سامانه پیشرو نظارت کشاورزی چین CropWatch که با تجزیه و تحلیل داده‌های ماهواره‌ای و ایستگاه‌های زمینی به عنوان ابزاری ارزشمند برای تحقق امنیت غذایی شناخته شده، اکنون در ۱۶۰ کشور که پیش از این در این زمینه به آمریکا و اروپا متکی بودند، کاربرد یافته است.

به گزارش ایرنا از تارنمای ساوت چاینا مورنینگ پست، سامانه نظارت کشاورزی چین کشورهای در حال توسعه را به اطلاعاتی مجهز می‌کند که می‌توانند نوسانات بازار را بهتر مدیریت کنند. پیش از این بسیاری از کشورها به گزارش‌های آمریکا و اروپا متکی بودند، اما این گزارش‌ها امکان دسترسی به داده های اصلی را نمی‌داد.

سامانه پیشرو نظارت بر کشاورزی از راه دور چین، ابزاری در اختیار کشورهای در حال توسعه قرار می‌دهد تا سد اطلاعات را در کشاورزی بشکنند و قوانین غذایی تحت سلطه غرب را به چالش بکشند.

دیده بان محصول اولین بار در سال ۱۹۹۸ توسط تیمی از آکادمی علوم چین تهیه شد. این سامانه ابتدا برای کاربرد داخلی ساخته شد، اما اکنون به یک ابتکار جهانی تبدیل شده و در بسیاری از کشورها در سراسر جهان محبوبیت یافته است.

این سامانه داده‌های ماهواره‌ای و ایستگاه های زمینی را تجزیه و تحلیل و شناختی از محصولات کشاورزی و تغییرات زیست محیطی فراهم می‌کند، تحلیل روندی از کشاورزی ارایه می‌کند و چندین بار در سال بولتنی در زمینه روندهای کشاورزی منتشر می‌کند.

بسیاری از کشورها برای پیش‌بینی افزایش و کاهش قیمت مواد غذایی در بازار جهانی به دو سامانه نظارت کشاورزی از راه دور که توسط آمریکا و اتحادیه اروپا اداره می‌شود، اتکا داشتند.

آکادمی علوم چین در بیانیه ماموریت خود در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد: طراحی سامانه دیده بان محصول به چین امکان داد در تصمیم‌گیری های بازار، فریب اطلاعات خارجی را نخورد.

اکنون این تیم درصدد انتقال این فناوری به کشورهای در حال توسعه برآمده است.

در ماه اوت این تیم با مشارکت کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل (آنکتاد)، کارگاهی را در مورد اجرا و پیشرفت این سامانه در موریس برای ده‌ها کشور برگزار کرد.

وو بینگ فانگ رییس تیم دیده بان محصول و استاد آکادمی علوم چین گفت: امنیت غذایی نیازمند شفافیت اطلاعات است.

وی بر این باور است که نوسانات قیمت غذا عمدتا ناشی از گمانه زنی‌های بازار است و دسترسی نداشتن به اطلاعات بر تصمیم‌گیری در برنامه‌ریزی کشاورزی و واردات و صادرات محصولات تاثیر می‌گذارد.

بیشتر کشورها فناوری یا منابع لازم برای راه اندازی سامانه نظارت بر تولید محصولات کشاورزی خود را ندارند.

سخنگوی برنامه جهانی غذا سازمان ملل گفت: برآوردهای دقیق در مورد تولیدات کشاورزی حتی برای کشورهای بسیار پیشرفته هم یک چالش است.

وی افزود: کشورهای درحال توسعه برای درک کشاورزی، با چالش‌های مختلفی در رابطه با کمبود ظرفیت تحلیل و برآورد دقیق تولید خود و همچنین کمبود منابع برای اجرای تحلیل‌ها روبرو هستند.

لیندا سی محقق موسسه بین‌المللی تجزیه و تحلیل سامانه‌های کاربردی گفت: کمبود داده‌ها و منابع برای جمع آوری و تجزیه تحلیل و تخصص یا ظرفیت پردازش داده‌ها، چالش‌های اصلی برای نظارت کشاورزی است.

سامانه دیده بان محصول مجموعه گسترده‌ای از شاخص‌ها را در مقیاس جهانی، ملی و منطقه‌ای شامل بارندگی، سطح محصول، شدت بهره برداری از زمین، دمای هوا را ترکیب می‌کند.

این سامانه از نظارت ماهواره‌ای و زمینی برای تجزیه و تحلیل تولید و شرایط کشورهایی که بیش از ۸۰ درصد تولید غلات جهان را دارند، بهره می‌گیرد.

بر اساس اعلام سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل (فائو)، نظارت بر محصولات کشاورزی که این سامانه فراهم می‌کند، نوسانات بازار مواد غذایی را کاهش می‌دهد و برای اینکه کشورها شاخص‌ها را براساس نیازهایشان تهیه کنند، قابل تنظیم است.

در سال ۲۰۲۰، این سامانه مشارکتی را با آنکتاد برای تسهیل و تشویق نظارت کشاورزی ۱۴ کشور در حال توسعه اعلام کرد که شامل ارائه آموزش کاربرد این سامانه و نیز سفارشی کردن آن براساس نیازهای خاص هر کشور است.

این مشارکت توسط اتحادیه سازمان‌های علمی بین‌المللی تامین می‌شود که به منظور پیوستن به شرکای علمی تحت ابتکار «یک پهنه یک راه» تأسیس شد.

نظارت بر محصولات غذایی اصلی مانند برنج، ذرت، سویا و گندم برای دستیابی به شفافیت بازار مهم است.

بر اساس اعلام آنکتاد، هدف از این مشارکت فائق آمدن بر چالش نبود ابزار و دسترسی به سامانه‌های نظارت کشاورزی برای کمک به کشورهای در حال توسعه برای تحقق هدف توسعه پایدار پایان دادن به گرسنگی است.

شامیکا سیریمان مدیر فناوری و لجستیک آنکتاد گفت: فناوری‌هایی که در کشورهای در حال توسعه ایجاد می‌شوند، برای شرایط محلی و منابع اندک سایر کشورهای در حال توسعه مناسب ترند

وی برنامه دیده بان غذا را الگویی از همکاری جنوب- جنوب دانست و افزود: تمرکز این برنامه اجرای پایدار درازمدت توسط کشورهای مشارکت کننده و این واقعیت است که نشانگر انتقال واقعی دانش و فناوری است و این کشورها را قادر می‌سازد تصمیم‌های سیاسی را مبتنی بر داده‌ها اتخاذ کنند.

بر اساس اعلام موسسه بین‌المللی تحقیقات سیاست غذا، ناتوانی در پیش‌بینی تغییرات قیمت مواد غذایی، واکنش تولیدکنندگان و سیاست گذاران را به تغییرات عرضه محصولات دشوار می‌سازد.

سامانه دیده بان محصولات به ذی‌سهمان اجازه می‌دهد بدون سرمایه گذاری بیشتر سخت افزاری و نرم افزاری به این سکو دسترسی داشته باشند که به گفته فائو، این مسئله محدودیت‌های اصلی در ایجاد ظرفیت نظارت بر محصولات کشاورزی در کشورهای در حال توسعه است.

سامانه دیده بان محصولات به کشورها کمک می‌کند از تغییرات بالقوه در عرضه مواد غذایی ناشی از سیل، خشکسالی یا دیگر مسائل آگاه شوند و از قبل در این زمینه برنامه‌ریزی کنند.

طبق اعلام این سازمان، بهبود دسترسی به اطلاعات برای آرام کردن گمانه زنی‌ها در بازار جهانی مواد غذایی ضروری است.

موریس ۷۵ درصد مواد غذایی مورد نیاز خود را وارد می‌کند و به همین علت در برابر شوک‌های خارجی آسیب پذیر است. خشکسالی، توفان‌ها و سیل تهدیدی برای تولیدات ناچیز کشاورزی این کشور است.

موریس برای ارتقای هشدار اولیه بلایای طبیعی و نیز تاثیرگذاری بر نحوه تجارت خود براساس نظارت بر تولید و عرضه جهانی اقدام به اجرای این سامانه کرد.

سامانه نوسانات قیمت ناشی از عرضه نامنظم محصولات را در بازار کاهش می‌دهد و به پایین آمدن هزینه واردات مواد غذایی کمک می‌کند.

موزامبیک قبل از اجرای این سامانه، برای کسب اطلاعات مورد نیاز به سایر کشورها متکی بود. این سامانه برای کمک به تامین نیازهای خاص این کشور تنظیم شده است.

سامانه دیده بان محصولات اکنون این کشور می‌تواند گزارش‌های ماهانه در مورد وضعیت کشاورزی خود را در فصل بارندگی منتشر کند.

تفاوت بین الگوی خدمات فنی ما و الگوی کنونی این است که وقتی کشورها فناوری مورد نیاز خود را فرامی‌گیرند، می توانند شرایط کشاورزی را براساس شرایط خاص کشور خود نظارت و کنترل کنند.

مشارکت با آنکتاد شامل سایر کشورهای آفریقا نظیر الجزایر، نیجریه، غنا و کنیا و مشارکت کنندگانی در آسیا مانند تایلند و لائوس است.

وی گفت در کارگاه ماه اوت یکی از مشکلات در مورد گزارش‌های نظارت محصولات، نداشتن دسترسی به کد و داده‌های زیربنایی بود که به این معناست که به سختی می‌توان نتایج را زیر سوال برد.

با سامانه نظارت محصول، کشورها می‌توانند با تجزیه و تحلیل‌های خود و نیز بررسی بولتن‌های تهیه شده توسط ذیسهمان در سراسر جهان، نگاه دقیق‌تری به اطلاعات ارایه شده داشته باشند.

در اولین دهه اجرای سامانه دیده بان محصول، این مرکز اعلام کرد که به پیش‌بینی بحران سویا در سال ۲۰۰۳ و هشدار اولیه به مسئولان مربوطه درچین کمک کرد.

بعداز گذشت یک دهه ذیسهمانان در بیش از ۱۶۰ کشور بولتن این سامانه را دریافت کردند و سازمان‌های جهانی آن را به عنوان ابزاری ارزشمند برای تحقق امنیت غذایی می‌شناسند.

این سامانه یکی از شرکای گروه ابتکار نظارت محصولات کشاورزی (GEOGLAM) است که توسط گروه ۲۰ وزیر کشاورزی در سال ۲۰۱۱ ماموریت یافت.

هدف از این ابتکار که شرکای ملی در سراسر جهان دارد، نظارت بر تولید جهانی ذرت، برنج، سویا و گندم و نیز ارایه اطلاعات برای بهبود شفافیت بازار است.

وی ابراز امیدواری کرد که با تسلط کشورهای در حال توسعه به این فناوری، اطلاعات تولید غذا به طور شفاف به اشتراک گذاشته شود و تحریفات در بازار بین‌المللی غذا کاهش یابد.

سخنگوی برنامه جهانی غذا گفت: در حالی که نظارت از راه دور محصولات غذایی نقش مهمی در انطباق با مشکلات امنیت غذایی دارد، با این حال نیاز است بخشی از یک بسته گسترده‌تر باشد که گرسنگی و سوءتغذیه را در تمام اشکال آن در نظر می‌گیرد.

وی افزود: با علاقه فراوان به کار این سامانه نگاه می‌کنند و با اشتیاق منتظر همکاری با این تیم در آینده هستند.