رئیس جمهوری روسیه و نخست وزیر ژاپن در “ولادی وستک” آخر این هفته در باره توافقنامه صلح بر سر جزایر کوریل در هوکایدو گفت وگو و تبادل نظر می‌کنند.

سایه مالکیت چهار جزیره جنوبی کوریل بر روابط اقتصادی و سیاسی توکیو و مسکو سالهاست که سنگینی می کند.

رسانه های ژاپنی به نقل از یوری یوشاکوف”، مشاور پوتین نوشتند، توافقنامه صلح روسیه و ژاپن یکی از مسایل مهمی است که پوتین و آبه در حاشیه نشست اقتصادی شرق درباره آن گفت وگو می کنند.

یوشاکوف خاطر نشان کرد، موضع مسکو در رابطه با جزایر مورد مناقشه، بسیار شفاف و بعید است روسیه در این زمینه امتیازی به آبه بدهد.

این نشست در روزهای ۴ تا ۶ سپتامبر(۱۳ تا ۱۵شهریور) در ولادی وستک روسیه برگزار می شود.

با وجود برگزاری بیش از ۲۵ نشست دوجانبه بین آبه و پوتین، مناقشه ژاپن و روسیه بر سر جزایری که دو کشور مدعی مالکیت آن هستند، همچنان پابرجاست و مانع به نتیجه رسیدن مذاکرات دو طرف برای امضای توافقنامه صلح شده است.

این جزایر مورد مناقشه در شرق هوکایدو، در ژاپن، اراضی شمالی و در روسیه، کوریل جنوبی خوانده می شود. اتحاد جماهیر شوروی این جزایر را پس از تسلیم ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ تصرف کرد و توکیو این اقدام را غیرقانونی می داند.

اختلاف بر سر جزایر کوریل

جزایر کوریل مجمع ‌الجزایری آتشفشانی در استان «ساخالین» روسیه است. طول تقریبی آن ۱۳۰۰ کیلومتر و از شمال شرقی «هوکایدو» در ژاپن تا «کامچاتکا» در روسیه امتداد یافته است. ژاپن مدعی دو جزیرهٔ بزرگ از این چهار جزیره است و آن‌ها را هم چون جزیره‌های کوچک «شیکوتان» و «هابومای» بخشی از خاک خود می ‌داند. این اختلاف بر سر مالکیت جزایر کوریل باعث بروز مناقشه‌ای بین دو کشور ژاپن و روسیه شده‌است.

جزایر کوریل در روسیه جزایر کوریل جنوبی و در ژاپن سرزمین‌های شمالی خوانده می‌شود.

روسیه و ژاپن با گذشت بیش از ۷۰ سال از جنگ جهانی دوم، هنوز موافقتنامه صلح امضا نکرده اند، زیرا توکیو امضای موافقتنامه را مشروط به واگذاری جزایر کوریل جنوبی کرده است که در پایان جنگ به تصرف نیروهای شوروی درآمد و روسیه نیز وضعیت کنونی را به عنوان پیامدهای جنگ جهانی دوم تمام شده و غیرقابل بازگشت می داند.

سایه مالکیت چهار جزیره جنوبی کوریل بر روابط اقتصادی و سیاسی توکیو و مسکو سنگینی می کند و مسکو بارها اعلام کرده است که حاکمیت روسیه بر جزایر کوریل جنوبی قابل تردید نیست و نتایج کنفرانس یالتا، بیانیه پتسدام و برخی دیگر از اسناد در این باره را تاییدی بر ادعای خود می داند.

جزایر کوریل جنوبی شامل کوناشیر، ایتوروپ، هابومای و شیکوتان از یک سو به دلیل برخورداری از منابع نفت و گاز و نیز ذخایر آبزیان و از سوی دیگر واقع شدن در اقیانوس آرام از موقعیت راهبردی برای روسیه و ژاپن برخوردار است.

جزایر کوریل، همچنین دروازه ورود زیردریایی های روسیه به اقیانوس آرام است و اهمیت راهبردی نظامی برای این کشور دارد، ادامه استقرار نظامیان روسی در این جزایر که پنج هزار نفر جمعیت دارد، سبب شده است دو کشور قرارداد صلح امضا نکنند.

از نوامبر سال ۲۰۱۰ که «دمیتری مدودف» رئیس جمهوری وقت روسیه از جزایر کوریل بازدید کرد، مناقشه توکیو و مسکو بر سر این جزایر وارد مرحله ای جدید شد.

پس از اینکه نائوتو کان نخست وزیر وقت ژاپن این اقدام را وقیحانه خواند، روسیه دستور استقرار تجهیزات مدرن نظامی در جزایر مورد مناقشه را صادر کرد.

تاکنون چند دور مذاکره در مورد جزایر کوریل میان روسیه و ژاپن صورت گرفته است.

ایرنا