رئیس جمهور ایران آزادی نزار زکا را نتیجه مذاکره میان ایران و آمریکا توصیف کرد و از دریافت پیام‌هایی از عربستان با واسطه نخست‌وزیر پاکستان خبر داد. او گفت که مناسبات با چین هم از تحریم‌های آمریکا در امان نمانده است.

به گزارش دویجه وله؛ حسن روحانی، رئیس جمهور ایران با اشاره به وجود گفت‌وگو میان ایران و آمریکا بر سر آزادی زندانی‌های دو طرف، آزادی نزار زکا، شهروند لبنانی- آمریکایی را نتیجه این صحبت‌ها دانست.

روحانی که روز پنجشنبه، ۴ مهر، در یک کنفرانس خبری در نیویورک سخن می‌گفت در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه ان‌بی‌سی که در این باره پرسیده بود، گفت: « ما به دفعات با مقامات آمریکایی در گذشته برای آزادی زندانیان در دو طرف صحبت کردیم … در دولت آقای ترامپ نیز یکی دو بار این بحث شروع شد که درباره آزادی زندانی‌ها مذاکره کنیم… ما یک زندانی دو تابعیتی لبنانی آمریکایی را آزاد کردیم، اما آنها به جای اقدام متقابل فقط تشکر کردند. ایران همیشه آماده مذاکره برای مبادله زندانیان است و هم اکنون توپ در زمین آمریکا است.»

تا کنون ایران آزادی نزار زکا، شهروند لبنانی دارای اقامت آمریکا را که چندی پیش پس از ۴ سال از زندان آزاد کرد به تقاضا و مناسبات گرم با حزب‌الله نسبت می‌داد و صحبتی از مذاکره با آمریکایی‌ها در میان نبود.

حتی در همان روزی که روحانی این سخنان را در نیویورک به زبان آورد، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در مصاحبه با ایرنا وجود مذاکره میان تهران و واشینگتن در مورد آزادی زندانیان را تکذیب کرد. او گفت: « آمریکایی‌ها پیشنهادی برای تبادل زندانی‌ها به من نداده‌اند.» او اردیبهشت گذشته هم گفت که ۶ ماه پیش به دولت آمریکا پیشنهاد مبادله زندانیان داده اما هیچ پاسخی دریافت نکرده است.

همزمان با این اظهارات خبر آزادی نگار قدس‌کنی، شهروند ایرانی که در استرالیا بازداشت شده و سپس به آمریکا تحویل داده شده بود منتشر شد. معلوم نیست که آزادی این زن ایرانی چه ارتباطی با مذاکرات مورد اشاره حسن روحانی با آمریکا بر سر آزادی زندانیان دو طرف دارد.

بنا بر گزارش‌ها خانم قدس‌کنی چهل ساله که از سوی دادگاه فدرال ایالت مینه‌سوتا در آمریکا به تحمل ۲۷ ماه زندان محکوم شده بود، روز پنجشنبه، ۴ مهر، آزاد و به ایران بازگردانده شده است. او در تیر ۱۳۹۶ به خواست آمریکا و به اتهام تلاش برای صادرات تجهیزات الکترونیکی ممنوعه به ایران و نقض تحریم‌های اعمالی از سوی واشنگتن در استرالیا بازداشت شده بود.

عمران خان حامل صحبت‌هایی از عربستان بود

حسن روحانی در بخش دیگری از پرسش و پاسخ به خبرنگاران تایید کرد که عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان حامل صحبت‌هایی از محمد بن سلمان برای او بوده است. او در پاسخ به خبرنگار شبکه المیادین که در این رابطه پرسیده بود گفت که عمران خان پس از ملاقات با مقام‌های سعودی، با او دیدار کرده و نکاتی از این گفتگوها را با او در میان گذاشته است. گرچه کارشناسان مشکلات در مناسبات ریاض و تهران را پیچیده و کهنه ارزیابی می‌کنند، ولی به گفته مشکل اصلی ایران با عربستان به جنگ یمن مربوط می‌شود و ا گر این جنگ تمام شود، احیای رابطه با عربستان راحت‌تر خواهد بود.

روحانی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تکرار رفع “فشار حداکثری” آمریکا به عنوان پیش‌شرط مذاکره با آمریکا، گفت که تلاش‌های امانوئل مکرون برای ایجاد گشایش در بحران کنونی تنها تلاش نیست و طرف‌های دیگری هم به چنین تلاش‌هایی مشغولند.

علاوه بر عمان، ژاپن و فرانسه، در روزهای اخیر خبرهایی از تلاش های عراق و پاکستان هم برای میانجیگیری میان ایران با کشورهایی همچون آمریکا و عربستان گزارش شده است.

حسن روحانی در باره ماموریت شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، در این زمینه گفت: «من با آقای آبه بیش از هشت بار دیدار کرده‌ام. در سفر اخیر ایشان به تهران هم گفت‌وگوهای مفیدی داشتیم. آقای آبه همواره این نقش را دنبال کرده است و هنوز هم این مسیر را دنبال می‌کند. ما امیدواریم این مسیرها موفق شود.»

روحانی در بخش‌هایی از سخنان خود به “مناسبات خوب” ایران با کشورهایی مانند چین و ایتالیا اشاره کرد، ولی گفت که این مناسبات هم به لحاظ اقتصادی از تحریم‌های آمریکایی بی‌تاثیر نبوده‌اند. او گفت: «ما روابط خوبی با چینی ها داریم البته تحریم‌ها در برخی روابط ما تاثیر گذاشته است.

او در باره کلیت گفت‌وگوهایش در نیویورک و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفت، که “در مذاکرات موفقیت‌هایی داشتیم و در برخی موارد همچنان باید موضوع را دنبال کنیم تا به ثمر برسد.”

علی خامنه‌ای: مطلقا نباید به اروپایی‌ها اعتماد کرد

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی روز پنج‌شنبه ۲۶ سپتامبر/ چهارم مهر در دیدار با رئیس و نمایندگان مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر “دشمنی” آمریکا و کشورهای اروپایی گفت: ” اروپایی‌ها در ظاهر به عنوان میانجی وارد می‌شوند و حرف‌های طولانی هم می‌زنند، اما همه آنها پوچ است.” وی همچنین تاکید کرد که “مطلقا” نباید به اروپایی‌ها “اعتماد” کرد.

به گزارش رادیو فرانسه: تارنمای متعلق به علی خامنه‌‌ای با انتشار مشروح سخنان او نوشته که رهبر جمهوری اسلامی گفته است: ” اروپایی‌ها به رغم وعده‌های خود، عملا به تحریم‌های امریکا پایبند ماندند و هیچ اقدامی انجام ندادند و از این پس هم بعید است کاری برای جمهوری اسلامی انجام دهند، بنابراین باید به کلی از اروپایی‌ها قطع امید کرد.”

وی افزود: ” رفت و آمد و بستن قرارداد اشکالی ندارد اما مطلقا نباید به آنها امید داشت و اعتماد کرد.”

خامنه‌ای در ادامه سخنان خود به “عمل نکردن اروپایی‌ها به تعهدات یازده گانه خود” اشاره کرده و گفته است: ” همان افرادی که مذاکره کردند، اکنون می‌گویند اروپایی‌ها به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکرده‌اند و این موضوع، قوی‌ترین دلیل بر این است که در هیچ مسئله‌ای نباید به آنها اعتماد کرد.”

وی افزود: ” آمریکا که دشمن اصلی ماست، امروز منفورترین دولت در دنیاست و اروپایی‌ها نیز خودشان در حال اعتراف به ضعف‌ها و افول قدرت‌شان هستند.”

در حالی که امضاء کنندگان توافق اتمی ۲۰۱۵ با ایران در هفته‌های اخیر برای فراهم آوردن شرایط ملاقات دونالد ترامپ و حسن روحانی، روسای جمهوری آمریکا و ایران در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل تلاش‌هایی کردند، اما روحانی روز چهارشنبه ۲۵ سپتامبر اعلام کرد که هرگونه مذاکره باید پس از برداشتن همه تحریم‌ها علیه ایران صورت گیرد.

تنش‌ها میان ایران و آمریکا از ماه مه ۲۰۱۸ با تصمیم ترامپ برای خروج یک جانبه از توافق وین و بازگشت مجدد تحریم‌های اقتصادی علیه ایران شدت گرفت.

پس از آن در ماه ژوئن گذشته میان ایران و ایالات متحده در خلیج فارس درگیری‌هایی صورت گرفت.

جمهوری اسلامی کشورهای اروپایی را تهدید کرده که در صورت عدم کمک به این کشور برای گذر از تحریم‌های آمریکا، به تدریج از توافق وین خارج خواهد شد.

علی خامنه‌ای در دیدار خود با اعضای خبرگان با تاکید بر اینکه اروپایی‌ها به تعهدات خود پایبند نمانند، در ادامه گفت که نباید به آنها “اعتماد” کرد.