کشورهای غربی با وعده تحویل تانک‌های سنگین به کی‌یف، گام نمادین جدیدی در جنگ اوکراین برداشتند؛ گامی که تحلیلگران از آن به عنوان جنگ نیابتی که غرب حاضر نیست نامش را به زبان بیاورد، یاد می‌کنند.

به گزارش ایرنا، پس از ماه‌ها رایزنی، ایالات متحده و متحدانش در اروپا تصمیم گرفتند که برای شکست روسیه در جنگ اوکراین، کمک‌های نظامی گسترده از جمله تانک‌های سنگین را تحویل کی‌یف دهند.

در همین چارچوب و در حالی که درخواست روز سه‌شنبه لهستان برای صدور مجوز رسمی تحویل تانک‌های لئوپارد ۲ به اوکراین توسط برلین با مقاومت همراه شده بود، اولاف شولتس صدراعظم آلمان پس از چند هفته تردید سرانجام روز چهارشنبه برای ارسال این تانک کی‌یف چراغ سبز نشان داد.

به عبارتی آلمان در یک چرخش کامل، نه فقط به کشورهای خریدار لئوپارد ۲ اجازه تحویل نسخه‌های آن را صادر کرد، بلکه خود نیز ۱۴ تانک لئوپارد ۲ A۶ را به اوکراین ارسال خواهد کرد.

تحلیلگران این تصمیم و وعده آمریکا برای تحویل تانک‌های آبرامز را یک نقطه عطف راهبردی در جنگ ۱۱ ماهه میان روسیه و اوکراین و نتیجه آن را بی‌ثبات کردن درگیری‌ها به سمت تشدید تنش‌ها ارزیابی می‌کنند.

برخی کارشناسان تحویل خودروهای زرهی سنگین غرب به کی‌یف را خط قرمز ورود درگیری‌ها به مرز جنگ نیابتی بین غرب و مسکو تحلیل می‌کنند و نسبت به پیامدهای آن هشدار می‌دهند.

تانک‌های غربی در اوکراین؛ چرخه خشونت

روزنامه پرشمارگان لو فیگارو فرانسه با تشریح شرایط حاکم بر این جنگ، در تحلیلی با عنوان “اوکراین: جنگ نیابتی غرب” به قلم ایزابل لاسر (Isabelle Lasserre) خبرنگار سیاسی این روزنامه نوشت: غربی‌ها با تانک‌های سنگین گام نمادین جدیدی در تعهد خود برداشته‌اند.

این گزارشگر سابق جنگ بوسنی، کوزوو، چچن، عراق، افغانستان که سابقه خبرنگاری در روسیه را نیز دارد، می‌افزاید: در مواجهه با بیماری که خیلی دیر تشخیص داده می‌شود، ابزارهای ریشه‌کن کردن آن سنگین‌تر، تهاجمی‌تر و همچنین گاهی اوقات خطرناک‌تر است.

به اعتقاد این تحلیلگر روزنامه لو فیگارو، این همان چیزی است که با حمله روسیه در اوکراین اتفاق افتاد. اگر غربی‌ها تومور را در جوانی درمان می‌کردند یعنی در طول جنگ ۲۰۰۸ در گرجستان یا پس از الحاق کریمه در ۲۰۱۴، درمان برای از بین بردن آن ممکن بود نیازی به تانک‌های سنگین نداشته باشد. اما در آن زمان، اکثر آنها ترجیح می‌دادند در مرحله انکار بمانند و خود را متقاعد کردند که احتمال خوددرمانی وجود دارد.

فیلیپ ژلی (Philippe Gélie) معاون سردبیر لو فیگارو نیز در تحلیلی با عنوان “تانک‌های غربی در اوکراین: چرخه خشونت” تاکید دارد که تصمیم برای تجهیز کی‌یف به تانک‌های سنگین جنگی، قبل از اصلاح توازن قدرت در میدان، وضعیت دیپلماتیک را تغییر می‌دهد.

به اعتقاد این تحلیلگر و ستون‌نویس فرانسوی، یک این تصمیم راهبردی و نقطه عطفی در جنگ بشمار می‌رود اما واضح است که در بی‌نظمی و تحت فشار گرفته شده است.

در این میان هفته‌نامه لوبس (L’Obs) نیز تحویل تانک‌های سنگین غربی به کی‌یف را به یک جنگ نیابتی تشریح و در گزارشی تحت عنوان “اوکراین: جنگ نیابتی که نامش را نمی‌گوید” به قلم سِسیل پریور (Cécile Prieur) مدیر تحریریه، اعلام کرد: پس از ۲ ماه درگیری، ایالات متحده و متحدانش تصمیم گرفتند برای شکست ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، کمک‌های نظامی گسترده‌ای را به کی‌یف ارائه کنند. یک نقطه عطف راهبردی که اوکراین را به میدان جنگ بی‌سابقه‌ای بین غرب و مسکو تبدیل می‌کند.

در بخشی از این گزارش آمده است: مرحله جدیدی از درگیری آغاز شده است و به نظر می‌رسد که [غربی‌ها] به شکنندگی روسیه متقاعد شده‌اند و حامیان اوکراین به رهبری ایالات متحده تصمیم گرفته‌اند کمک‌های چشمگیری در تحویل تسلیحات و تجهیزات نظامی داشته باشند.

بر اساس این گزارش، پشتیبانی آنقدر مستقیم و عظیم است که مرکز ثقل درگیری را تغییر می‌دهد و اوکراین را به میدان نبرد بی‌سابقه‌ای بین غرب و روسیه تبدیل می‌کند؛ جنگی نیابتی که نامش را نمی‌گوید.

تحلیلگر این روزنامه فرانسوی با تشریح راهبردهای سیاسی غرب در جنگ اوکراین، می‌افزاید: در حالی که آمریکایی‌ها در آغاز جنگ بسیار محتاط بودند تا به عنوان یک جنگجو ظاهر نشوند، اکنون رئیس جمهور روسیه عمو سام را نیز از خواب بیدار کرده است و جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده در راس ائتلافی متشکل از ۲۸ کشور در چهار قاره، در ۲۸ آوریل اعلام کرد که کمک عظیم ۳۳ میلیارد دلاری به اوکراین شامل ۲۰ میلیارد دلار تحویل تسلیحات خواهد داشت؛ رقمی که معادل نیمی از بودجه سالانه وزارت دفاع فرانسه ارزیابی می‌شود.

پایان گزارش هفته‌نامه لوبس، ترسیم چش‌اندازی از این درگیری‌ها است که تاکید دارد: جنگ هنوز به پایان نرسیده و روسیه می‌تواند نیروی ضربتی خود را بازسازی کند و مهمتر از همه تصمیم بگیرد که با انتخاب خشونت و استفاده از ابزارهای تخریب در مقیاس بزرگ، مانند سلاح‌های شیمیایی، تاثیر بگذارد. در مورد بازدارندگی هسته‌ای، این یک شمشیر دولبه و خطرناک‌تر است.

جنگ اوکراین نیابتی است؛ تحلیلگران چه می‌گویند؟

در میان روزنامه‌های دیگری که به این حوزه پرداخته‌اند، روزنامه لَ پرس (La Presse) نیز با انتشار گزارشی با عنوان “آیا درگیری در اوکراین، جنگ نیابتی غرب و روسیه است؟ “، تاکید می‌کند که غرب از اراده پایان دادن به جنگ در اوکراین بدون جنگ دفاع می‌کند، اما میزان کمک به کی‌یف و تحریم‌ها علیه مسکو یک سوال جدی‌تر را ایجاد می‌کند: آیا این یک جنگ نیابتی بین غرب و روسیه است؟

این گزارش می‌افزاید: به نظر می‌رسد که رویارویی مستقیم تا به امروز توسط همه رد شده است و هیچ‌کس خواهان رویارویی قدرت‌های هسته‌ای با سهمی از ابزارهای سهمگین نیست و غربی‌ها تلاش دارند از هر اقدامی که باعث شود در نظر روسیه به عنوان طرف‌های متخاصم شناخته شوند، اجتناب می‌کنند.

نویسندگان این روزنامه تاکید دارند: اما تحلیلگرانی که خبرگزاری فرانسه از مسکو تا واشنگتن و پکن با آنها مشورت کرده‌اند، توافق دارند که دخالت آمریکایی‌ها و برخی اروپایی‌ها، تا حدودی آنها را به بازیگران پیشرو در این جنگ تبدیل می‌کند.

ایوان کلیسچ (Ivan Klyszcz) محقق دانشگاه استونیایی تارتو (Tartu) می‌گوید: برای روسیه، این یک جنگ نیابتی علیه غرب است و آمریکایی‌ها نیز می‌خواهند نه تنها مسکو شکست بخورد، بلکه می‌خواهند روسیه دیگر هرگز در چنین جنگی شرکت نکند.

الکساندر خرمچیخین (Alexandre Khramtchikhine) از موسسه تحلیل سیاسی و نظامی در مسکو نیز در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه اطمینان می‌دهد که این یک مشاهده آشکار است. غرب با تحویل تسلیحات خود این جنگ را تا جایی که ممکن است ادامه می‌دهد. هم اینک ما در مورد سال‌ها صحبت می کنیم.

نیکلای پاتروشف (Nikolaï Patrouchev) دبیر شورای امنیت روسیه نیز روز سه‌شنبه افزود: کمپین ضد روسی و ماهواره‌های آمریکایی‌ها به‌طور قانع‌کننده‌ای نشان می‌دهد که اوکراین بهانه‌ای برای جنگ اعلام‌نشده علیه روسیه شده است.

پیر رازوکس (Pierre Razoux) مدیر آکادمیک بنیاد مدیترانه برای مطالعات راهبردی (FMES) نیز معتقد است که با آغاز جنگ در اوکراین و ظرف مدت ۴۸ ساعت، اشتباهات راهبردی آمریکا در ۲۰ سال گذشته، از ۱۱ سپتامبر تا پیروزی طالبان و تخلیه بی‌نظم افغانستان در سال ۲۰۲۱، پاک شد و فراتر از آن، جنگ اوکراین برای تندروهای واشنگتن که می‌خواهند قدرت روسیه را تضعیف کنند، فرصتی فراهم کرد.

به گزارش ایرنا، در این کشمکش که به تعبیر هفته‌نامه لوبس فرانسه، “نظم بین‌المللی را متزلزل و تعادل جهانی را بازتعریف می‌کند، اکنون تنها یک قطعیت وجود دارد و آن مسیر حفظ ثبات جهانی به طور فزاینده‌ای خطرناک است”؛ مسیری که تحلیلگران از آن به شکل‌گیری جبهه‌ای نیابتی مقابل روسیه خبر می‌دهند.