روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت که انقلاب تولید نفت ‘شل’ در آمریکا مهمترین خبر سیاست جهانی است که به سرعت در حال تغییر توازن جهانی قدرت است.

از وال استریت ژورنال، مهمترین خبر سیاست جهانی در این ماه مربوط به دیپلماسی نیست. بزرگتر از برگزیت و مهمتر از توفان های توئیتری رئیس جمهور این است که همزمان با کاهش قیمت انرژی، انقلاب ‘شل’ آمریکا (نفت و گاز از منابع سنگی) به سرعت در حال تغییر شکل در توازن جهانی قدرت است.

تا این اواخر، ناظران انتظار داشتند که تولید انرژی آمریکا به رکورد برسد، فقدان ظرفیت خط لوله انتظار می‌رفت که تا سال ۲۰۲۰ تولید از حوضه نفتی’پرمیان’ را محدود سازد. اما در عوض، شرکت‌ها راهی برای استفاده کارآمدتر از خطوط لوله موجود پیدا کردند و خطوط لوله جدید سریعتر از انتظار ساخته شدند.

انتظار می‌رود که تولید نفت خام آمریکا در سال ۲۰۱۹ بطور میانگین روزانه ۱۲.۱ میلیون بشکه باشد که نسبت به سال ۲۰۱۷ معادل ۲۸ درصد افزایش نشان می‌دهد . افزایش تولید موجب آشفتگی در بازارهای جهانی انرژی شده است.
بازنده بزرگ روسیه است. نفت یکی از منابع درآمد اصلی برای کرملین است. شکوفایی صنعت ‘شل’ نه تنها جیب ولادیمیر پوتین را خالی می کند بلکه به استراتژی سیاست خارجی او نیز حمله می کند.

روسیه خواستار کنترل بهای جهانی نفت است و از این قدرت برای تقویت وزن دیپلماتیک استفاده می‌کند. پوتین دو راه برای تاثیرگذاری بر قیمت نفت دارد. راه اول افزایش تنش‌های ژئوپولتیک است اگر تهدید اوکراین یا بمباران سوریه موجب ترس معامله گران بازار و افزایش قیمت انرژی شود روسیه بهتر می‌تواند با اروپا و آمریکا مذاکره کند.

دومین راهکار پوتین همکاری با سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در زمینه تعیین قیمت‌ها است. ایجاد رابطه نزدیکتر با عربستان در ارتباط با منفعت مشترک در افزایش بهای نفت ممکن است روابط عربستان با آمریکا را سست کند و موجب قراردادهای تجاری وتسلیحاتی عربستان با کرملین شود.

صنعت ‘شل’ هر دوی این رویکردهای روسیه را مختل می‌سازد. با فراوانی تولید، بازارهای انرژی می‌توانند شوک‌های ژئوپلتیک را نادیده بگیرند. افزایش تولید نفت و گاز روسیه همچنین مزایای همکاری اوپک – روسیه را برای هر دو طرف کاهش می‌دهد. روسیه و اوپک می‌توانند با کاهش تولید قیمت را بالا ببرند اما این کار موجب می‌شود که حفاری‌های جدید برای شرکت‌های آمریکایی سودآورتر شود. کاهش قیمت برای از بین‌بردن نیز جواب نمی‌دهد. به لطف فشارهای گذشته اوپک و نوآوری‌های ناشی از آن در صنعت، بسیاری از چاه‌های نفتی در تگزاس غربی حتی با بهای بشکه‌ای ۳۰ دلار نیز به صرفه است. این قیمتی نیست که روسیه بتواند قبول کند.

موفقیت تازه آمریکا در صنعت شل همچنین خبری برای شیخ نشین‌های خلیج فارس است. با کاهش درآمد آنها، کنترل این کشورها بر قیمت جهانی نفت و همچنین توانایی آنها برای تامین مالی جنبش‌های اسلامی کاهش می‌یابد. در همین حال اهمیت این کشورها از نگاه آمریکا به تدریج از بین می‌رود در حالی که وابستگی نظامی آنها به آمریکا و حتی اسرائیل بیشتر می‌شود. کاهش قیمت انرژی همچنین موجب تقویت موضع آمریکا در برابر کشورهای نزدیکتری مانند ونزوئلا می‌شود. اروپا نیز ازکاهش قیمت انرژی سود می‌برد و این مساله بخصوص موجب آسودگی رئیس‌جمهور فرانسه است که دولتش در این هفته با اعتراضات بر سر قیمت سوخت رو به رو شد. از سوی دیگر ، انرژی شل بطور کامل هم برای آمریکا خوب نیست زیرا اقتصاد تولیدی چین از کاهش قیمت انرژی سود می‌برد. در جهانی با قیمت پایین انرژی، پکن در موقعیت بهتری برای تحمل جنگ تجاری با آمریکا است. ترکیه نیز قیمت‌های پایین سود می‌برد.

ایرنا