همان‌طور که در دی‌ماه گذشته اعلام شد، کنگره هشتم حزب کمونیست کوبا از تاریخ ۲۷ تا ۳۰ فروردین‌ماه ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد. در این کنگره موضوع‌های عمده و سرنوشت‌ساز در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی کشور بررسی خواهند شد.

این نشست برای آیندۀ کشور و تداوم روند انقلابی و بازگشت‌ناپذیری سوسیالیسم در کوبا اهمیت بسیار دارد. در خلال ماه‌های گذشته دیدگاه‌ها و پیشنهادهای بیان شده در رده‌های مختلف رهبری حزب و نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای حزبی در سندی گردآوری و مدون شده‌اند. این سند از سوی نمایندگان شرکت‌کننده در کمیسیون ارزیابی تحقق قطع‌نامه کنگره هفتم در مورد هدف‌های تصویب شده در نخستین کنفرانس بررسی کارکرد حزب، فعالیت ایدئولوژیکی و رابطه حزب با مردم به بحث گذاشته خواهد شد. این سند راهبردهای بهبودسازی کار سازمان‌های حزبی را در شرایط کنونی و آینده شناسایی و نمایان ساخته است.

محتوای سند براساس فرایند مسئولیت‌پذیری از سوی حوزه‌های حزبی در سال ۱۳۹۹ و در مشورت با ارگان‌های محلی حزب و نیز کمیتۀ ملی اتحادیه جوانان کمونیست، کمیته‌های محلی، و کمیته‌های حزبی در وزارت کشور و نیروهای مسلح انقلابی (با توجه به شرایط کنونی پیش‌آمده به سبب بیماری همه‌گیر کرونا که برگزاری نشست‌های جمعی را کم‌وبیش ناممکن می‌کند) تنظیم گردیده است.

پیکار و ایستادگی در برابر بیماری همه‌گیر، پیوندهای نهادهای رهبری کشور و مردم را که فداکاری، مسئولیت، و توانایی رهبران‌شان در رویارویی با شرایط پیچیده را تشخیص داده‌اند، استوارتر کرده است. ویروس کرونای جدید توانمندی و ایستادگی مردم کوبا را به‌آزمون خود گذاشته است. مهار بیماری همه‌گیر از سوی کوبا روشن‌ترین نمونۀ آن است که سوسیالیسم تنها نظامی است که همبستگی و انسان‌دوستی در زندگی روزانه مردم و به‌ویژه هنگامی که نجات جان انسان در میان است به‌کار گرفته می‌شود. حزب طی سال‌های گذشته بر به‌فرجام رساندن هدف‌هایی پایه‌ای که از سوی دبیر اول حزب در کنگرۀ پیشین اعلام شده بود تمرکز کرده است. این هدف‌ها شامل رشد اقتصاد ملی همراه با مبارزه برای صلح، وحدت، و توانمندی ایدئولوژیک‌اند.

این تلاش بر بستر شرایط ویژهٔ هرچه دشوارتر و تنگ‌تر شدن حلقهٔ محاصرۀ اقتصادی و مالی از سوی ایالات متحده، افزایش تلاش در براندازی سیاسی- ایدئولوژیک کوبا، و بحران اقتصادی‌ای شدت یافته در جهان به‌سبب شرایط بیماری همه‌گیر به‌پیش برده شده است.

حزب به‌منظور تحقق توافق‌ها و قطع‌نامه‌های کنگره‌های ششم و هفتم و نخستین کنفرانس ملی، تغییرهای لازم در نظام کاری خود را اعمال کرده که از میان برداشتن مسئولیت رسیدگی مستقیم به حوزه‌ها در ساختار کمیته‌های شهری و دادن خودمختاری بیشتر در امور سازمانی و تنظیم اولویت‌ها در این سطح از راه دادن مسئولیت کامل به کمیته‌های شهری و مسئولین این کمیته‌ها شامل می‌شوند.

امروز کمیته‌های استانی و شهری نیرومندتر بوده و اعضای آن‌ها در فرایند سیاسی و وظیفه‌های تعیین‌کننده مشارکت فراتری دارند. شیوه‌ها و روش‌های ارتباط با حوزه‌ها و امور اهالی محل در کنار منش و رویکرد رهبران مسئول با آن‌ها، و واگذاری نقش مهم‌تر و مسئولیت‌های بیشتر که در برگشت، ارزش و خودگردانی این ساختارها را افزایش می‌دهد، یعنی چیزی که حزب در بحث‌ها و گفتمان‌های فرارو بر آنها پای خواهد فشرد. این امر همچنین به رشد بسیار اعضا و هسته‌های حزبی در چند سال گذشته کمک کرده است، بنابراین ادامه بحث درباره گفتمان کاهش اعضا از کنگرۀ پیشین را نابه‌جا می‌کند. نکتهٔ شایان توجه دیگر دراین رابطه، فرایندهای سیاسی هدایت شده به‌منظور رسیدگی به پرسمان‌های برآمده در محیط‌های کار و جامعه بر اساس توانمندسازی مبارزه‌جویی اعضای حزب و کنشگری نمونه‌وار و شایسته پیروی‌اند. در درون حوزه‌ها و شوراهای محلی گفت‌وشنود پیرامون موضوع‌های گوناگون تشویق شده است. و مهم‌تر از آن دشواری‌ها و گرفتاری‌های موجود را در همان جا و گستره‌ای که پیش‌آمده‌اند باید برای‌شان چاره‌یابی و رهگشایی کرد.

یادآوری این نکته اهمیت دارد که یک‌سوم اعضای جدید از میان اتحادیه کمونیست‌های جوان آمده‌اند که شمارشان بالاتر از سال‌های گذشته است. سازمان جوانان نیز با توجه به اولویت ویژهٔ کشاورزان، کارگران، و سایر بخش‌های تعیین‌کننده در توسعه اقتصاد شاهد رشد پایدار اعضایش در میان دانش‌آموزان و دانشجویان و کارگران جوان است که مشارکت‌شان در رشد حزب در آینده ضروری خواهد بود.

به پاسخگویی سریع‌تر نیاز است

در ارزیابی دورهٔ پس از برگزاری کنگره پیشین، پرسمان‌های ادامه‌دار که برآیند نامطلوبی بر رویدادها داشته‌اند شناسایی شدند. کنگره به این موضوع که چرا کمیته‌های محلی حزب در برابر پیدایش دشواری‌ها و گرفتاری‌هایی که نیاز به پاسخی سریع دارند از واکنش و ابتکار عمل باز می‌مانند خواهد پرداخت، چیزی که باید گفت اغلب ناشی از نبود پشتیبانی و هم‌فکری با دیگران است. نمایندگان کنگره عامل‌های کمبود ارتباط نظام‌مند و ناهمسان در برخی از کانون‌های سرنوشت‌ساز و راه‌بردی را بررسی خواهند کرد.

این نمایندگان در مورد ضرورت افزایش دقت و افزایش سطح چشمداشت در ارزیابی عملکرد مسئولان طراز اول بحث خواهند کرد و بر اهمیت ارتباط‌گیری اعضای هیئت اجرایی حزب با دبیران اول کمیته‌های رهبری در جامعه همچون فرصتی برای تبادل نظر و آموختن تأکید خواهد شد. این دوره با ارزیابی موشکافانه حزب به شرایط اقتصادی مشخص شده است. صادرات، جایگزینی واردات، تولید مواد غدایی، رشته‌های تولیدی، سرمایه‌گذاری، بازسازی ساختار مالی و موردهای دیگر کانون فراکافت و کار در سطح‌های مختلف ساختار و سازمان‌های حزبی بوده‌اند. هرچند در این عرصه پیشرفت‌هایی حاصل شده است، اما هنوز شکل‌گرایی (فرمالیسم) غالب بوده است. گرفتاری‌ها و گره‌های موجود و نقش مسئولان حزبی در این رابطه ریشه‌یابی و واکاوی نشده‌اند؛ اعضای حزب و کارگران در فرایند تکاپو برای گره‌گشایی مشارکت ندارند. بنابراین، کنگره به بررسی شرایط حوزه‌هایی که با توانایی و نیروی لازم برای دست‌یابی به هدف‌های تولید و دیگر ناکارآمدی‌ها در محیط کار خود کوتاهی می‌ورزند خواهد پرداخت.

نمایندگان واگشایی ناکافی مسئله‌های اقتصادی و تولیدی را بررسی خواهند کرد که اغلب برآمده از کاستی‌هایی با ماهیت ذهنی‌اند و اینکه آن‌گونه که لازم است پاسخ‌گویی و مسئولیت‌پذیری را از سوی آنانی که چنین وظیفه‌هایی را برعهده دارند مطالبه نمی‌کند.

موضوع دیگر در دستور کار کنگره، چگونگی افزایش کارایی آموزش سیاسی- ایدئولوژیک در میان کارگران غیردولتی است. کار این گروه از کارگران باید تشویق شود و بر اشتغال و مشارکت آنان در زندگی اجتماعی و اقتصادی کشور تأکید شده و در پرورش و گسترش توانایی‌ها و امکانات‌شان در هماهنگی با سامان‌یابی زندگی‌شان و در چارچوب ملی کوتاهی نشود.

احترام به قانون و ترویج قانون‌مداری و کردار اخلاقی موضوعی پُراهمیت است که مبارزه علیه فساد و فعالیت‌های غیرقانونی و نیز پیش‌داوری‌های موجود در این بخش را شامل می‌گردد.

کنگره پیش‌بینی‌هایی را برای تقویت تماس‌های پیوسته اعضای حزب با کارگران غیردولتی، فراهم کردن فرصت‌هایی بیشتر به‌منظور گفت‌وشنود، برهم‌کنش‌هایی دو سویه و پاسخ‌گویی‌ای متناسب با نگرانی‌ها با تأکید بر لزوم آموزش و آماده‌سازی فراگیر آنانی که مسئولیت کارهای حزبی، جوانان و اتحادیه‌های کارگری را بر عهده دارند فهرست‌وار مطرح خواهد ساخت. حزب در دوران پس از کنگره بر استواری نقش خود همچون نیروی پیشاهنگ جامعۀ کوبا چنان‌که در قانون اساسی جمهوری درج شده است باید ادامه دهد و در کاربست راه و روش‌هایش در راستای بهبودسازی مدیریت سازمان‌های کشوری و دولتی بکوشد.

ایجاد قدرت ایدئولوژیکی در سنگرها

کنگرۀ هشتم با توجه به اهمیت و تأثیرش بر زمان کنونی و آینده، بحث پیرامون گفتمان‌های ایدئولوژیکی و بینشی را در اولویت قرار خواهد داد.

حزب شهروندان را با درنظر گرفتن دلبستگی‌های فردی و جمعی‌شان در مورد تحول‌‌های جاری اقتصادی، همچنان به‌مشارکت در اموری که برای آینده و کنونی کشور حیاتی‌اند تشویق خواهد کرد، امری که، برای نگه‌داری و استحکام وحدت پرهیزناپذیر است.

در طی سال‌های گذشته، افکار عمومی با داشتن نقشی کلیدی در تصمیم‌گیری‌ها و ارزیابی تأثیر این تصمیم‌ها به‌صورتی نظام‌مند رصد شده‌اند و بدین سبب بازخورد بیشتری از شهروندان دریافت شده است. چنین امری این امکان را فراهم ساخته است تا بتوان توصیه‌ها را بازبینی و پیرایش کرد.

به‌همین صورت، رودررو شدن با پیش‌داروی‌ها و تبعیض بر اساس رنگ پوست، جنسیت، گرایش جنسی، و باورهای مذهبی در اولویت قرار گرفته و علت‌های آن را فراکافت کرده و به اقدام‌هایی دست زده است، اما هنوز بقایا و لکه‌های ننگ آن‌ها در جامعه وجود دارند که باید زدوده شوند.

کنگره همچنین باید کارهای انجام گرفته در زمینه پژوهش، شناخت و گسترش و پراکنش تاریخ، اندیشه‌های قهرمان ملی ما خوزه مارتی و میراث رهبر تاریخی انقلاب، فیدل کاسترو، و تدوین آن‌ها در آموزش ایدئولوژی انقلاب در این زمانه را بازنگری کند.

بدون تردید یکی از نکته‌های اصلی مورد توجه کنگره تقویت نهادهای فرهنگی، تشکل‌های هنرمندان و روشنفکران و گفتگو با آفرینندگان اثرهای هنری خواهد بود. درسهم آن‌ها در بالندگی کشور و حیات معنوی آن در زمانی که تلاش می‌شود فرهنگ همچون دستا‌ویزی به‌منظور حمله به کشور و نظام سوسیالیستی آن مورد بهره‌برداری قرار گیرد، بسیار حیاتی است.

بنا بر این اعتقاد که مهم‌ترین پیکاری که ما اکنون با آن روبروییم در عرصۀ اندیشه است، حزب رصد و مقابله با براندازی‌های سیاسی و ایدئولوژیکی را که اکنون از راه اینترنت و رسانه‌های اجتماعی بدان عمل می‌شود، به کار روزمره‌اش افزوده است. کنگره بر چگونگی کارایی بیشتر در همۀ فضاها، سامانه‌های عامل اینترنتی و بهره‌گیری از تمامی وسیله‌های موجود در جنگ ارتباطاتی با نوآوری و هوشمندی افزون‌تر تمرکز خواهد کرد.

در این تلاش، توسعهٔ برنامه اطلاعاتی‌ای کارآمد و ارتباطات اجتماعی متناسب همچنان نقشی پایه‌ای همراه با فعالیت رسانه‌های گروهی و کارشناسانه در آفرینش محتوا در همۀ سامانه‌های عامل در کامپیوتر را ایفا خواهد کرد.

ارتباطات یکی از ستون‌های پایه‌ای دولت و منبعی راهبردی در بسط و دفاع از نظام سوسیالیستی‌مان در زمانی که چالش‌های بزرگی در فرایند اطلاعاتی‌سازی جامعۀ کوبا در جریان است، با وجود پیشرفت صورت گرفته در خلال سال‌های گذشته هنوز استعدادهای بکر بسیاری وجود دارند که باید به‌بار بنشینند.

افزون بر آن، نمایندگان با دقت به یافتن راه‌های افزایش تناوب و سخت‌گیری لازم در نظارت‌هاخواهند پرداخت.

موضوع دیگری که نمایندگان به آن خواهند پرداخت تلاش برای افزایش و پرورش آگاهی توده‌ها، روبرو شدن با فساد، بی‌نظمی اجتماعی و فعالیت‌های غیرقانونی است که توجه سختگیرانۀ روش‌مند بیشتری را می‌طبد. کلید حذف این نا‌هنجاری‌ها در رفتار اخلاقی و مسئولانۀ همگان و به‌ویژه در کردار سازش‌ناپذیر هر عضو حزب و فرد انقلابی در رو در رویی با هر رفتاری که انقلاب را تضعیف یا به آن آسیب برساند نهفته است.

برای تحقق این امر باید توجه به جوانان را با رویکردی نوآورانه، پویایی بیشتر، و در نظر داشتن ویژگی‌ها و دلبستگی‌های فردی تحکیم کرد. بنابراین، بحث‌های کنگره دربارهٔ ارتباط‌گیری پیوسته در همۀ سطح‌ها بین حزب و جوانان و سازمانی که آن‌ها را نمایندگی می‌کند بیشترین کوشش را خواهد کرد.

تربیت رهبران اتحادیۀ جوانان کوبا، کارکرد داخلی سازمان و توجه به حوزه‌های محلی باید در اولویت قرار گیرند تا کار ایدئولوژیک و تشکیلاتی سازمان با اعضای آن و دیگر جوانان ازجمله اعضای سایر سازمان‌های جوانان مانند فدراسیون‌های دانشجویان دانشگاه‌ها و دانش‌آموزان دبیرستان‌ها که حزب باید از آنان پشتیبانی کند و فرصت‌های مشارکت بیشتری برای‌شان فراهم شود.

در تماس پیوسته با مردم

حزب همچنان با بهره‌گیری از روش‌ها و منش حزبی در ارتباط با سازمان‌های مردمی، هماهنگ با بافتار کنونی و سازگار ساختن کار خود با این شرایط به‌پیش خواهد رفت. در این راستا، زنده‌تر کردن و پویندگی در مناسبات فدراسیون کارگران کوبا با جنبش سندیکایی، انجمن ملی خُرده‌کشاورزان با کشاورزان دیگر، اعضای تعاونی‌ها و آنانی که بر زمین دیگران کشت و برداشت می‌کنند با توجه به اهمیتی که هر دو بخش در اقتصاد و زندگی اجتماعی و سیاسی کشور دارند شرطی اساسی و کلیدی است. حزب همواره جایگاه ویژه و مقدمی را در جامعه به کمیته‌های دفاع از انقلاب و فدراسیون زنان کوبا درنظر گرفته است. این هردو سازمان همان‌گونه که در مبارزه با کووید-۱۹ و مبارزه با تبه‌کاری و فعالیت‌های غیرقانونی نشان دادند، همچنان باید به بی‌کم‌وکاست ساختن روش‌های کاری و همخوان‌سازی مأموریت‌های‌شان با شرایط کنونی و رفاه بیشتر اعضای‌شان ادامه دهند.

در میان اقدام‌های برجستۀ انجام شده در این مرحله، برگزاری نشست‌های تبادل‌نظر عمومی، مناظره‌های محلی، ایجاد گروه‌های ویژه و امدادگران خط مقدم همچون راهی برای مشارکت اعضای جامعه و جلب جوانان بوده است. با این وجود، کارایی مطلوب به‌ویژه در عرصه‌های کنش‌های پیشگیرانه و مددهای اجتماعی به‌دست نیامد. به‌همین ترتیب، برخلاف دستاوردهای مثبت برنامۀ مجلس ملی به‌منظور توجه فراگیر به بهبود ارگان‌های حاکمیت مردم، حزب همچنین تلاش خواهد کرد تا عملکرد تشکل‌های قدرت توده‌ای را قوی‌تر کرده و اطمینان حاصل کند که آن‌ها از عهدهٔ مسئولیت‌های‌شان برمی‌آیند و از آن‌ها حمایت کرده و خواهان افزایش بازدهی در کارکرد سازمان‌ها و مسئولان حزبی شود.

کنگره با درک این برههٔ تاریخی، به این و دیگر چالش‌ها خواهد پرداخت. این فرصت ویژه‌ای خواهد بود تا یک بار دیگر تصریح گردد که نقش حزب به‌منزله نیروی پیشگام کشور در قدرت معنوی‌اش، در تأثیرگذاری‌اش بر زندگی توده‌ها، و در اعتماد مردم به آن قرار دارد. فرصتی خواهد بود تا اندیشه‌ها و آرمان‌ها به‌بحث و مناظره گذاشته شوند و ساختمان میهنی مستقل و سوسیالیستی، هم اکنون و در آینده، بی‌وقفه ادامه یابد.

نامهٔ مردم