به نقل از «گاردین»، دادستان کل دادگاه بینالمللی لاهه در پی اخذ مجوزی برای بررسی جنایات جنگی در افغانستان از جمله شکنجه توسط نظامیان آمریکایی و اداره اطلاعات مرکزی این کشور است.
اگر این اجازه صادر شود، جرایم برخی از گروههای مسلح از جمله طالبان و نیروهای امنیتی افغان نیز بررسی خواهد شد.
«فاتو بنسودا» دادستان کل دادگاه لاهه سال گذشته در گزارشی اظهار داشت ارتش آمریکا و سازمان سیا ممکن است با شکنجه زندانیان در فاصله سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۱۴ مرتکب جنایات جنگی شده باشند.
درخواست دادستان لاهه به دلیل لابی کردن دولت افغانستان برای جلوگیری از بررسی جنایات جنگی نیروهای افغان، ۱۰ سال طول کشید. گفتنی است که رئیس جمهور افغانستان در مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر با بنسودا دیدار کرد.
بنسودا گفت: پس از بررسی دقیق ابتدایی شرایط به این نتیجه رسیدم که تمام معیارهای قانونی اساسنامه رم برای آغاز تحقیقات وجود دارد.
جرایمی که بررسی میشود شامل جرایم علیه بشریت مانند قتل، زندانی کردن، هدف قرار دادن فعالان امور بشردوستانه، استفاده از کودکان به عنوان سرباز و اعدام بدون محاکمه از طریق سیستم قضایی رسمی خواهد بود.
بنسودا تاکید کرد که بیشترین تمرکز متوجه افرادی خواهد بود که «مسئول ارتکاب جدیترین جرایم نیستند».
دادگاه لاهه اولین دادگاه دائمی جهان است که برای بررسی جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسلکشی ایجاد شده است. با این حال این دادگاه قادر به بررسی جرایمی که پیش از تاسیس آن به وقوع پیوسته نیست و میتواند افراد و نه موسسات و نهادها را مورد پیگرد قانونی قرار دهد.
دولت افغانستان که برخی از جنایتکاران جنگی را عفو کرده است، برای بازدید هیئت دادگاه لاهه از این کشور مردد است.
در سال ۲۰۰۸ پارلمان افغانستان بسیاری از مجرمان به ویژه در سالهای ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۱ را مورد عفو قرار داد و حتی به مخالفان مسلحی که حاضر به زمین گذاشتن سلاح خود و صلح هستند نیز وعده عفو داده است.
به گفته بنسودا، جرایم احتمالی بررسی خواهد شد که در خاک افغانستان و پس از اول می سال ۲۰۰۳ یعنی زمانی که افغانستان اساسنامه رم را به امضا رساند، به وقوع پیوسته بود.
وی افزود جرایم احتمالی دیگری که از نزدیک با افغانستان در ارتباط باشد و در دیگر کشورها انجام شده باشد نیز بررسی میشود.
این کشورها شامل لهستان، لیتوانی و رومانی است که آمریکا مظنونین همکاری با القاعده را در آنجا زندانی میکرد؛ گفتنی است که سازمان سیا نیز در داخل و خارج افغانستان سیاهچالهای را داشته است.
بنسودا در گزارش سال گذشته خود تصریح کرد جرایم احتمالی ارتکابی توسط آمریکا نقض حقوق برخی افراد نبوده، بلکه به نظر میرسد بخشی از تکنیکهای بازجویی مورد تایید برای استخراج اطلاعات از زندانیان بوده است.
گفتنی است که بیل کلینتون به عنوان رئیس جمهور آمریکا اساسنامه رم که در نهایت باعث به وجود آمدن دادگاه لاهه شد را به امضا رساند، اما پس از آن جرج دبلیو بوش اظهار داشت که آمریکاییها به دلایل سیاسی به طور ناعادلانه تحت پیگرد قرار خواهند گرفت و با رد این امضا از این تفاهمنامه خارج شد.
تسنیم