عبدالباری عطوان تحلیلگر مسایل منطقه با اشاره به توافق ۱۵ کشور آفریقایی برای استفاده از پول مشترک در مبادلات تجاری خود و همگام دانستن آن با توافق روسیه و چین برای کنار گذاشتن دلار آمریکا، این رویکرد را زمینه‌ای برای پایان یافتن هیمنه دلار آمریکا بر اقتصاد جهانی دانست.

وی مطلبی که در روزنامه رأی الیوم منتشر شد، افزود، ۱۵ کشور غرب آفریقا توافق تکیه بر پول ملی مشترک “ایکو” را در مبادلات تجاری خود امضا کرده و ارتباط خود را با بانک مرکزی فرانسه و یورو قطع کردند.

عطوان یادآور شد که گروه کشورهای غرب آفریقا شامل بنین، بورکینافاسو، گامبیا، غنا، گینه بیسائو، ساحل عاج، لیبریا، مالی، دماغه سبز، نیجریه، سنگال، سیرالئون، توگو هفته گذشته در نشستی در نیجریه بر سر استفاده از پول مشترک به نام “ایکو” در همه مبادلات تجاری خود از ابتدای سال ۲۰۲۰ توافق کردند.

وی افزود: هشت کشور از این کشورها به عنوان مستعمرات سابق فرانسه از “فرانک” مرتبط با یورو و هفت کشور دیگر از ارزهای داخلی خود استفاده می کردند اما مجموعه این کشور تکیه بر پول مشترک “ایکو” را گامی بزرگ برای رها کردن خود از هیمنه فرانسه و بانک مرکزی آن دانستند.

بانک مرکزی فرانسه که بر هشت کشور مزبور غرب آفریقا که با فرانک تعامل داشتند تسلط یافته و این کشورها مجبور بودند ۵۰ درصد از ذخایر پولی خود را با ارزهای خارجی در خزانه فرانسه با سودهای کمتر از یک درصد ذخیره کنند.

این تحلیلگر نوشت: معمر قذافی (دیکتاتور سابق لیبی) که در شکل گیری اتحادیه آفریقا برای متحد کردن قاره آفریقا نقش مهمی داشت برای توافق بر سر یک پول واحد آفریقایی برنامه ریزی می کرد اما این رویای وی تحقق نیافت و چه بسا فرانسه در زمان نیکولای سارکوزی رئیس جمهوری سابق این کشور از تحقق آن جلوگیری کرد چرا که این امر به معنای پایان هیمنه مالی و اقتصادی فرانسه در قاره آفریقا بویژه مستعمرات سابق آن بود.

عطوان ادامه داد، در همین راستا نیز ناتو به شکل نظامی در انقلاب لیبی دخالت کرد و تصادفی نیست که جنگنده های فرانسه اقدام به بمباران کاروان قذافی کردند و یک گروه از نظامیان فرانسه وی را به انقلابیون تسلیم کرده و به شکل هولناکی به دست آنها کشته شد.

وی ادامه داد که آنچه امروز باعث دل گرمی می شود، این است که کشورهایی همانند چین و روسیه به دنبال پایان دادن به هیمنه آمریکا بر نظام مالی جهان از طریق دلار هستند و در کنفرانس سن پترزبورگ که در ماه گذشته میلادی با مشارکت چین برگزار شد، روسای جمهور دو کشور استراتژی مشخصی در این چارچوب برای استفاده نکردن از دلار در تعاملات تجاری خود تبین کردند که ارزش آن ۱۰۸ میلیارد دلار در سال که ۷۰ درصد آن به دلار است.

از دیدگاه این تحلیلگر، پایان دادن به تعامل با دلار آمریکا که جریان آن سرعت گرفته به معنی کاهش اهمیت و اثربخشی تحریم های اقتصادی آمریکا بر کشورهای روسیه، ایران و اتحادیه اروپا و در آینده نزدیک بر ترکیه، هند و چین است و همین رویکرد از سوی کشورهای آفریقاییٰ، آسیایی، آمریکای جنوبی و حتی اروپا درحال پذیرش است.

عطوان معتقد است که تنها کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در جهان هستند که از زانو زدن در مقابل هیمنه اقتصاد آمریکا خرسند بوده و در برابر باج خواهی های دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و دیکته های سیاسی و نظامی آن تسلیم شده اند و با کشورهای قاره آفریقا با تکبر و نژادپرستی تعامل می کنند چرا که آنها را عقب مانده می‌دانند.

وی اضافه کرد: جمعیت کشورهای آفریقایی که با تکیه بر پول واحد موافقت کرده اند بیش از ۴۰۰ میلیون یعنی تقریباً مساوی با جمعیت امت عرب است اما فرق میان آنها به لحاظ سیاسی، اقتصادی و اخلاقی این است که این کشورها راهبردهایی برای برقرای عدالت، برابری، مبارزه با فساد و اولویت دادن به رشد اقتصادی و رفاه ملت های خود دارند.

این تحلیلگر تصریح کرد: مقایسه اوضاع کنونی لیبی و وعده هایی که سارکوزی و همراهانش برای برقرای دموکراسی و ثبات و شکوفایی در این کشور داده بود با این کشورهای نوپای آفریقایی متحد و دارای چشم انداز برای آینده هدف این مقاله بوده و چشمان طرف هایی فریب خورده و برای دخالت ناتو و جنگنده های آن و در واقع فراهم کردن پوششی برای نابودی کشورشان کف زدند، خواهد گشود.

ایرنا