کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) با وجود اختلافات گسترده درمورد مسائل مختلف، نگرانی‌های مشترکی نظیر قدرت فزاینده چین و تداوم روابط سرد با روسیه دارند و برای فائق آمدن بر این نگرانی‌ها، ناچار به حفظ اتحاد نصفه و نیمه خود هستند.

روزهای گذشته لندن بار دیگر شاهد جنگ لفظی فرانسه وآمریکا به عنوان دو عضو کلیدی ناتو بود. «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه امروز چهارشنبه در توئیتی نوشت حرف خود را درباره «مرگ مغزی» ناتو پس نگرفته است.

این اظهارات که نخست در مصاحبه با روزنامه اکونومیست مطرح شده بود واکنش های فراوانی را برانگیخته است و ازجمله «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا آن را توهین آمیز خوانده است.

|ییشتر «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان انتقاد مکرون از ناتو را به منزله تخریب این پیمان نظامی ارزیابی و تاکید کرده بود که اروپا در سال‌های آینده نیز به وجود این پیمان نظامی نیاز دارد.

«آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان نیز مخالفت خود را با اظهارات رئیس جمهوری فرانسه اعلام و گفته که مکرون «واژه‌های تندی» به کار برده که مورد قبول او نیست.

موضوع بودجه دفاعی و فشارترامپ بر متحدانش درناتو برای افزایش بودجه نظامی دیگر موضوع های اختلافی سران ناتو است.

«فوک راسموسن» دبیرکل سابق ناتو تایید کرده که این سازمان هرگز پیش از این به اندازه مقطع زمانی کنونی اختلافات سیاسی میان اعضایش را تجربه نکرده است.

راسموسن سه موضوع اختلافی در بین اعضای ناتو اشاره کرد که شامل اقدام ترامپ برای زیر سوال بردن بندپنجم منشور ناتو درباره همکاری این ائتلاف و انتقاد رئیس جمهور آمریکا از فقدان تعهد ناتو برای افزایش بودجه دفاعی خود است.

به باور راسموسن اظهارات مکرون درباره مرگ مغزی ناتو و مخالفت این ائتلاف با حمله گسترده ترکیه به عنوان عضو ناتو به شمال سوریه از دیگر موارد اختلافی ناتو است.

نشست سالانه سران ناتو در ناتو در روزهای ۱۲ و ۱۳ آذر (۳ و ۴ دسامبر) در لندن همزمان با هفتادمین سالگرد تاسیس ناتو برگزار می شود. این ائتلاف با هدف دفاع جمعی پایه‌گذاری شد و هم‌اکنون ۲۹ عضو دارد.

بهانه تاسیس ناتو همچنان به قوت خود باقیست

شبکه خبری «سی ان بی سی» آمریکا دلیل اصلی تاسیس ناتو را مقابله به تهدیدهای احتمالی روسیه توصیف کرد ونوشت این ادله همچنان به قوت خود باقیست.

یکی از موضوع های مورد بحث در اجلاس ناتو، چالش کنونی و امنیتی نوظهور روسیه است.

ناتو در سال ۱۹۴۹ به عنوان یک ائتلاف نظامی بین ۱۰ کشور اروپایی، کانادا و آمریکا تشکیل شد تا همکاری بین اعضا و نگهبانی از آزادی این کشورها را در چارچوب مقابله با تهدید اتحادیه جماهیر شوروی سابق گسترش دهد.

با گذشت هفتاد سال از آن زمان اتحادیه جماهیر شوروی سابق دچارفروپاشی شد و جنگ سرد به پایان رسید اما روابط ناتو با مسکوهمچنان پرتنش وپیچیده باقی ماند. بعد از الحاق شبه جزیره کریمه اوکراین به روسیه در اوایل سال ۲۰۱۴ اختلافات ناتو و روسیه هنوز حل نشده است.

دخالت (ادعایی) روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ میلادی و مسمومیت با گاز اعصاب «سرگئی اسکریپال» جاسوس روس در بریتانیا روابط کشورهای غربی با روسیه را دچار تنش بیشتری کرد.

امسال با پایان یک پیمان دوران جنگ سرد درباره منع استفاده از موشک های میانبرد هسته ای بین روسیه و ارمیکا نگرانی هایی را درباره احتمال بروز رقابت تسلیحاتی بین دو دشمن دیرینه بروز کرد.

«سارا رین» کارشناس اندیشکده موسسه مطالعات راهبردی به سی ان بی سی گفت «روسیه همچنان تهدیدی برای ناتو» است.

وی بر ضرورت جدی گرفتن تهدید روسیه و در عین حال یافتن راه هایی برای تعامل با روسیه برای رفع نگرانی های کنترل تسلیحاتی تاکید کرده است.

ناتو در تقویت موضع بازدارندگی و دفاعی خود بیش از ۴ هزار سرباز را در کشورهای لهستان و منطقه بالتیک شامل استونی، لیتوانی و لتونی مستقر کرده تا از مرزهای خود دفاع کند.

روسیه در مقابل استقرار سامانه دفاع موشکی ناتو را اقدامی تحریک آمیز قلمداد کرده و از حضور این سامانه های دفاعی در حیاط خلوت سابق خود انتقاد کرده است. آینده عضویت اوکراین و گرجستان در ناتو که سابق بر این عضو شوروی سابق بودند، مسکو را از احاطه شدن در مقابل کشورهای حامی غرب نگران کرده است.

دیمیتری پسکوف سخنگوی ریاست جمهوری روسیه روز چهارشنبه اعلام کرد که این کشور خود را درگیر رقابت های تسلیحاتی و هزینه های دفاعی با ناتو نخواهد کرد.

اختلافات بر سر چین

ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو این هفته در اجلاس ناتو گفت این ائتلاف باید این موضوع را مورد توجه قرار دهد که چین به ما نزدیک تر شده است.

وی گفت ما شاهد نقش چین در منطقه شمالگان هستیم، ما آنها را در آفریقا می بینیم، شاهد هستیم که چینی ها سرمایه گذاری سنگینی در بخش زیرساختارهای اروپا و البته فضای سایبری دارند.

این مقام ناتو گفت، البته این معنای حرکت دادن ناتو به سمت دریای جنوبی چین نیست.

با این حال مکرون درباره این که چین آشکارا به عنوان یک دشمن قلمداد شود تردیددارد. او و ترامپ خواستار اقدامات بیشتری برای ایجاد توازن درقدرت فزاینده پکنشده اند. مکرون ماه گذشته گفت واشنگتن همزمان با فشار بیشتر چین بر اروپا از این قاره دورتر می شود و موضع سختگیرانه ای در مسائل تجاری با چین اتخاذ کرده است.

ناتو متشکل از ۲۹ کشور است و تعدادی از شرکای آن از جمله ژاپن، کره جنوبی واسترالیا از گذشته های دور به دنبال ایجاد توازن در قدرت فزاینده چین در منطقه بوده اند. استولتنبرگ تلاش کرده بر این نکته تاکید کند که تغییر گرایش به سمت چین درباره به چالش کشیدن این کشور درمنطقه اقیانوس آرام نیست ( هرچند که برخی از کشورها ناتو شرکای آن این هدف را دنبال می کنند) اما هدف ناتو مقابله با نفوذ و اقدامات تهاجمی این کشور در اروپا است.

استولتنبرگ چندی پیش گفت «ما باید درک بهتری هم از نظر فرصت ها و هم از لحاظ چالش ها از افزایش قدرت چین و مفهوم آن در امنیت خود داشته باشیم. چین بزودی به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل می شود و اکنون دومین بودجه بزرگ دفاعی را در اختیار دارد.»

واشنگتن از شرکای خود خواسته فناوری شرکت هواوی را در شبکه های جی فایو خود به دلایل امنیتی منع کنند. انتظار می رود رهبران ناتو در بیانیه مشترک خود «فرصت ها و چالش های» چین را به رسمیت بشناسند. این بخشی است که احتمال بیشتر وجود دارد که ناتو درباره آن توافق کند.

پیشتر وزیر امور خارجه المان گفته بود «چین تقریبا در هر موضوعی چالش انگیز است و بهتر است درک بهتری درباره مفهوم این امر برای ناتو باشیم.»

بریتانیا و کانادا نیز به عنوان اعضای کلیدی ناتو مواضع سختگیرانه ای را علیه چین اتخاذ کرده اند. اختلافات لندن با پکن بر سر اعتراضات هنگ کنگ و بازداشت کارمند کنسولگری بریتانیا است واین در حالیست که دو تبعه کانادا در چین به دلیل دستگیری منگ وانژو رئیس امور مالی هواوی بازداشت هستند.

روز دوشنبه «ولادیمیر پوتین» و «شی جین پینگ» روسای جمهوری روسیه و چین با صدور دستور از طریق تماس ویدئویی مستقیم، خط لوله گاز «سیلا سیبری» را که گاز روسیه را به چین انتقال می‌دهد، راه‌اندازی کردند.

این موضوع بر روابط اقتصادی و سیاسی این دو رقیب سنتی ناتو و رقبای این ائتلاف در قرن بیست و یکم تاکید دارد.

شبکه خبری الجزیره گزارش داد انتظار می رود سران ناتو در بیانیه نهایی خود درباره دفاع از یکدیگر وهشدار به چین بر سر قدرت نظامی این کشور متعهد شوند.

یک رسانه چینی نیز روز چهارشنبه گزارش داد ناتو رسما برای اولین بار «چالش های چین» را به رسمیت می شناسد. رهبران ناتو در بیانیه مشترک خود «فرصت ها و چالش های» افزایش قدرت چین را تایید خواهند کرد.

ساوت چینا مورنینگ پست افزود: استولتنبرگ می گوید افزایش قدرت چین تبعاتی امنیتی برای همه کشورهای هم پیمان دارد.

دبیر کل ناتو در لندن گفت: چین از نظر بزرگترین بودجه دفاعی در رتبه دوم جهان قرار دارد و به تازگی قابلیت های جدید و مدرنی را از جمله موشک های با دور برد که می تواند خاک اروپا و امریکا را در تیررس قرار دارد، به نمایش گذاشته است.
ایرنا