شنبه ۲۱ ژانویه ۲۰۲۴ (۱ بهمن ۱۴۰۲)، صدمین سال‌مرگ ولادیمیر ایلیچ لنین، بزرگ‌ترین شخصیت انقلابی قرن بیستم است. به همین مناسبت، نیروهای مترقی و انقلابی جهان و به‌ویژه کمونیست‌ها در چنین روزی به این انقلابی بزرگ و نظریه‌پرداز سوسیالیسم علمی ادای احترام می‌کنند. لنین نه‌فقط نظریه‌پرداز، بلکه سازمان‌ده و انقلابی برجسته‌ای بود.

لنین نظریه‌پردازی بود که با در نظر گرفتن واقعیت‌های مشخص هر برهه، مؤلفه‌های گوناگون مارکسیسم، یعنی فلسفه و اقتصاد سیاسی و کمونیسم علمی را به‌روز کرد و بسط داد. لنین با توجه به اوضاع تاریخی جدید جهان در پایان قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، ضمن بسط دادن نظریات مارکس و انگلس و برخی اندیشمندان مارکسیست جهان، این نظریه‌ها را به‌روز کرد و کامل کرد. او مخالف سرسخت جزم‌گرایی و فرقه‌گرایی بود و همواره وظیفهٔ معیّن را در شرایط معیّن تعریف می‌کرد و توضیح می‌داد. لنین از بحث کردن با نظرهای مخالف ابایی نداشت و بیشتر آثار او در واقع در تأیید یا نقد نظریات دیگران برای مشخص کردن هدف بهینه و یافتن مسیر بهینه در روند مبارزه بود. آثار نظری فراوان و ارزشمند لنین همچنان راهنمای آموزش و عمل ایدئولوژیک-سیاسی نسل‌های انقلابی و کمونیست‌ها در جهان است.

یکی از برجسته‌ترین نوشته‌های لنین جزوهٔ تحلیلی نوآورانهٔ «امپریالیسم، بالاترین مرحلهٔ سرمایه‌داری» است که در آن لنین با بررسی تغییر و تحول‌های نظام سرمایه‌داری، ویژگی‌های اساسی این مرحلهٔ پیشرفته از نظام سرمایه‌داری را داهیانهٔ روشن می‌کند. سهم آغازگر لنین در شناخت امپریالیسم تردیدناپذیر است. شناخت لنینی از امپریالیسم نقش و سهم برجسته‌ای در پیوند مبارزات طبقهٔ کارگر در کشورهای پیشرفتهٔ سرمایه‌داری با مبارزات زحمتکشان و نبردهای رهایی‌بخش ملّی ملّت‌های مستعمره‌ داشت.

نظریات نوین لنین، از جمله دربارهٔ امپریالیسم، و تلاش‌های خستگی‌ناپذیر او و رفقایش برای برقراری نظامی انسانی- سوسیالیسم- میراث ارزنده‌ای برای همهٔ انقلابی‌ها و کمونیست‌ها به‌ویژه از لحاظ شیوهٔ کار نظری-عملی لنین است. در روند انقلاب اکتبر و سپس ساختمان کشور و دولت شوروی، لنین و رفقایش ضمن به‌کارگیری نبوغ سازمان‌دهی و سیاسی متکی بر اندیشه‌های انقلابی، به نیروی آفریننده توده‌ها در شکل دادن سازمان‌های حزبی و انقلابی و اجتماعی اتکا داشتند.

پیروزی انقلاب اکتبر به‌رهبری ولادیمیر ایلیچ لنین‌ و بلشویک‌ها در روسیهٔ تزاری پایانی تاریخی بر دیدگاه ابدی بودن نظام سرمایه‌داری گذاشت و به خلق‌های زیر ستم در جهان نشان داد که «جهانی دیگر ممکن است». پیروزی انقلاب اکتبر به‌رهبری لنین و بلشویک‌ها بر این اندیشهٔ کارل مارکس جامهٔ حقیقت پوشاند که «فلاسفه تا کنون فقط جهان را توصیف می‌کردند، اما سخن بر سر تغییر آن است.»

در این صدمین سال‌مرگ لنین، به این اندیشمند و سازمان‌ده برجسته ادای احترام می‌کنیم که بیشتر از یک قرن پیش، در روند هدایت انقلاب سوسیالیستی اکتبر در روسیه و به پیروزی رساندن آن، نقش و سهمی بی‌همتا داشت. این انقلاب پیروزمند قدرت مبارزهٔ طبقاتی، قدرت مبارزهٔ استثمارشوندگان و ستم‌دیدگان را نشان داد. لنین نقش نظری و تشکیلاتی حزب پیشاهنگ کمونیست را نه‌فقط در رساندن طبقهٔ کارگر و زحمتکشان به قدرت سیاسی، بلکه در ساختن سوسیالیسم تعریف کرد و تحقق بخشید.

لنین همچنین انترناسیونالیستی برجسته بود. دیدگاه‌ها و مواضع لنین در مورد استعمار سبب شد که کمونیست‌ها موضوع مستعمره‌ها را بهتر بشناسند و به آن توجه کنند. موضع لنین الهام‌بخش کمونیست‌ها در رهبری مبارزه‌های ضداستعماری، هم در کشورهای استعمارگر و هم در کشورهای مستعمره، بود. دیدگاه‌های لنین دربارهٔ «حق تعیین سرنوشت ملت‌ها» نیز مبحث مهمی را در مبارزهٔ انقلابی باز کرد که همچنان اهمیتش را حفظ کرده است.

لنین مخالف خستگی‌ناپذیر و پیگیر جنگ‌های امپریالیستی، مدافع مبارزهٔ ملّت‌ها در راه رهایی ملّی و اجتماعی، عدالت اجتماعی، صلح، و سوسیالیسم بود. با توجه به ماهیت تجاوزکارانهٔ سرمایه‌داری و شدت یافتن رقابت‌های امپریالیستی که امروزه صلح و زندگی و رفاه مردم و به‌ویژه زحمتکشان را با خطرهای بزرگ تازه‌ای روبه‌رو کرده است، ضرورت توجه به ویژگی‌های فکری و شخصیتی تاریخی لنین در پیشبُرد مبارزه، یافتن مناسبت‌ترین راه در نبرد، و احترام به زندگی زحمتکشان بیش از پیش احساس می‌شود. لنین اندیشمندی انقلابی بود که عمرش را وقف تحقق آرمان طبقهٔ کارگر و دیگر قشرهای مردمی جامعه و مبارزه در راه از میان بردن استثمار و ساختن جامعهٔ سوسیالیستی کرد.

بر همین اساس است که ما اعلام می‌کنیم جهان‌بینی حزب تودهٔ ایران، حزب طبقهٔ کارگر و زحمتکشان ایران، بر پایهٔ اندیشه‌های علمی مارکسیسم-لنینیسم بنا شده است. هدف‌های دور  و نزدیک، و مشی سیاسی و سازمانی حزب تودهٔ ایران، از انطباق خلّاق این جهان‌بینی علمی و انقلابی بر شرایط مشخص جامعهٔ ایران و جهان در هر مقطع مشخص تاریخی ناشی می‌شود. حزب تودهٔ ایران، بنا به ماهیت طبقاتی و خصلت میهن‌دوستانه‌اش، به اصلِ همبستگی جهانی- انترناسیونالیسم- کارگران و زحمتکشان پایبند است و اعتقاد دارد که میهن‌دوستی و همبستگی بین‌المللی مبارزان راه رهایی طبقهٔ کارگر و زحمتکشان یدی و فکری از یوغ استثمار سرمایه پیوندی جدایی‌ناپذیر با یکدیگر دارند. در دوران گذار از سرمایه‌داری به سوسیالیسم که با پیروزی انقلاب اکتبر زیر رهبری لنین و رفقایش آغاز شد، هدف نهایی حزب تودهٔ ایران استقرار سوسیالیسم در ایران است.

سایت حزب توده ایران