با اعلام تصمیم دونالد ترامپ درباره خروج از برجام و تصمیم او مبنی بر تحریم شرکت‌های اروپایی که با شرکت‌های ایرانی همکاری می‌کنند، شرکت‌های بزرگی چون توتال، انی، زیمنس، ایرباس، آلیانتس، ساگا، دنیلی و مرسک تصمیم گرفتند از ایران خارج شوند.

به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی اتاق بازرگانی ایران، ۱۰ روز پس از اعلام تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا درباره خروج از برجام، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد این اتحادیه برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر تحریم‌های آمریکا علیه ایران قرار است مقررات بازدارنده را به‌اجرا درآورد. اما خبرهایی مبنی بر خروج برخی از شرکت‌های بزرگ و چندملیتی اروپایی از ایران به گوش می‌رسد. خروج شرکت‌های بزرگی چون توتال، انی، زیمنس، ایرباس، دنیلی، مرسک، ساگا، آلیانتس و… از ایران خبرهایی نومیدانه است که قدرت آمریکا را در خنثی‌کردن تلاش‌های سیاسی اروپا به‌رخ می‌کشد.

به گزارش روزنامه «گاردین»، «ژان کلود یونکر»، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، اعلام کرده که این اتحادیه قصد دارد مقرراتی مشابه قانون ۱۹۹۶ را اجرایی کند که مانع از همکاری شرکت‌های اروپایی با تحریم‌هایی که آمریکا قرار است علیه ایران وضع کند، شود. یونکر گفت: «ما به‌عنوان کمیسیون اروپا وظیفه داریم از شرکت‌های اروپایی محافظت کنیم. اکنون لازم است که دست به اقدام بزنیم و به همین دلیل است که فرآیند فعال‌سازی “مقررات بازدارنده ۱۹۹۶” را آغاز می‌کنیم». او که در جریان نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در صوفیه پایتخت بلغارستان سخن می‌گفت، در ادامه تأکید کرد که این قانون صبح روز جمعه ۲۸ اردیبهشت ــ ۱۸ مه اجرا خواهد شد.

بنا بر آنچه ژان کلود یونکر گفته اعضای این اتحادیه در حال وضع قانونی هستند که تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه شرکت‌های اروپایی را به‌دلیل همکاری با ایران به‌رسمیت نشناسد. این قانون هیچ دادگاهی را در جهت اعمال جریمه که ممکن است از سوی کاخ سفید علیه شرکت‌های اروپایی به‌منظور انجام تجارت در جمهوری اسلامی ایران وضع کند، به‌رسمیت نمی‌شناسد. سخنان او نوید می‌دهد که بانک سرمایه‌گذاری اروپا، سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در ایران را تسهیل بخشد یا شرکت‌های کوچک و متوسط تشویق به سرمایه‌گذاری در ایران شوند. بااین‌حال، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در سخنانی شرکت‌های فراملیتی را از همکاری در این زمینه به‌تعبیری مستثنا کرد و گفت: «من مدیرعامل شرکت توتال نیستم». از سوی دیگر وزارت خزانه‌داری آمریکا ۱۸۰ روز به بنگاه‌های اقتصادی مهلت داده تا ایران را ترک کنند، صرفاً با اعلام این خبر، خط کشتی‌رانی مرسک، بزرگ‌ترین سرویس کانتینری جهان، CMA CGM، Evergreen، صدوهفتاد روز مانده به مهلت ترامپ ایران را ترک کردند.

توتال

شرکت نفت و گاز فرانسوی؛ شرکت توتال با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده با توجه به خروج ایالات متحده از برجام و بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، در صورتی که مورد معافیت قرار نگیرد، مجبور است از پروژه اکتشاف گاز پارس جنوبی خارج شود. ۳۵ درصد سهامداران آمریکایی در این شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند؛ همچنین این شرکت ۱۰ میلیارد دلار دارایی در آمریکا دارد که ترس از بلوکه شدن این اموال از طرف آمریکا وجود دارد. وزیر نفت از امکان جایگزینی توتال فرانسه در فاز ۱۱ پارس جنوبی با شرکت چینی CNPC خبر داد و گفت: «برای خروج توتال از قرارداد جریمه‌ای وجود ندارد؛ اما مبلغی که توتال تاکنون در این قرارداد هزینه کرده است تا زمان اجرای کار، بازپرداخت نمی‌شود». بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه امضای موافقتنامه بین المللی توسعه میدان نفتی کرنج با کنسرسیوم بین المللی پرگس گفته است: «توتال اعلام کرده است اگر آمریکا مجوز معافیت توتال از تحریم‌ها را صادر نکند بر اساس قرارداد، فرآیند خروج از قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را آغاز می‌کند.
طبق قرارداد، در صورتی که توتال فرانسه از فعالیت در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی کنار برود شرکت سی.ان.پی.سی. چین جایگزین آن می‌شود». زنگنه با بیان اینکه «سی.ان.پی.سی. چین در صورت جایگزینی، سهام توتال را در اختیار می‌گیرد»، گفت: «در صورت خروج طرف چینی از قرارداد نیز شرکت پتروپارس ایران باقی می‌ماند».

دنیلی

شرکت فولاد ایتالیایی، تولیدکننده فولاد ایتالیایی به‌دنبال خروج آمریکا از برجام، کار برای یافتن پوشش مالی سفارش‌های ایران به‌ارزش ۱.۵ میلیارد یورو (۱.۸ میلیارد دلار) را متوقف کرد. الساندرو تریویلین، مدیر ارشد اجرایی این شرکت گفته است: «با توجه به خروج آمریکا از این توافق، بانک‌ها از ترس مواجه شدن با تحریم‌های ثانویه، دیگر آماده تأمین سرمایه پروژه‌های ایران نیستند». شرکت دنیلی در سال ۲۰۱۶، یک توافقنامه چهارچوب تجاری با ایران به‌ارزش حدود ۵.۷ میلیارد دلار امضا کرد.

ساگا

شرکتی نروژی که در حوزه انرژی خورشیدی فعال است و در اکتبر ۲۰۱۷ قراردادی به‌ارزش ۲.۵ میلیارد یورو برای ارائه خدمات انرژی خورشیدی به‌مدت پنج سال با شرکت «توسعه‌دهندگان انرژی امین» امضاء کرده است. اما بعد از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، «گائوت استینکوپف» مدیر توسعه شرکت «ساگا» از خروج این شرکت از ایران خبر داده است.

ایرباس

شرکت اروپایی ایرباس در دسامبر ۲۰۱۶ اعلام کرد که برای تحویل ۱۰۰ جت به ایران، قرارداد امضاء کرده است و تا کنون تنها ۳ فروند جت مسافربری را به این کشور تحویل داده است.

انی

شرکت ایتالیایی انی در ژوئن ۲۰۱۷ برای مطالعه میدان‌های نفتی و گازی با ایران توافق‌نامه امضاء کردند. این شرکت تصمیم گرفته توافق خود را با ایران لغو کند. «کلودیو دسکالزی»، مدیر شرکت انی ایتالیا، در نشست سالانه خود به سهامدارانش گفته که تمام طلب معوق خود از ایران بابت سرمایه‌گذاری‌های سال گذشته در این کشور را از تهران گرفته و قصدی برای اجرای پروژه جدید در ایران ندارد.

مرسک

شرکت دانمارکی مرسک (Maersk) بزرگ‌ترین شرکت کشتیرانی جهان روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت اعلام کرد که کلیه فعالیت‌های تجاری خود با ایران را متوقف خواهد کرد. به‌گفته محمدحسین داجمر، مدیرعامل اسبق کشتی‌رانی شرکت‌های بزرگی مانند مرسک و مرسی به‌سبب اینکه بازار بزرگی در آمریکا دارند، نگران هستند که مشمول تحریم‌های آمریکا شوند.

آلیانتس

Allianz شرکت چندملیتی خدمات مالی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر مونیخ، آلمان قرار دارد. تمرکز اصلی این شرکت بر ارائه خدمات بیمه است. در سال ۲۰۱۰ شرکت آلیانتس، دوازدهمین شرکت بزرگ خدمات مالی در جهان بوده و در فهرست سال ۲۰۱۰ مجله فوربس، در رتبه ۲۳ از بزرگترین شرکت‌های جهان، قرار داشت. سهام شرکت بیمه آلیانتس در بازار بورس نیویورک و بورس فرانکفورت معامله می‌شود. این شرکت هم‌اکنون به‌عنوان سومین شرکت خدمات مالی و بانکداری جهان شناخته می‌شود. حالا با اعلام خروج آمریکا از برجام آلیانتس تصمیم گرفته از ایران خارج شود.

تسنیم