عبدالباری عطوان تحلیلگر مطرح عرب در تحلیلی نوشت عملیات ارتش سوریه برای آزادسازی شهرک خان شیخون و قرار دادن آن در اولویت در استراتژی پیشروی برای بازپس‌‌گیری ادلب به منظور تحقق بخشیدن به سه هدف دنبال می‌شود.

«عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب در بخش سخن سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای «رای الیوم» نوشت: این امر، که مقام‌های ترکیه‌ای یک کاروان نظامی متشکل از ۵۰ خودروی زرهی، ۵ تانک و نفربرهای زرهی مجهز به مهمات جنگی را برای پشتیبانی از جنگجویان گروه تروریستی جبهه النصره، که بسیاری از مواضع‌شان را در حومه شمالی حماه از دست داده‌اند، را در تلاش برای مانع شدن در برابر تلاش‌های ارتش سوریه برای بازپس‌گیری شهرک راهبردی خان شیخون، اعزام کند تحولی بزرگ در بحران سوریه و مداخله صریح و علنی ترکیه محسوب می‌شود که می‌تواند طبق عقیده بسیاری از ناظران، به درگیری مستقیم ترکیه و سوریه منتهی شود.

یک منبع رسمی سوریه این مداخله ترکیه را محکوم و آن را «رفتاری خصمانه توصیف کرد که بر عزم و اصرار ارتش عربی سوریه برای پیشروی جهت تحکیم حاکمیت سوریه بر این منطقه تأثیری نخواهد گذاشت». وی خاطرنشان کرد، حملات هوایی و بمباران این کاروان اقدامی مشروع است که در چارچوب دفاع از حاکمیت سوریه انجام می‌شود.

بر این باور نیستیم که پیشروی شتابنده ارتش جمهوری عربی سوریه با پشتیبانی هوایی روسیه احتمالا متوقف شود و این‌که چراغ سبز رهبری روسیه پشت بمباران کاروان نظامی ترکیه و متوقف کردن آن توسط هواپیماهای جنگی سوریه است تا مانع از آن شوند که این کاروان بتواند اهداف خود را در حمایت از نیروهای مسلح وابسته به جبهه النصره و همپیمانانش محقق کند.

یک منبع نزدیک به رهبری روسیه در مسکو تأکید کرد، تصمیم برای حمله به خان شیخون در چارچوب سیاست «خُرد کردن تدریجی» بعد از آن اتخاذ شد که یگان‌های وابسته به جبهه النصره اقدام به حملات موشکی به پایگاه «حمیمیم» در ماه مه گذشته کردند و از سوی دیگر، ارسال موشک‌های ضد هوایی به این تروریست‌ها باعث سرنگون شدن یک هواپیمای جنگی سوریه شد، همچنان‌که امنیت این پایگاه هوایی خط قرمز روسیه محسوب می‌شود و هرگونه حمله بدون شک با پاسخ سریعی مواجه خواهد شد که منبع این حملات و طرف‌های مسئول آنها را به شکلی نهایی و سریع نابود می‌کند.

ورود ارتش سوریه به قلب شهرک خان شیخون موضوع حال حاضر است و امدادرسانی‌های ترکیه به عناصر مسلح معارضان مانع از این اقدام نخواهد شد که طبق دیدگاه‌های کارشناسان سیاسی، حضور یگان‌هایی از این ارتش در حومه شمالی این شهرک و در فاصله ۴۰۰ متری قلب آن نفوذ نظامی چشمگیری محسوب می‌شود.

حمله ارتش سوریه به شهرک خان شیخون و قرار دادن آن در اولویت در استراتژی پیشروی برای بازپس‌گیری ادلب به منظور تحقق بخشیدن به ۳ هدف انجام می‌شود:

نخست اعمال حاکمیت ارتش سوریه به بزرگراه بین‌المللی دمشق- حلب و تامین امنیت آن،

دوم: محاصره معارضان در آخرین پایگاه‌شان در حومه شمالی حماه به منظور مقدمه‌چینی برای سرکوب کردن آن‌ها،

سوم: پایان دادن به وجود مرکز نظارت ترکیه «مورک»، که در راستای اجرای تفاهمات روسیه و ترکیه در سوچی در سپتامبر ۲۰۱۸ تاسیس شد؛ به موجب این تفاهمات همچنین یک منطقه حائل در منطقه ادلب به عمق ۱۵ تا ۲۵ کیلومتر میان عناصر معارض و نیروهای دولت سوریه ایجاد می‌شد.

روس‌ها طرف ترکیه‌ای را متهم می‌کنند که به تعهداتش جهت پایان دادن به حضور عناصر مسلح تحت فرماندهی جبهه النصره در شهر ادلب پایبند نیست. قدر مسلم آن است که ارسال کاروانی از زره پوش‌های ترکیه، که حامل مهمات به عناصر جبهه النصره هستند تا از سقوط خان شیخون به دست ارتش سوریه جلوگیری شد به تشدید اختلافات ترکیه و روسیه منجر خواهد شد به‌ویژه این‌که رهبری روسیه منطقه امن، که تحت نظارت اتاق مشترک آمریکایی و ترکیه‌ای ایجاد می‌شود را محکوم کرده است.

چه بسا زمان برای گمانه‌زنی درباره تحولات این بحران زود باشد که آیا حملات هوایی سوریه به کاروان‌زره پوش ترکیه به درگیری‌ها میان طرفین منجر خواهد شد یا خیر. طبق بیانیه‌های رسمی، می‌توان گفت که ارتش سوریه به پیشروی خود، با پشتیبانی روسیه، تا بازگرداندن حاکمیت دولت سوریه به ادلب ادامه خواهد داد و این عملیات، گامی اولیه برای مقابله با حضور آمریکا و «نیروهای دموکراتیک»- شبه‌نظامیان کُرد- در شرق فرات و نیز خنثی کردن طرح‌هایی برای جدا کردن این منطقه غنی از نفت و گاز و زمین‌های حاصلخیز زراعی از کشور سوریه محسوب می‌شود.

صحنه‌های نبرد شرق حلب و غوطه شرقی در حال تکرار شدن در خان شیخون و به زودی در ادلب است با این تفاوت اصلی که هیچ میانجیگری وجود ندارد که اتوبوس‌های سبز را آماده کند. مگر این‌که ترکیه برای استقبال از ۳ میلیون مهاجر جدید سوری به همراه ده‌ها هزار جنگجوی جبهه النصره و همپیمانان آن موافقت کند که این احتمال با توجه به کینه فزاینده از آوارگان سوری در ترکیه و افزایش درخواست‌ها برای بیرون کردن آنها بعید به نظر می‌رسد.

تسنیم