یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه ایجاد خط اعتباری برای واردات کالا بسیار خطرناک است چراکه بدهی‌های خارجی ما را افزایش می‌دهد،‌ گفت: شدیدترین نوع تحریم نفت در برابر غذا و دارو است اما امروز اروپا با راه‌اندازی اینستکس پای خود را فراتر گذاشته چراکه نفت ایران راهم به‌ازای صادرات کالا قبول نمی‌کند

وحید شقاقی در گفت‌وگو با ایلنا با بیان اینکه راه اندازی اینستکس هیچ امتیازی برای ایران محسوب نمی‌شود،‌ اظهار داشت: اینستکس به هیچ وجه کانال مالی نیست بلکه یک شرکت واسط است که در اروپا تاسیس شده و باید یک شرکت واسطی هم در ایران ایجاد شود تا برقراری ارتباط بین این دو شرکت کالاهایی از اروپا به ایران صادر شود و اینستکس در همین حد کارایی دارد و نباید انتظار بالاتری از آن داشته باشیم.

وی ادامه داد: شرکت‌های بزرگ اروپایی با این شرکت واسط همکاری نخواهند داشت و همکاری اینستکس فقط در حد شرکت خرد و متوسط خواهد بود.

یک کارشناس اقتصادی درباره شرایط فعالیت اینستکس گفت: اتحادیه اروپا شروطی را برای راه اندازی اینستکس وضع کرده که ایران برای همکاری با این شرکت باید به تعهدات خود در برجام عمل کند.

شقاقی با تاکید بر اینکه متاسفانه تامین مالی این واردات کالا از این شرکت اروپایی هنوز مبهم است، ادامه داد: اگر اتحادیه اروپا می‌پذیرفت که نفت ایران به این کشورها صادر شود و به ازای دپوی ارز حاصل از صادرات نفت در این کانال،‌ کالاهای مورد نیاز کشور را در در اختیارمان قرار می داد در شرایط نفت در برابر غذا و دارو قرار می‌گرفتیم اما امروز شرایطمان بدتر از نفت در برابر غذا است.

وی با اشاره به اخبار منتشر شده از سوی بانک مرکزی مبنی بر ایجاد خط اعتباری برای واردات کالا از اروپا گفت: ایجاد خط اعتباری برای واردات کالا بسیار خطرناک است چرا که بدهی‌های خارجی ما را افزایش می‌دهد.

استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه شرایط حال حاضر در اینستکس برای ایران بدتر از نفت در برابر غذا است و اروپا فراتر از آن با ایران برخورد کرده است، گفت: شدیدترین نوع تحریم نفت در برابر غذا و دارو است اما امروز اروپا با راه اندازی اینستکس پای خود را فراتر گذاشته چراکه نفت ایران را هم به ازای صادرات کالا قبول نمی‌کند.

شقاقی افزود: متاسفانه اروپایی‌ها ۱۴ ماه از وقت ایران را گرفتند و وقت کشی کردند برای ایجاد ساز و کاری که هیچ کاربرد برای اقتصاد ما ندارد.

وی درباره یک روش در استفاده از اینستکس که می‌تواند برای ایران امتیاز ایجاد کند، گفت: فروش غیر رسمی نفت مورد نیاز اروپا به چین می‌تواند یک راهکار مناسب محسوب شود چراکه در این صورت پول فروش نفت در بانک کونلون چین قرار می‌گیرد و چین می‌تواند با شرکت اینستکس مبادلات مالی انجام دهد که هزینه واردات کالای اروپایی به ایران تسویه شود. در غیر این صورت ایجاد خط اعتباری برای واردات کالای اروپایی هیچ امتیازی که برای ایران ندارد هیچ بلکه بدهی‌های ما را افزایش می‌دهد.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: اروپا اگر حسن نیت داشت می‌توانست بپذیرد که به ایران کالا بدهد بعد از اینکه امکان صادرات نفت به اروپا بود،‌ هزینه آن را تسویه کند. روش‌های متعددی وجود دارد که اینستکس به اقتصاد ایران کمک کند اما این بدترین نوع کارکرد اینستکس برای ایران است و اروپا باید حداقل نفت در برابر غذا را می‌پذیرفت.

شقاقی با تاکید بر اینکه قرار بر این است که دارو و مواد غذایی مورد موافقت با امریکا از سوی اروپا به ایران ارسال شود، گفت: با این تعریفی که در حال حاضر وجود دارد اینستکس هیچ مزیتی برای ایران نخواهد داشت و عملا وقت کشی محسوب می‌شود. در این شرایط مقامات ایرانی با جدیت بحث بازگشت به شرایط برجام را پیگیری کنند یا اینکه امتیازی که اروپایی مطرح می کنند کاملا ملموس و مشخص باشد.