پایگاه خبری دویچه وله آلمان با اشاره به مواضع وزیر امورخارجه این کشور از تشکیل جبهه واحد اروپایی در برابر رئیس جمهوری آمریکا خبر داد.
به گزارش ایرنا، دویچه وله در گزارشی تحلیلی با عنوان ‘استراتژی جدید آلمان برای برخورد با دونالد ترامپ’ نوشت: مناسبات آلمان با آمریکا همواره یک رابطه دوستی نزدیک بوده است اما در دوره ریاست جمهوری ترامپ، این روابط به هر چیزی شبیه است، جز دوستی نزدیک.
«هایکو ماس» وزیر امورخارجه آلمان خواستار یک ‘رابطه متوازن’ به عنوان وزنه تعادلی در برابر آمریکا شده است.
ماس در مقام وزیر امورخارجه آلمان در پنج ماه گذشته شاهد و ناظر سیاست های ترامپ بوده و اکنون به خروج آمریکا از توافق های مهم، خسارت به منافع آلمان و همچنین به اتهام ها، حملات و دروغ های ترامپ واکنش نشان داده است.
ماس یادداشتی برای روزنامه ‘هندلزبلات’ با عنوان ‘به آمریکا اجازه نمی دهیم از بالای سر ما عبور کند’، درباره بازتنظیم مناسبات فراآتلانتیکی نوشته است؛ ماس می داند که آمریکا تا چه حد برای آلمان دارای اهمیت بوده و خواهد بود اما در عین حال از ‘عبور از خطوط قرمز’ سخن می گوید.
وزیر امور خارجه آلمان اعتقاد دارد اروپا باید در موقعیتی باشد که وزنه ای تعادلی در برابر آمریکا تشکیل دهد و با حق حاکمیت خود عمل کند. ‘اروپای متحد’ چیزی است که ماس در رویارویی با ‘عقب نشینی آمریکا’ مطرح می کند.
‘یان تشو’ کارشناس اندیشکده آمریکایی ‘صندوق جرمن مارشال’ این یادداشت وزیر امورخارجه آلمان را ‘فراخوانی برای موفقیت پروژه اروپایی و قرار دادن اروپا روی نقشه’ می داند.
وزیر امورخارجه آلمان خواستار تاسیس اتحادیه دفاعی و امنیتی اروپایی به منظور بهبود موقعیت راهبردی اروپا شده است.
ماس بر این باور است که افزایش هزینه های نظامی آلمان تنها ‘به عنوان یک پروژه اروپایی برای آینده’ معقول است. تا زمانی که این اتفاق روی دهد، ماس اتحادیه اروپا را پایگاهی برای نظم مبتنی بر مقررات می داند که توافق هایی مانند توافق آب و هوایی، سازمان تجارت جهانی و قطعنامه های سازمان ملل پایبند است.
در حالی که آمریکا بطور فزاینده ای به عنوان یک شریک قابل اعتماد از دسترس خارج می شود، ماس خواستار همکاری نزدیکتر با کشورهای همفکر مانند کانادا، ژاپن یا کره جنوبی و ایجاد یک ‘ائتلاف چندجانبه و شبکه ای از متحدان متعهد به پایبندی به مقررات’ است.
ایجاد جبهه ای در برابر ترامپ
وزیر امورخارجه آلمان تاکید می کند که هیچ کشوری از این ائتلاف حذف نمی شود و درها به روی همه از جمله آمریکا باز است. با این وجود، یان تشو ایجاد چنین ائتلافی را به معنی ‘تشکیل جبهه ای در برابر ترامپ در سطحی غیررسمی’ تفسیر می کند. همچنین ‘امید نوری پور’ کارشناس سیاست خارجی حزب سبز آلمان این موضوع را به معنی ‘آگاهی کشورهای طرفدار چندجانبه گرایی از لزوم همکاری تعبیر می کند که این همکاری تا حدی در برابر آمریکا و تا حدی بدون آمریکا است’.
ماس توضیح می دهد که اروپا چگونه می تواند از منافع خود در برابر حملات ترامپ دفاع کند. برای وزیر امورخارجه آلمان، خروج یکجانبه ترامپ از توافق هسته ای با ایران به معنی ‘عبور از یک خط قرمز’ است. ترامپ یک توافق بین المللی با هدف امن تر ساختن منطقه را با نظام تحریم های آمریکا جایگزین کرد. ماس تاکید می کند: اروپا باید یک وزنه تعادلی در برابر آمریکا ایجاد کند اگرچه که ممکن است کار دشواری باشد.
ماس همچنین پیشنهاد می کند که به منظور تداوم فعالیت های اقتصادی ایران و ضربه نخوردن شرکت های اروپایی از تحریم های آمریکا، کانال های پرداختی مستقل از آمریکا ایجاد شود. وزیر امورخارجه آلمان همچنین خواستار جایگزین هایی برای نظام انتقال و پرداخت مالی ‘سوییفت’ شده است. این پیشنهادها از نظر یان تشو، یک ضربه واقعی و حمله ای مضاعف به سیاست های ترامپ است. این کارشناس موسسه جرمن مارشال تاکید می کند: هرچند ایجاد نظام پرداخت مالی دیگر دشوار است و دشوار می توان سیستم سوئیفت را از میان برداشت اما چنین اقداماتی به معنی حمله ای جدی به استیلای آمریکا بر بخش مالی است.
وی در همین ارتباط خاطرنشان می کند که هرگونه احتمالی برای نگاه داشتن ایران در نظام مالی به معنی جبهه ای در برابر تحریم های ترامپ خواهد بود.
امید نوری پور عضو پارلمان آلمان بر این اعتقاد است که ایجاد یک وزنه تعادلی در مناقشه بر سر توافق هسته ای با ایران کار درستی است. وی می گوید: کاری که ما انجام می دهیم، تلاش برای نجات برجام و جلوگیری از هسته ای شدن محیط پیرامونی ما در خاورمیانه است.
جدایی و دوری اروپا و آمریکا
هایکو ماس وزیر امورخارجه آلمان خاطرنشان می کند که آمریکا و اروپا از سال ها پیش در حال دور شدن از یکدیگر بوده اند.
وی در این زمینه می نویسد: همپوشانی ارزش ها و منافعی که به رابطه ما شکل می داد در حال کاهش است. نوری پور در این مساله ابراز تردید می کند و می گوید: هر چند ترامپ یک مشکل است اما ‘عمق مشارکت ارزش ها هنوز وجود دارد’. وی خاطرنشان می کند که مردم باراک اوباما را دوست داشتند.
‘یورگن هاردت’ سخنگوی سیاست خارجی گروه حزبی احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال مسیحی در پارلمان آلمان بر این اعتقاد است که تحلیل و دیدگاه هایکو ماس بیش از حد بدبینانه است.
وی می گوید: درست است که برخی چیزها در رابطه میان آلمان و آمریکا تغییر کرده است اما مناقشه با آمریکا به عنوان نمونه بر سر تعرفه خودرو می تواند چشمان ترامپ را باز کند و قدرت مناسبات فراآتلانتیکی را به او یادآوری کند.
اما به هر روی، وزیران، صدر اعظم و مخالفان دولت آلمان همگی در این زمینه اتفاق نظر دارند که رابطه با آمریکا نمی تواند ‘به روال عادی گذشته’ باشد. اما مخالفان دولت در این زمینه تردید دارند که ماس بتواند راهبرد خود را اجرا کند. به عنوان نمونه، ‘هلاین ارویم زومر’ از سیاستمداران حزب چپ آلمان از درخواست ماس برای استقلال سیاسی بیشتر در برابر آمریکا استقبال می کند اما به دویچه وله می گوید که به اعتقاد او مرکل در نهایت ماس را به اطاعت فرا می خواند.
تشو کارشناس اندیشکده نیز پیشنهادهای ماس را بلندپروازانه می داند اما تردید دارد که اروپا بتواند به سرعت به یک جایگزین راهبردی به جای آمریکا تبدیل شود. وی می گوید: اروپا در زمینه دفاعی به سادگی ابزارهای لازم برای این کار را ندارد اما ما می توانیم یک وزنه تعادلی حسن نیت باشیم. اروپا برای اینکه از لحاظ راهبردی به جلو حرکت کند باید توانایی نظامی خود را گسترش دهد، یورو را از لحاظ سیاسی تقویت کند و سیاست مهاجرتی را روشن سازد.
این پرسش همچنان باقی است که پیشنهادهای ماس در آن سوی اقیانوس اطلس چگونه دریافت خواهد شد. امید نوری پور اعتقاد دارد که حامیان ترامپ تحریک خواهند شد اما آمریکایی های لیبرال این پیشنهادات وزیر خارجه آلمان را تایید این مساله می دانند که ترامپ در حال نابود کردن خیلی چیزها است.
به هر روی هایکو ماس قصد ندارد صرفا به انتظار پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ بنشیند.