حسین روایتی از جنگل برایمان می‌گوید که در عین ناباوری باید شنید؛ می‌گوید قاچاقچی چوب به راحتی از نیمه های شب به جنگل زده و هنوز پس از ۲۰ ساعت برنگشته، انگار دل ندارد ببیند در جنگلهای هیرکانی درختی سرپا باقی مانده، باید مطمئن شود همه درختان ۱۰۰ ساله تا یک میلیون ساله قطع شده‌اند.

قاچاقچی‌های چوب آنقدر خیالشان راحت است که درختان کنار جاده را قطع می‌کنند و جاده جنگلی مسدود می‌شود؛ چوب راش با قطر ۷۰ سانتیمتری را وسط جاده جنگلی منتهی به معدن زغال سنگ که در بالاترین نقطه قلب جنگل‌های شمال، قرار دارد، رها می کنند و جلوی عبور ماشین های سنگین حمل زغال سنگ را می‌گیرند و در مواردی حتی با وقاحت از رانندگان حمل مواد معدنی می‌خواهند که کمک‌شان کنند تا چوب‌ها را سریع‌تر از وسط جاده جمع کنند.

حسین با چشمان گریان از خالی شدن جنگل‌ها می‌گوید: نمی‌دانم چگونه جلوی چشم ماموران منابع طبیعی وارد جنگل های بکر مازندران می شوند و با وجود ثبت دوربین های منابع طبیعی و گزارش جنگلبانان، بدون هیچ واهمه ای بار سه تنی چوب راش و توسکا را به نیسان می بندند و جنگل را به مقصد چوب بری های رها از نظارت ضعیف ترک می کنند؛ چوب راش را با قیمت ناچیز کیلویی حداقل ۲۵۰۰ تومان و توسکا یا قیمت کیلویی ۲۲۰۰ تومان را به مزایده می گذارند و هر چوب بری که قیمت بالاتری پیشنهاد دهد، برنده این مزایده خواهد بود.

چینی ها یک ضرب المثل دارند که می گوید “اگر چه در کنار جنگل زندگی می کنی ولی قدر چوب را بدان.” اما برخی حاشیه نشینان جنگلهای شمال نه تنها در برابر جنگل که آب و هوای پاک و حیاتشان مدیون جنگل است را قدر نمی دانند بلکه با بی رحمی هر چه بیشتر با وجود جنگلبانان و ماموران منابع طبیعی، درختان را شکار می‌کنند؛ دقیقا در همین هفته ای که گذشت، درخت ۱۳۰ ساله با قطر ۸۰ سانتیمتری را در میانه جاده جنگلی رها کردند و تازه با پُررویی هر چه بیشتر از رانندگان معدن کمک خواسته اند تا برای جابه جایی چوب های قاچاق به کمکشان بیاید.

وقتی مامور منابع طبیعی این موضوع را به سرجنگلبانی اطلاع می دهد در جواب به او گفته است” این اتفاق در محدوده تحت حفاظت او صورت نگرفته بنابراین نمی تواند کاری انجام دهد.

به گفته “حسین” مامور منابع طبیعی که در محدوده سری ۶ ، ۷ و ۱۱ (سطح بیش از ۵۰۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی در محدوده چمستان) فعالیت دارد، جنگلهای مازندران رها شده اند که شاهد آن به عنوان مثال فعالیت آزادانه ۱۰ قاچاقچی چوب تنها در سطح ۲۰۰ هکتار از جنگل‌های منطقه آمل در استان مازندران است.

حاشیه‌نشینان بیکار جنگل دست در دست چوب برهای متخلف داده و شبانه‌روز حداقل از یک منطقه ۵۰۰ هکتاری در غرب جاده هراز( رودخانه هراز تا جوربند) ۲۰ تا ۲۵ تن چوب صنعتی قاچاق از جنگل خارج می‌کنند، به عبارت دیگر اگر قاچاقچی با یک اره موتوری ماهر روزانه ۱۰ ساعت کار کند در طول یک هفته ۴۰۰ درخت قطع و آماده حمل می شود.

اگرچه گزارش ” جنگل‌های شمال از نقشه ایران پاک می‌شود؟” که در اردیبهشت ماه در ایسنا منتشر شد سبب شد که ایست بازرسی با همکاری مشترک یگان حفاظت منابع طبیعی، سپاه و نیروی انتظامی بین مرز شهرستان آمل و نور در کنار رودخانه آلاشت رود ایجاد شود و تا حدود زیادی ترس در دل قاچاقچیان بیندازند اما اثرگذاری فعالیت این پست بازرسی به یک ماه هم نکشید.

حفاظت ۲۴ ساعته به اعتبار نیاز داشت و با پرداخت نشدن حقوق به ماموران، تعداد نیروی انسانی آن به یک مامور منابع طبیعی کاهش یافت و از آنجا که ماموران منابع طبیعی ضابط قضایی محسوب نمی‌شوند، ادامه فعالیت این پست بازرسی اثرگذاری خود را از دست داده است.

به گفته مامور منابع طبیعی، گستاخی قاچاقچیان چوب به حدی رسیده که نیسان بازداشت شده با بار پر از کاتین(چوب آلات جنگلی) را در حوزه … شبانه بیرون می آورند و درست است عوامل دوباره دستگیر می شوند اما کاتین آنها تبدیل به هیزم خشک می شود و با جریمه خیلی ناچیز آزاد می شوند و بدترآنکه بیش از قبل شروع به کار قاچاق چوب می کنند.

قاچاقچیان جنگل گستاخ تر شده‌اند

حالا قاچاقچی یاد شده در گزارش ” جنگل‌های شمال از نقشه ایران پاک می‌شود؟” تازه گستاخ‌تر هم شده و با وجود بازداشت شدن چند روزه اش به خاطر تلاش برای آزادسازی غیرمجاز نیسان اش در محوطه ایست و بازرسی، دوباره به جنگل برگشته است.

به گفته مامور منابع طبیعی فعال در منطقه جنگلی چمستان، برخی جنگلبانان با وجود دریافت حقوق ۱۰ میلیون تومانی با قاچاقچیان چوب همکاری می کنند، به این ترتیب که یا تعداد چوبهای قاچاق کشف شده کمتری در پرونده شان برای اعلام به دادگستری درج می کنند و یا آن را نادیده می گیرند.

حسین معتقد است روند حفاظت و حراست از جنگلهای شمال پس از آغاز اجرای طرح تنفس جنگل دچار مشکلات متعددی شده است چرا که هم تعداد نیروهای منابع طبیعی برای حفاظت کم است و هم واگذاری حفاظت به شرکت چوب و کاغذ در استان مازندران با اما و اگرهای زیاد همراه شده است.

جنگل‌های شمال همچون لاشه حیوانات، در حال تکه تکه شدن است

پس از توقف بهره برداری از جنگلهای شمال و بیکار شدن کارکنان شرکت … به عنوان بهره برداران سابق، دولت تصمیم گرفت حفاظت از جنگلها را به علت کمبود شدید نیروی منابع طبیعی به این شرکت واگذار کند و از سوی دیگر حقوق‌شان را هم از طریق پرداخت اعتبار به ادارات منابع طبیعی پرداخت کند اما به دلیل پرداخت نامنظم و چند ماه یکبار، این شرکت و نیروهایش به درستی حفاظت از جنگلها را انجام نمی دهند.

نه تنها این عامل بلکه بازدارنده نبودن قوانین و وضع نشدن جریمه‌های سنگین از سوی نظام قضایی و نیز واردات گران چوب به دلیل عوارض سنگین واردات و نیز افزایش قیمت ارز، دست به دست هم داده تا قاچاق چوب های جنگلی توسط بومیان ساکن اطراف جنگل به صرفه باشد.

گویی جنگل رها شده و همچون لاشه حیوان توسط لاشخورها در حال تکه تکه شدن است. دیگر نه تنها جنگل بلکه حیات وحش آن هم در امان نیست.

به گفته مامور منابع طبیعی محدوده جنگلهای نور در استان مازندران از ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهرماه همزمان با فصل زادآوری آهوان، قاچاقچیان حیوانات هم به قاچاقچیان چوب اضافه می شوند.

او تنها در این دور زمانی شاهد بوده که ۱۰ خودروی حامل گوشت آهوها از این منطقه جنگلی خارج شده اند و در این زمان نیرویی از محیط زیست استان برای سرکشی نیامده است؛ این قاچاقچیان بی رحم صدای آهوی ماده را تقلید می کنند تا آهوهای نر را در فصل جفت گیری به سمت خود بکشانند و بعد آن را شکار می کنند و گوشت آن را با قیمت گزاف به خریداران می فروشند.

مخاطبان ایسنا همچون دیگر مردم ایران زمین و عاشق طبیعت به گزارش “جنگل های-شمال-از-نقشه-ایران-پاک-می-شود” که در ایسنا منتشر شد واکنش نشان داده اند؛

یکی از مخاطبان خواسته سفت و سخت با مقطوع النسل کنندگان جنگلهای شما برخورد شود و اضافه کرده، مجازات اعدام برای متخلفین تجاوز به این یک ذره قسمت سبز کشور باید اجرا شود و و یا مخاطب دیگری گفته تا کی می توان فقط افسوس خورد؟

یا شهروند دیگری که خود شاهد قاچاق چوب در منطقه جنگلی تالش در استان گیلان بوده به ایسنا گفته، متاسفانه از بین بردن جنگل ها و قاچاق چوب در ایام کرونایی به وضوح در شمال دیده می شود.

لزوم درنظر گرفته شدن مجازات حبس ابد برای تخریب کنندگان جنگل‌های شمال

دیگر مخاطب ایسنا هم خواسته که مجازات حبس ابد برای تخریب کنندگان جنگلهای شمال در نظر گرفته شود و این سوال را طرح کرده که چگونه است وقتی یک شکارچی دو خرگوش شکار می کند آن را پیدا می کنند و آیا انتظار دارند مردم عادی در این بحرانهای کرونایی و گرانی به دفاع و جلوگیری از تخریب جنگلها بپردازند؟ اگر محیط زیست و اداره جنگلها و مراتع رسیدگی نکنند آیا مردم عادی باید این کار را انجام دهند؟!”

چرا جلوی مافیا و دلال تخریب جنگل گرفته نمی‌شود

مخاطبی دیگر این سوال را مطرح کرده که چرا جلوی مافیا و دلال که با تخریب جنگل در اصل دارند به ایران لطمه میزنند گرفته نمی شود ؟!

یک شهروند معتقد است، ” دست قاچاقچیان چوب با جنگلبانی توی یک کاسه است و درآمد را بین خودشان تقسیم می کنند.”

یک مخاطب احساسش را نسبت به قاچاقچیان چوب اینگونه بیان کرده که ” چگونه یک انسان دلش می آید موجود به این زیبایی که سراسر فایده است را نابود کند؛ چقدر باید سنگ دل باشند و این انسان های بی وجدان باید به اشد مجازات برسند چرا که ما مسئولیم.”

مخاطب دیگری از ایسنا برای تلاشش در جهت حفظ جنگلهای شمال تشکر کرده و ادامه داده است” دولت نباید نظاره گر باشد.”

طبیعت ایران توسط بساز بفروش‌ها و قاچاقچیان خاک و چوب در حال از بین رفتن است

یک شهروند از وضعیت قاچاق چوب شکایت دارد و می گوید” کل طبیعت ایران را بساز بفروش ها، قاچاقچیان خاک و چوب و… از بین می برند ! شمال ایران با ویلاسازی های انبوه و بدون نظارت و قاچاق چوب و ماهیگیری غیر مجاز نابود شده است. اینها سرمایه ملی هستند، با همین طبیعت و توریسم میشود ۳-۴ برابر پول نفت درآمدزایی کرد، شغل ایجاد کرد. حداقل از این منابع حمایت شود، حتی با زور توسط نیروی انتظامی و محیط بان چرا که اگر طبیعت ایران از بین برود دیگه هیچ برای آن باقی نمی ماند.

مخاطب دیگری هم از وضعیت موجود جنگل خواری تاسف خورده است.

شهروندی که احتمالا گیلانی است و در این استان زندگی می کند از شرایط قاچاق چوب در آن استان نیز گلایه مند است و از شواهدش در ارتباط با قاچاق چوب می گوید. او هر زمان در استان گیلان از خانه بیرون می رود ۴ تا ۵ تا کامیون می بیند که در حال بردن چوب ها هستند. او تعجب می کند از اینکه مگر چند تولیدی وابسته به چوب، در کشور وجود دارد؟

محمد درویش، مدیرکل پیشین مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با ایسنا خواسته که فعالیت فعالان محیط زیست امنیتی نشود و پیشنهاد داده شماره سه رقمی از سوی سازمان جنگلها، تعریف شود و از مردم خواسته شود در صورت مشاهده قاچاق چوب گزارش دهند و علاوه بر آن به آنها کد پیگیری داده شود تا ترغیب به ادامه همکاریشان شوند و ببینند که پیگیری شان نتیجه ای داشته و نمایشی نیست.

این فعال محیط زیست تصریح کرد: کل پرسنل سازمان جنگلها در سراسر ایران حدود ۱۴ هزار نفر هستند که از این تعداد حدود ۴۰۰۰ نفر جنگلبان و قرقبان در جنگلهای سراسر ایران مامور حفاظت از جنگلها هستند؛ از این تعداد حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد در جنگلهای شمال فعالیت می کنند که این تعداد کم است و برای حفاظت کفاف نمی دهد.

چگونه می‌توانیم نسبت به از دست رفتن درختان هیرکانی خاموش باشیم؟

محمد متینی‌زاده، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور با طرح این سوال که چگونه می توانیم نسبت به از دست رفتن درختان هیرکانی خاموش باشیم؟ به خبرنگار ایسنا تصریح کرد: جنگلبانان و همه آنهایی که در مؤسسات و مراکز پژوهشی، سازمان جنگلها و ادارات منابع طبیعی و دانشگاههای مرتبط می کوشند برای حفاظت خردمندانه از جنگلها کافی نیستند، ااین جنگلها برای ماندن و بهره مند کردن ما و نسلهای پس از ما از خدمات بی مانندشان، به عزمی بلند، پیگیری مجدانه و خواستنهای تمام نشدنی از سوی همه مردم ایران نیاز دارند.

وی با تصریح بر این‌که در چند دهه گذشته توسعه جوامع شهری و روستایی، کشاورزی و پدیده ویلانشینی، به کمیت و کیفیت این اکوسیستم به شدت آسیب وارد کرده است، اضافه کرد: اتفاق بسیار ناگوار برای آن، گسسته شدن آن و از دست رفتن یکپارچگی آن است که این خود مخاطرات را برای جنگل و ساکنان سبزش بسیار سرعت می بخشد.

این دکتری جنگلداری به معرفی جنگلهای هیرکانی و ارزش آن پرداخت و گفت: جنگل­های ناب هیرکانی از معدود جنگل­های جهان محسوب می شوند که از عصر یخبندان و نابودی و انقراض آن دوره نجات می یابند یعنی ما در هیرکانی با جنس­ها و گونه هایی روبرو هستیم که قدمتشان بسیار بسیار دیرین (گفته می شود تا ۴۰ میلیون سال) است. ۸۰ گونه درختی (به طور عمده پهن برگ) و ۵۰ گونه درختچه‌ای به صورت طبیعی در این جنگل‌ها یافت می‌شود؛ در حال حاضر ۱۵۰ گونه بومی درختی و بوته‌ای در جنگل هیرکانی وجود دارد.

به گزارش ایسنا، خزان درختان جنگلی سال‌هاست که شروع شده و حداقل در چهل سال اخیر سطح جنگل‌های هیرکانی از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار به حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار یعنی تقریبا به نصف رسیده است.

متینی‌زاده از مشهورترین درختان این جنگل نام برد و افزود: راش، بلوط، توسکا، ممرز، افرا، انجیلی، نارون، زبان گنجشک، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار، شمشاد، لرگ، لیلکی، خرمندی، آزاد، انجیر و از درختچه‌هایش به ازگیل، زالزالک، زغال اخته، الوچه وحشی، انار، جل، خاس، کوله خاس، سیب وحشی و… از جمله این نوع درختان هستند که حتی دیدن نامشان سبز، پرهیبت، آرامش بخش و روحنواز است.

به گزارش ایسنا، جنگلهای هیرکانی که از دوره یخبندان زمین و میلیون ها سال قبل جان سالم بدر برده‌اند و به سال ۱۴۰۰ نزدیک شده اند، فکر نمی کردند اینگونه در قرن ۲۱، قرن تکنولوژی و فناوری، آگاهانه ریشه به تیشه شان زده شود و اگر زبان داشتند شاید این بیت شعر را می خواندند” درخت اگر متحرک شدی ز جای بجای/ نه جور اره کشیدی و نه جفای تبر!”…

عکس هایی که مشاهده می کنید به تارگی در مردادماه و در محدوده سری ۶ ، ۷ و ۱۱ (سطح بیش از ۵۰۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی در محدوده چمستان نور) گرفته شده که فعالیت آزادانه قاچاقچیان چوب را نشان می دهد