روزنامه آرمان، ۳۱ شهریورماه، نوشت: “طبق آخرین گزارش بانک مرکزی حجم نقدینگی تا تیر امسال از ۱۶۰۰ هزارمیلیارد تومان هم عبور کرده است. این در حالی است که تولید ناخالص داخلی تا ابتدای تابستان امسال نتوانسته است از ۱۴۰۰ هزارمیلیارد تومان عبور کند. بهعقیده بسیاری از کارشناسان عبور حجم نقدینگی از تولید ناخالص داخلی معضلی است که میتواند پیامدهای جبرانناپذیری را در اقتصاد بر جای گذارد.”
روزنامه جمهوریاسلامی، ۳۱ شهریورماه، در گزارشی که بیارتباط با نقدینگی نبود نیز نوشت: “دوره یکماهه تمدید سپردههای بانکی افتتاحشده در شهریورماه سال ۹۶ نیز رو بهپایان است ولی هنوز خبری از تصمیم بانک مرکزی در مورد نرخ سود سپردهها نیست درحالیکه بررسی ترکیب نقدینگی در پایان تیرماه امسال، نشانههای روشنی از افزایش خطر طغیان دوباره نقدینگی با امواج سپردههای کوتاهمدت بانکی را بهنمایش میگذارد.”
این روزنامه در ادامه و در مطلبی دیگر، نوشت: “از فروردین تا تیر ۹۷ سپردههای بلندمدت بانکها رو به کاهش و سپردههای کوتاهمدت رو به افزایش بوده است، بهعبارتدیگر، جذابیت سود بانکی تا حدی پایین بوده که افراد نگهداری وجوه با نقدشوندگی بالا را ارجح دانستهاند و نکته قابل توجه این است که رشد ماهانه سپردههای بلندمدت نشان میدهد هرماه بهسرعت کاهش این سپردهها افزوده شده است و ادامه این روند تا پایان سال جاری تغییر قابلتوجهی را در ترکیب سپردههای بانکی بههمراه خواهد داشت.”
سایت روزنامه کسبوکار، ۳۱ شهریورماه، به موضوع ورشکستگی مؤسسه آنلاین ثامن، که در کار و خرید و فروش طلا و سکه فعالیت میکرد، پرداخته و نوشت: “طی سالهای گذشته مؤسسات مالی و اعتباری همواره یکی از محلهای جذاب سپردهگذاری سرمایههای کلان بهدلیل پرداخت سودهای بالا بود، اما پس از آنکه ورشکستگی و کلاهبرداری این مؤسسات به اوج رسید و بسیاری از سپردهگذاران سرمایههای خود را از دست دادند، باز هم درهای دیگری به روی این سرمایهها با شعار سودهای بالا باز شد.
در همین راستا و درباره فعالیت سایتهای غیرمجاز خرید و فروش سکه باید گفت آنگونه که آمار غیررسمی نشان میدهد، بیش از ۳ هزار نفر از سایت خرید و فروش آنلاین ثامن که اکنون به تخلف در معاملات آنلاین متهم است و صاحبان آن نیز متواری هستند، معامله انجام میدادهاند که برخی از آنها، رقمهای میلیاردی در این زمینه هزینه کرده و اکنون مال خود را از دست دادهاند.” هماکنون در محافل اقتصادی بحث داغی در جریان است تا راهکاری برای کنترل نقدینگی اتخاذ شود. یکی از این راهکارها، افزایش نرخ سود بانکی است.
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصاد، در گفتوگو با “گسترش تجارت”، ۳۱ شهریورماه، و در پاسخ به این پرسش که آیا در وضعیت فعلی اقتصاد افزایش نرخ سود بانکی خوب است یا خیر، گفت: “تغییر در نرخ سود بانکی میتواند مانند یک شمشیر دولبه عمل کند، به این صورت که افزایش آن درعینحال که میتواند به جذب منابع کمک کند اما نرخ هزینه تولید را بالا میبرد.” علی صادقین، کارشناس اقتصاد، گفت: “با وجود تلاطمهایی که در بازارهای موازی مانند ارز و سکه شاهد هستیم و یک فضای شدید سفتهبازی را ایجاد کرده است، هدایت منابع به سمت بخش تولید بسیار سخت شده که بهنظر میرسد با مجموع این شرایط، افزایش نرخ سودهای بانکی میتواند یکی از راههای باقیمانده برای مهار نقدینگی و کاهش فضای سفتهبازی در این بازارها باشد.”
روزنامه ابتکار، ۱ مهرماه، در اشاره به سرمایهگذاری در بورس، نوشت: “با توجه به اینکه جذب سرمایهگذاری در بورس، جلوی التهاب بازار ارز و سکه را گرفته و به هدایت نقدینگی به مسیر درست کمک میکند، تلاش شده است که مردم برای حضور در بورس ترغیب شوند.” روزنامه جهان صنعت، ۲ مهرماه، نوشت: “با وجود ادعای دولتها برای هدایت نقدینگی به سمت اقتصاد، همه آنها تنها به دنبال انتفاع از مزایای زودگذر سیاسی بودهاند و با ترجیح این منافع زودگذر بر منافع بلندمدت اقتصادی، تنها بهدنبال رقابت برای تصاحب موقعیتهای اجتماعیشان بودهاند. بنابراین ساختار اقتصادی کشور بهگونهای است که نقدینگی در آن اجتنابناپذیر است. باید به این موضوع اشاره کرد که در اقتصادهایی که مبتنی بر فعالیتهای تولیدی نیستند و تنها مبتنی بر تجارت هستند، افزایش نقدینگی کاملاً محتمل است. بنابراین باید اذعان کرد که نقدینگیای که در اقتصاد ریشه دوانده، امروز دیگر راه کنترلی ندارد و دولت باید از سالها پیش با چارهاندیشی برای آن، اجازه از کنترل خارج شدن نقدینگی را نمیداد و بهگونهای رفتار میکرد که این نقدینگیها به سمت فعالیتهای تولیدی هدایت شود تا به جذب نقدینگی کمک کند.”
موضوع نقدینگی در ایران به یکی دو سال گذشته مربوط نمیشود. این معضل از دوران رفسنجانی شروع و تا هماکنون ادامه داشته و به ارقام نجومی رسیده است.
حزب توده ایران بارها بهروشنی اعلام کرده است که بحران اقتصادیای که پیامدهای مخرب آن در افزایش بدون توقف ارزهای خارجی بهطورکامل نمایان است، ماحصل چندین دهه سیاستهایی است که فعالیتهای اقتصادی غیرتولیدی و انگلی را به جامعه تحمیل کرده است. حتی هماکنون هم که حاکمیت به واسطه تحریمها شاهد فشار فزاینده به مردم است، حاضر نیست از ادامه دادن به این سیاستها دست بکشد. بحران اقتصادیای که گریبان مردم را گرفته است به تحریمهای اقتصادی ربطی ندارد، بلکه آن را تشدید کرده است. دولت روحانی نهتنها در طول ۵ سال گذشته نقدینگی را کنترل نکرده است بلکه افزایش آن را در سطحی بیسابقه شاهدیم. نقدینگی نجومی، بیکاری، فعالیتهای اقتصادی غیرتولیدی، افزایش ارزهای خارجی و جز اینها، وضعیت غیرقابلتحملی را به زحمتکشان میهن تحمیل کرده است.
باید از تمامی امکانات موجود استفاده کرد تا دولت به اتخاذ سیاستهایی منطبق بر نیازهای عاجل مردم مجبور شود.
نامۀ مردم