علی‌اصغر حکمت: لنین نسبت به ایران احساسات دوستانه داشت و دلیل آن لغو قراردادهای تحمیلی روسیه تزاری با ایران بود… لنین به توسعه تکنولوژی علاقه خاصی داشت…

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، عصر روز سه‌شنبه یکم اردیبهشت ۱۳۴۹ مراسمی به مناسبت یکصدمین سالروز تولد ولادیمیر ایلیچ لنین نخستین رهبر شوروی سوسیالیستی در در تالار فردوسی دانشگاه تهران برگزار شد. در این مراسم رجال برجسته سیاسی و فرهنگی ایران از جمله اسدالله علم وزیر دربار، جشمید آموزگار وزیر دارایی، مجید رهنما وزیر علوم و آموزش عالی، عالیخانی رئیس دانشگاه تهران، سفیر وقت شوروی در ایران و… حضور داشتند. روزنامه اطلاعات همان روز مراسم را به شرح زیر گزارش داد:

مردم ما همواره خاطره خوبی از دوستی لنین نسبت به ایران دارند

در آغاز این مراسم آقای مجید رهنما وزیر علوم و آموزش عالی طی سخنان مشروحی اظهار داشت:

سال گذشته بود که در همین تالار صدمین سال ولادت گاندی را جشن گرفتیم و نکات برجسته شخصیت تاریخی او را یادآور شدیم. این سنت بسیار خوبی است که اکنون از طرف یونسکو برقرار شده است و در بزرگداشت چهره‌هایی که به نحوی از انحا در پایه‌گذاری یا تحول تمدن جهان سهم موثر داشته‌اند قدم برمی‌دارد و همه ملت‌ها را به شرکت در مراسم تجلیل آن‌ها دعوت می‌کند. تردید نیست که گاندی و لنین هردو از کسانی بودند که در جهت دادن به گرایش‌های بزرگ فکری زمان معاصر هریک به سهم خود البته با سبک‌هایی مطلقا متفاوت نقشی موثر و مهم ایفا کرده‌اند، از این رو در دو سال پیش که موضوع تجلیل شخصیت این دو نفر به لحاظ سهمی که در پیدایش ارزش‌های فرهنگی زمان ما داشته‌اند به کنفرانسی عمومی یونسکو پیشنهاد شد نمایندگی ایران به هردو پیشنهاد رای موافق داد و در اجرای یکی از آن دو قطعنامه است که اینک دور هم گرد آمده‌ایم تا صدمین سال ولادت ولادیمیر ایلیچ اولیانوف ملقب به لنین را در این‌جا برگزار کنیم.

… مطالبی را که این‌جا می‌گویم گوشه‌های گویا و پرمعنایی از شخصیت لنین است که در کتب عالمانه به آن‌ها اشاره نشده است و این مطالب را در چند هفته اخیر از نوشته‌ها و کتاب‌هایی به دست آورده‌ام که از نزدیکان لنین باقی مانده است… لنین به بالا بردن سطح آموزش و فرهنگ مردم علاقه داشت…. لنین اصلا هنرهای نوع جدید را دوست نمی‌داشت…

… مردم ما که همواره خاطره خوبی از دوستی لنین نسبت به ایران دارند تصمیم او را درباره لغو امتیازات استعماری و قراردادهای تحمیلی روسیه تزاری از یاد نبرده‌اند.

لنین نسبت به ایران احساسات دوستانه داشت

سپس آقای علی‌اصغر حکمت رئیس کمیسیون ملی یونسکو ضمن ایراد نطقی از لنین به عنوان پیشوای شوروی و مردی فاضل و دانشمند و استثنایی که هوشی سرشار و نمایان داشت یاد کرد. وی سپس به تصمیم‌سازان یونسکو در مورد برگزاری مراسم سال‌روز لنین اشاره کرد و علاقه وی را به استقلال ملی ممالک مشرق‌زمین تشریح کرد. آقای حکمت در نطق خود به ترقیات شوروی نیز اشاره کرد. او گفت:

لنین نسبت به ایران احساسات دوستانه داشت و دلیل آن لغو قراردادهای تحمیلی روسیه تزاری با ایران بود… لنین به توسعه تکنولوژی علاقه خاصی داشت…

اولین قرارداد ایران بعد از کاپیتولاسیون با لنین بسته شد

آن‌گاه آقای یروفی‌یف سفیر شوروی در تهران پشت میکروفن قرار گرفت و پس از سپاس‌گزاری از کمیته برگزاری سالگرد تولد لنین اظهار داشت:

ولادیمیر ایلیچ لنین که یکصدمین سال تولد وی در تاریخ ۲۲ آوریل سال ۱۹۷۰ برگزار می‌گردد متفکر نابغه عصر ما و دانشمند و فیلسوف و بشردوستی پرنبوغ بود که سهم خلاقه عظیمی در رشد و تکامل علوم ادا نمود. نام او در تمام اکناف کره ارض معروف و مشهور می‌باشد.

هم‌اکنون متجاوز از ده سال است که یونسکو هرساله تحقیقاتی انجام می‌دهد که هدفش آن است معلوم سازد که مخصوصا آثار کدام‌یک از مولفین بیشتر طبع و منتشر می‌شود و به زبان‌های ملل جهان ترجمه می‌گردد و نتیجه این تحقیقات همیشه یکسان است یعنی معلوم می‌شود که آثار و.ای.لنین از لحاظ ترجمه و تیراژ مقام اول را احراز نموده است…

اما آن‌چه که مربوط به ایران است باید گفت که قرارداد سال ۱۹۲۱ که با شرکت مستقیم لنین تنظیم گردید، قرارداد اساسی است که مناسبات دوستانه و حسن هم‌جواری بین ایران و اتحاد شوروی بر پایه آن استوار می‌باشد. این قرارداد نخستین قرارداد مبتنی بر تساوی حقوق بود که پس از ده‌ها سال وجود رژیم کاپیتولاسیون در ایران منعقد گردید. در آن دور و.ای.لنین چنین می‌گفت: «ما می‌توانیم امضای قرارداد با ایران را که روابط دوستانه با آن بر اثر مطابقت منافع کلیه مللی که از ظلم و ستم امپریالیسم رنج می‌برند تامین گردیده، تبریک بگوییم.» پس از آن‌که قرارداد شوروی و ایران امضا گردید و.ای.لنین با دقت مراقب اجرای انحراف‌ناپذیر آن بود…