تحولات سیاسی در آمریکا بلافاصله بعد از مراسم تحلیف «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری این کشور، درباره میراث‌زدایی از دوران «باراک اوباما» با سرعت آغاز شده است. این روند که تقریبا در نرم معمول تعویض قدرت در کاخ سفید بی‌سابقه است، نشان می‌دهد ساختار سیاسی این کشور در حال خانه‌تکانی و تغییر در دکترین سیاست داخلی و خارجی است. احکام ریاست‌جمهوری در دو روز اول زمامداری ترامپ از جمله لغو قانون بیمه‌های درمانی موسوم به «اوباماکر»، قطع کمک‌های دولتی به مراکز و مؤسسات متصدی سقط جنین و فرمان خروج از پیمان شراکت ترانس -پاسیفیک که هر سه مورد به‌شدت در کانون توجه دولت قبلی بود، دقیقا در راستای همین میراث‌زدایی انجام گرفته است.
هم‌زمان رئیس‌جمهوری جدید در دیدار با صاحبان مشاغل به‌صراحت اعلان کرد چنانچه فعالیت خود را در آمریکا حفظ کرده و زمینه انتقال فعالیت‌های برون‌مرزی خود را به کشور فراهم کنند، از کاهش مالیاتی در حد ١۵ تا ٢٠ درصد برخوردار شده و در مقابل تعرفه سنگینی بر کالاهای تولیدی آنان در خارج کشور بسته می‌شود. هرچند خروج آمریکا از پیمان ترانس-پاسیفیک به‌لحاظ قانونی هیچ مشکل حقوقی به دلیل اینکه این پیمان هنوز در کنگره تصویب نشده بود و فقط توافقی مقدماتی بین واشنگتن و دیگر کشورهای عضو این پیمان تلقی می‌شد ایجاد نمی‌کند اما رویارویی ترامپ با موضوع اقتصاد جهانی در چارچوب «تجارت آزاد» به این راحتی که دولتمردان جدید فکر می‌کنند انجام‌پذیر نخواهد بود. تا زمانی که آمریکا عضو سازمان تجارت جهانی است بدون شک تابع مقررات و قوانین آن خواهد بود که نگاه ناسیونالیستی ترامپ به اقتصاد کلان در چارچوب تخلف و نقض معاهدات تجاری و «دامپینگ» در این حوزه تبعات حقوقی و تنبیهات مالی سنگینی به همراه خواهد داشت.
هم‌اکنون دیگر هیچ تردیدی وجود ندارد که ظهور پدیده «ترامپیسم» در عرصه سیاسی- اجتماعی آمریکا فراتر از تمایل بخشی از رأی‌دهندگان در تقابل با وضع موجود و موج‌سواری بر دوقطبی‌های تشدیدیابنده در این کشور، یک کنش جدید در جهان سرمایه‌داری است که به دلیل بحران‌های مزمن آن بستر نوع جدیدی از ناسیونالیسم راست در آمریکا و اروپا را فراهم کرده است. چنین روندهایی در کشورهای در حال توسعه به همان اندازه که می‌تواند ترقی‌خواهانه و در چارچوب تقویب بورژوازی ملی به حساب آید اما در مرحله امپریالیسم و در کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری نشانه‌هایی از ظهور نوع جدیدی از فاشیسم در قرن بیست‌ویکم است که هرچند با دهه ٣٠ میلادی در اروپا متفاوت است، اما در همان راستا قابل تحلیل است.
نزدیکی بیش از پیش دونالد ترامپ با احزاب افراطی و ناسیونالیست اروپایی از جمله در فرانسه، آلمان، بریتانیا و هلند نیز در همین چارچوب قابل تحلیل و ارزیابی است. این هم‌پوشانی منافع بین احزاب افراطی نظام سرمایه‌داری معاصر از آمریکا تا اروپا هم‌اکنون موجب شده است دولت واشنگتن در تقابل با اتحادیه اروپایی قرار گرفته و به نیروهای افراطی و در حاشیه این جوامع خون تازه تزریق کند.
نقش بریتانیای بعد از پیروزی «برگزیت» دراین‌میان برای آمریکای ترامپ در آینده بسیار پررنگ خواهد بود و به‌همین‌دلیل است که او قصد دارد در اولین دیدار خارجی خود میزبان «ترزا می»، نخست‌وزیر لندن، باشد. وقتی همه‌پرسی برگزیت در بریتانیا با ۵٢ درصد آرا پیروز شد، باراک اوباما بلافاصله با موضع‌گیری در مقابل آن گفت لندن برای روابط خود با واشنگتن از این پس باید در انتهای صف و در پشت سر اتحادیه اروپایی قرار گیرد ولی حالا وضعیت کاملا دگرگون شده و جزیره به سکوی پرش ترامپ برای هدف به‌زانودرآوردن این اتحادیه تبدیل شده است.
ترامپ هرگز تمایل خود را به فروپاشی اتحادیه اروپایی پنهان نکرده است و بارها قبل و بعد از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری الگوی برگزیت بریتانیایی را به دیگر جوامع عضو اتحادیه هم توصیه کرده است. با توجه به اینکه سال ٢٠١٧ سال سرنوشت‌سازی برای بقای اتحادیه اروپایی است و از هم‌اکنون احزاب ملی‌گرای افراطی از جمله جبهه ملی به رهبری «ژان مارین لوپن» در فرانسه، حزب آلترناتیو برای آلمان به رهبری «فراوکه پتری» در آلمان و حزب آزادی به رهبری «خیرت ویلدرز» در هلند خود را برای رقابت در انتخابات آماده می‌کنند، بدون شک شوک پیروزی ترامپ و حمایت او از آنان زنگ خطر را برای اتحادیه اروپایی به صدا درآورده است.
با توجه به روحیه دونالد ترامپ به نظر می‌رسد در دیدار با ترزا می، او سعی خواهد کرد حمایت قاطع خود را از بریتانیا در مقابل اتحادیه اروپایی نشان دهد و رأی‌دهندگان فرانسوی، آلمانی و هلندی را تشویق به پیروی از الگوی بریتانیا کند. بدون شک اتحادیه اروپایی بر خلاف رؤیای اولیه تشکیل آن هم اینک دچار تناقضات و کاستی‌های زیادی است که به دلیل سیاست‌های کاملا اشتباه و تحت‌تأثیر هژمونی قدرت اقتصادی آلمان وارد بیراهه شده است که از یک طرف شکاف بین شمال و جنوب آن و برنامه‌های ریاضت اقتصادی فضای تنفس را برای اکثریت شهروندان عضو سخت کرده است. از طرف دیگر این اتحادیه در سال‌های اخیر با عبور از سیاست خارجی نیمه‌مستقل و «گلیست» خود به زائده از ناتو تبدیل شده است که بزرگ‌ترین دغدغه آن مبارزه با روسیه بوده است. به‌همین‌دلیل با توجه به تحولات جدید در عرصه بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی هم‌اکنون نیروهای سیاسی و احزاب مخالف اتحادیه اروپایی در موقعیت بهتری نسبت به رقبای خود قرار دارند.
در چنین شرایطی جهان گام به دوران جدیدی در وضعیت «آنارشی» موجود گذاشته است که بسیاری از تئوری‌ها و پراتیک سیاسی- اجتماعی گذشته دچار دگرگونی بنیادین می‌شود و هر کشور و جریان سیاسی‌ای که از قبل خود را برای این وضعیت آماده نکرده یا نکند، بازنده بزرگ در تحولات آتی خواهند بود. ترامپ نشانه ظهور است اما نه ظهور یک وضعیت انقلابی و تغییرات مثبت که بدون تردید صدای ناقوس نوع جدیدی از «داروینیسم سیاسی» است که می‌تواند ضعیف‌ترها را در پای قدرتمندترها قربانی کند. رهبرانی که در نظام مسلط سرمایه‌داری و مرحله امپریالیسم فریاد واگذاری قدرت به مردم را سر می‌دهند، یا باید انقلابیونی باشند که بخواهند این نظام را ساقط کنند یا فاشیست‌هایی هستند که قصد دارند اقتدارگرایی در حوزه ملی و بین‌المللی را بر نظم جدید تحمیل کنند.

شرق