مهمی برای تحقق یکپارچگی اقتصاد آسیا و برای همبستگی کشورهای آسیایی، پیشبرد تجارت آزاد، یکپارچگی اقتصادی و تحقق شکوفایی مشترک است کشورهای آسیایی باید این فرصت را مغتنم بشمارند.

آمریکا البته جزو پیمان راهبردی منطقه ای اقتصادی جامع (آر سی یی پی) که اصلی ترین بازیگر آن چین است نیست و پکن در حال ترغیب کشورهای منطقه به امضای این توافقنامه بجای ‘تی پی پی’ است.

چین می کوشد تا پیمان جامع اقتصادی مشارکتی منطقه ای میان این کشور و ۱۰ کشور اتحادیه آسیای جنوب شرقی (آ.سه.آن) و کشورهای استرالیا، نیوزیلند، هند، ژاپن و کره جنوبی امضا شود.

از زمانی که ترامپ پس از به قدرت رسیدن اعلام کرد از ‘تی پی پی’ خارج می شود، چین تلاش ها برای امضای یک معاهده جدید را شدت بخشید و در سنگاپور مباحث جدی تری در ارتباط با آن مطرح نمود تا زمینه نهایی شدن توافق آماده شود.

چینی ها که عضوی از پیمان ۱۲ کشوری ‘تی پی پی’ نبودند همواره تاکید کرده اند که بیرون نگهداشتن این کشور از توافقات بزرگ تجاری برای دیگران برد ـ برد نخواهد بود.

‘وانگ جونگ’ محقق مرکز بین المللی تبادلات اقتصادی چین هم در این باره گفت: در شرایط پیچیده اقتصادی کنونی، همکاری بین کشورهای آسیایی اهمیت بسیاری دارد.

وی افزود: اکنون اقتصاد جهان با رکود روبرو شده است حتی کشورهایی که در گذشته خواستار تجارت آزاد بودند، رشد منفی داشته و در طلب حمایت تجاری هستند در چنین صورتی، تقویت همکاری منطقه ای و شکل گیری یک بازار یکپارچه در آسیا بسیار ضروری است.’

او تاکید کرد که این توافقنامه در کنار طرح راه ابریشم نوین چین می تواند سازو کار بسیار مناسبی برای توسعه پایدار کل قاره آسیا باشد و لازم است دیگر کشورها نیز از آن حمایت کنند.

‘تی پی پی’ در صورتی که آمریکا از آن خارج نمی شد توافقنامه تجاری بسیار مهم فرامرزی بود اما با بیرون رفتن این کشور از آن و دلسرد شدن کشورهای دیگر، بعید است بتواند بار دیگر جان بگیرد و در این میان توافقنامه ‘آر سی یی پی’ چین بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است.

از سوی دیگر کشورهای مرتبط با پیمان جدید از اینکه این معاهده دارای استانداردهای سهل تر و قوانین آسانتری برای تجارت است، خرسند هستند کشورهای یاد شده در حال گفت و گو درباره جزییات این توافق هستند که شامل مسایل مرتبط با خدمات، سرمایه گذاری، حق مالکیت معنوی و تجارت الکترونیکی است.

ایرنا