نتایج یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد که تعداد زیادی از مردم جهان از کارکرد دموکراسی در کشورشان ناراضی هستند و این نارضایتی عمدتا در نتیجه نگرانی‌شان درخصوص وضعیت اقتصادی، نادیده گرفتن حقوق فردی و نخبگان سیاسی است که در دسترس نیستند.

تارنمای مرکز پژوهشی «پیو» در این زمینه گزارش داد: در سال های اخیر، عصبانیت از نخبگان سیاسی، نارضایتی اقتصادی و نگرانی درباره تغییرات اجتماعی سریع به ناآرامی سیاسی در مناطقی از جهان دامن زده است.

رهبرانی که مخالف تشکیلات حاکم هستند، احزاب و جنبش‌هایی از طیف راست و چپ ظهور یافته‌اند که در مواردی هنجارهای بنیادین و نهادهای دموکراسی لیبرال را به چالش کشیده‌اند.

سازمان‌هایی از خانه آزادی گرفته تا گروه مشاوره اقتصادی انگلیس موسوم به واحد اطلاعات اکونومیست و برنامه «V Dem»، از کاهش جهانی سلامت دموکراسی خبر داده‌اند.

مرکز پژوهشی پیو پیشترگزارش داده بود که تعهد در قبال دموکراسی در جهان کاهش یافته است که عوامل چندی در این کاهش نقش داشته‌اند که از جمله می‌توان به تصورات درباره چگونگی کارکرد دموکراسی اشاره کرد. همان‌طور که یافته‌های نظرسنجی‌های قبلی پیو نشان داده مردم جهان هنوز به اصل دموکراسی لیبرال باور دارند اما تعهد به دموکراسی تضعیف شده است.

نظرسنجی جدید این موسسه نشان داد که به طور متوسط ۵۱ درصد از نحوه عملکرد دموکراسی در کشورشان ابراز نارضایتی کرده و میزان رضایت از نحوه عملکرد دموکراسی در این کشورها فقط ۴۵ درصد بوده است.

نظرسنجی پیو از بین ۳۰ هزار و ۱۳۳ نفر از مردم ۲۷ کشور و در بازه زمانی بین ۱۴ مه تا ۱۲ آگوست سال ۲۰۱۸ انجام شد.

در تحقیق جدید موسسه پیو، برای درک بهتر علت احساس نارضایتی بیشتر افراد این کشورها از دموکراسی سوالاتی از ساکنان ۲۷ کشور درباره مجموعه ای از مسائل اقتصادی، وسیاسی، اجتماعی امنیتی پرسیده شد. نتایج بدست آمده، بر نوعی از نارضایتی عمومی در برخی از حوزه ها تاکید داشت: بیشتر مردم این کشورها بر این باور بودند که انتخابات تغییر چندانی ایجاد نمی‌کند، سیاستمداران فاسد هستند، دسترسی به آنها آسان نیست و دادگاه‌های رفتار عادلانه‌ای ندارند.

بر اساس گزارش تارنمای پیو، از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی درباره موضوعات دیگری از جمله وضعیت اقتصادی، مهاجرت ونگرش آنها به احزاب سیاسی مهم سوال شد. همچنین از ساکنان اروپا سوالات دیگری درباره مهاجران و پناهجویان و دیدگاه‌های آنها درباره اتحادیه اروپا مطرح شد.

تحلیل یافته‌های این تحقیق نشان داد که در میان عوامل مورد مطالعه، نارضایتی از دموکراسی با ناامیدی اقتصادی، وضعیت حقوق فردی و تصورات درباره نخبگان سیاسی، فاسد بودن و بی‌توجهی آنها به شهروندان عادی در ارتباط است.

بعلاوه در اروپا این نتایج نشان داد که نارضایتی از نحوه کارکرد دموکراسی، به دیدگاه های شهروندان درخصوص این اتحادیه و میزان سازگاری مهاجران با آداب و رسوم ملی و گرایشات در قبال احزاب پوپولیست ربط دارد.

این نتایج نشان داد ارتباطی قوی بین دیدگاه‌های مردم درباره وضعیت اقتصادی و ارزیابی آنها درباره عملکرد دموکراسی وجود دارد.

این نتایج نشان داد که از هر ۱۰ نفر در مجارستان، ۸ نفر می‌گویند که وضعیت اقتصاد ملی ضعیف است و همین افراد از عملکرد دموکراسی در کشورشان ناراضی هستند. این در حالیست که فقط ۲۶ درصد رضایت خود را از عملکرد اقتصادی در کشورشان راضی هستند.

نگاه مردم درباره فرصت های اقتصادی نیز نقش اساسی در شکل‌گیری دیدگاه های مردم درباره دموکراسی دارد. از ۲۷ کشور مورد مطالعه ۲۶ کشور مردم بر این باور بودند که مردم کشورشان نمی‌توانند استانداردهای زندگی را افزایش دهند و میزان احتمال نارضایتی آنها از دموکراسی در کشورشان بیشتر بود.

اما درامدهای شخصی عامل مهمی نیست و تحلیل‌های چند وجهی نشان می‌دهد که به طور کلی متغیرهای جمعیتی از جمله جنسیت، سن و تحصیل ارتباط چندانی با نارضایتی از وضعیت دموکراسی ندارد.

این گزارش افزود: در حالی که وضعیت اقتصادی رابطه‌ای قوی با ارزیابی درباره عملکرد اقتصادی دارد، عوامل غیر اقتصادی نیز نقش مهمی را در این زمینه ایفا می‌کند. دیدگاه مردم درباره میزان کارایی دموکراسی در کشورشان با این باور افراد درباره میزان احترام به حقوق اولیه شهروندان در ارتباط است.

در میان هر کشور مورد مطالعه، نارضایتی از دموکراسی عمدتا در میان افرادی رواج داشته که می‌گویند حقوق شهروندان رعایت نمی‌شود. این الگو به ویژه در اروپا رواج داشت به طوری که افرادی که در کشورهایی همچون هلند، سوئد، آلمان و مجارستان که بر این باور بودند که آزادی بیان به اندازه کافی در کشورشان مورد حمایت قرار نمی‌گیرد، با احتمال بیشتری از وضعیت دموکراسی نیز ناراضی بودند.

نارضایتی از کارکرد دموکراسی همچنین به دیدگاه مردم درباره نحوه برخورد دستگاه قضا در کشورشان ربط داشت. در ۲۴ کشور نارضایتی از وضعیت دموکراسی به ویژه در بین کسانی رواج داشته که فکر می‌کردند برخورد تشکیلات قضایی درکشورشان با مردم عادلانه نیست.

این الگو در این حوزه نیز در اروپا پررنگ‌تر بود. برای مثال در میان مردم مجارستان ۶۸ درصد از کسانی که ارزیابی منفی از دادگاه‌های کشورشان داشتند از عملکرد دموکراسی رضایت نداشتند. فقط ۳۲ درصد از ساکنان این کشور که باور داشتند رفتار دادگاه‌ها عادلانه است رضایتمندی خود را از وضعیت دموکراسی در کشورشان ابراز داشتند.

این تحقیق همچنین حکایت از آن دارد که به غیر از دیدگاه‌های مردم درباره حقوق سیاسی، دیدگاه‌های آنها درباره سیاستمداران نیز در میزان رضایتمندی آنها از عملکرد دموکراسی در کشورشان موثر است. بی‌توجهی سیاستمداران به مردم و در دسترس نبودن آنها از جمله عوامل نقش افرین در چنین نارضایتی بوده است.

این تحقیق نشان داد که اروپایی‌هایی که نظراتی منفی در قبال اتحادیه اروپا دارند بیشتر از دیگران از کارکرد دموکراسی در کشورشان ناراضی هستند.

در ۶ کشور اروپایی کسانی که بر این باور بودند که مهاجران در صدد فاصله گرفتن از آداب و رسوم حاکم بر جامعه هستند میزان نارضایتی از دموکراسی بیشتر بود. برای مثال ۵۲ درصد از سوئدی‌هایی که می‌گویند مهاجران به دنبال فاصله گرفتن از آداب و رسوم حاکم بر جامعه هستند، بیشتر از وضعیت دموکراسی در این کشورنارضای بودند.

به طور کلی حامیان احزاب پوپولیست از دموکراسی در کشورشان ناراضی‌تر بودند. در سوئد از هر ۱۰ نفر سوئدی شش نفر که دیدگاه‌های مثبتی در قبال دمکرات‌های سوئد داشت از وضعیت جاری دموکراسی در کشورشان ناراضی بودند. به همین ترتیب ۶۹ درصد از آلمانی های دارای گرایشات مثبت در قبال حزب راست افراطی آلترناتیو از وضعیت دموکراسی در جامعه آلمان ناراضی بودند و ۳۷ درصد از کسانی که نگاهی منفی به این حزب دارند، وضعیت دموکراسی در کشورشان را مثبت ارزیابی کردند. همین الگو در برخی دیگر از کشورهای اروپایی همچون فرانسه نیز حاکم بود.

ایرنا