تارنمای ‘لوبلاگ’ در مطلبی، برگزاری نشست ورشو را تلاش نمادینی از سوی آمریکا نه با هدف منزوی کردن تهران بلکه تحقیر اروپا و ضربه فاجعه آمیزی به موضع این اتحادیه در قبال ایران تفسیر کرد.

در این مطلب که به قلم ‘الدار ممدوف’مشاور سیاسی پیشین سوسیال دموکرات ها در کمیته روابط خارجی اتحادیه اروپا با عنوان ‘هدف پمپئو بروکسل و نه تهران’ آمده است: ‘مایک پمپئو’ وزیر امور خارجه ایالات متحده طی سفر به خاورمیانه، از برگزاری نشست بین المللی در ‘ورشو’ پایتخت لهستان در ۱۴ – ۱۳ فوریه(۲۴ تا ۲۵ بهمن) خبر داد و هدف از برگزاری آن را ترویج ‘آزادی، صلح و ثبات’ در خاورمیانه خواند. اما به نظر می رسد چنین نشستی، با توجه به لفاظی های وی، برای مقابله با رفتارهای ایران در منطقه باشد.

در ادامه این مطلب تصریح شده است: بی شک کسانی که در این نشست شرکت می کنند، از ایالات متحده می خواهند تحریم های سنگین علیه ایران را بردارد. با این حال، این کاملا مخالف پیام پمپئو در سخنرانی قاهره است که گفت: ایالات متحده انتظار دارد متحدان بیشتر همکاری کنند و از ‘دیپلماسی’ برای از میان برداشتن ردپای ایران در سوریه استفاده کنند’.

هرچند پمپئو برای رسیدن به این هدف هیچ اشاره ای به راهبرد ویژه واشنگتن نکرد زیرا اساسا هیچ راهبردی وجود ندارد.

نقطه عطف نشست ورشو در واقع زدن سیلی به صورت بروکسل (مقر اتحادیه اروپا)، برلین و پاریس است.

‘فدریکا موگرینی’ به عنوان مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همراه با بریتانیا، فرانسه و آلمان متعهد شده‌اند که برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) را نجات دهند. آنها مخالفت تحریم های یک جانبه آمریکا هستند و به نظر نمی رسد دیدگاه آنها با واشنگتن بر سر اینکه ایران تنها مشکل خاورمیانه است، یکی باشد.

از طرفی دیگر، لهستان، تحت حکومت ملی گرا و پوپولیستی کنونی، مایل به همکاری با آمریکا در اجرای چنین طرح هایی است.

ورشو پیش از این هم با بروکسل بر سر پیروی از قوانین و مقررات اساسی اتحادیه اختلاف داشته است.

لهستان خود را شریک ممتاز ایالات متحده در اروپا میBداند و به نظر می رسد هزینه های مخالفت با بروکسل و همکاری با ایالات متحده در برابر ایران را پذیرفته است.

عامل بعدی اسراییل است. اسراییل از حمایت اتحادیه اروپا از توافق ایران و همچنین نپذیرفتن اورشلیم به عنوان پایتخت اسراییل و انتقاد از شهرک‌سازی‌هایش در سرزمین‌های اشغالی از سوی اتحادیه اروپا خشمگین است.

بنابراین با تقویت روابط با مجارستان، ایتالیا و لهستان نسبت به تضعیف اتحادیه اروپا گام برداشته است. بنابراین برگزاری نشست ورشو به شکل نمادین طراحی شده تا ضربه فاجعه‌آمیزی به موضع مشترک اتحادیه اروپا در مورد ایران وارد می‌کند.

با این حال، تراژدی اصلی این است که اتحادیه اروپا علیرغم حمایت از برجام، تاکنون نتوانسته نسبت به راه اندازی سازو کار ویژه مالی برای تسهیل تجارت با تهران گام مثبتی بردارد.

چند ماه پس از تصویب تصویب سازوکار ویژه مالی (اس پی وی)، به دلیل ناتوانی در یافتن کشور میزبان سازوکار این طرح در حد یک پروژه باقی مانده است. در عین حال، در ۹ ژانویه (دی ماه)، اتحادیه اروپا تحریم های جدیدی علیه ایران به ادعای تلاش برای ترور در خاک اروپا تحمیل کرد.

بلافاصله پس از آن، فرانسه در بیانیه‌ای خواستار توقف موشک های بالستیک قادر به حمل سلاح‌های هسته‌ای شد.

تنش دیگر روابط ایران و اروپا از انجا بالا گرفت که ‘علی شمخانی’ دبیر شورای امنیت ملی، اعلام کرد فرصت اروپا برای تعهد خود در مورد برجام به پایان رسیده است. هرچند چنین لحنی نشانه خروج قریب الوقوع ایران از برجام نیست. اما همانگونه که ‘محمد علی شعبانی’ تحلیلگر امور ایران هشدار داد چنین تغییری در موضع شخصیت میانه رویی مانند شمخانی، نشان‌دهنده افول حمایت ایران از برجام است.

چنین چیزی باید سبب نگرانی اتحادیه اروپا شود. ادعای برنامه موشکی یا اتهام فعالیت سرویس‌های اطلاعاتی ایران در اروپا بطور قطع باید مورد مذاکره اروپا و ایران قرار گیرد. اما نباید حمایت از برجام را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا تضاد قابل ملاحظه‌ای میان تحریم‌های جدید وضع شده از سوی اتحادیه اروپا و توقف تلاش برای راه اندازی ‘اس پی وی’ وجود دارد. اگر برخی مقامات اروپایی، به ویژه طرفهای انگلیسی، فرانسوی و آلمانی فکر می کنند که تشدید لفاظی با ایران موجب خوشایند واشنگتن می‌شود و بدین ترتیب می‌توانند امتیازهای هرچند اندکی برای برجام بگیرند، خود را فریب می‌دهند.

در نهایت می‌توان گفت نقطه عطف نشست ورشو انزوای ایران نیست و بیشتر تحقیر اتحادیه اروپا است. بنابراین، اتحادیه اروپا با یک انتخاب قاطع مواجه است. یا سازوکار ویژه را راه‌اندازی و در برابر تحریم‌های احتمالی ایالات‌متحده ایستادگی کند یا تحت فشار آمریکا قرار گیرد و ارتباط خود با ایران را کاهش دهد.

اما این برجام است که بیش از همیشه در معرض خطر است و در نهایت، این مساله به توانایی اتحادیه اروپا باز می‌گردد که نقشی راهبردی در سطح جهانی ایفا و به طور موثری از نظم بین‌المللی محافظت کند.

موگرینی در نشست ضد ایرانی لهستان شرکت نمی‌کند

یک سخنگوی اتحادیه اروپا با اشاره به فشردگی برنامه کاری «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از بعید بودن حضور او در نشست ضد ایرانی در لهستان خبر داد.

این مقام اروپایی بامداد پنجشنبه در گفت وگوی با ایرنا در لندن گفت: ما از برگزاری کنفرانس درباره خاورمیانه موسوم به «صلح و امنیت در خاورمیانه» اطلاع داریم اما با توجه به اینکه موگرینی در این ایام مسافرت است، بعید به نظر می‌رسد که در کنفرانس فوق شرکت کند.