تلاش‌های آمریکا برای نزدیک‌تر کردن روابط دهلی‌نو با کشورهای غربی به ویژه در حوزه‌های دفاعی و امنیتی از طریق تسریع در همکاری‌های صنعت دفاعی و مشارکت در فناوری‌های استراتژیک و همچنین کاستن از وابستگی نظامی هند به روسیه ادامه دارد.

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، دهلی‌نو روز جمعه میزبان آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه و لوید آستین وزیر دفاع آمریکا در چارچوب «۲+۲» بود. فرمتی که آمریکا برای همکاری‌های سیاسی، دفاعی و امنیتی با متحدان خود در قاره آسیا از جمله ژاپن، کره‌جنوبی و هند طراحی کرده‌ تا به نوعی سیاست مهار چین را پیش برده و تقویت کند.

روزنامه ژاپن تایمز درباره فرمت جدید همکاری هند و آمریکا نوشت: بدنبال گفت‌وگوهای «۲+۲» روز جمعه در دهلی‌نو، دیپلمات‌های ارشد و فرماندهان نظامی ۲ کشور به توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های نوظهور مانند هوا و فضا، هوش مصنوعی و حمایت از اهداف هند در تبدیل شدن به یک هاب نظامی تصمیم گرفتند. این موضوع به خوبی نشان می‌دهد که چگونه شرکای استراتژیک به طور فزاینده‌ای در حال نزدیک‌تر کردن اهداف خود به زمینه‌ها و نگرانی‌ها مشترک هستند.

پیشینه

آمریکا طی سال‌های گذشته در چارچوب سازمان اقتصادی هند و پاسیفیک، کواد و همچنین توسعه روابط سیاسی و شراکت استراتژیک، به دهلی‌نو نزدیک‌تر شده است.

آستین وزیر دفاع آمریکا درباره دیدار روز جمعه وزرای دفاع و خارجه آمریکا و هند گفت: ما پایگاه‌های صنعتی خود را یکپارچه می‌کنیم، قابلیت همکاری خود را تقویت کرده و فناوری‌های پیشرفته را با هم به اشتراک می‌گذاریم. برای ۲ دموکراسی بزرگ بسیار مهم است که برای مقابله با چالش‌های فوری جهانی با یکدیگر تبادل نظر داشته باشیم و اهداف مشترکی را برای ارائه به مردم خود پیدا کنیم.

راجنات سینگ وزیر دفاع هند هم همکاری در حوزه دفاعی را یکی از مهمترین ارکان روابط دوجانبه با آمریکا توصیف کرد و یادآور شد که این همکاری برای تضمین «منطقه‌ای آزاد، باز و محدود به قوانین هند و پاسیفیک» حیاتی است.

گفت‌وگوهای اخیر بین هند و آمریکا بر محور همکاری‌های گسترده‌تر دهلی‌نو با کشورهای غربی انجام شد. هند به طور فزاینده و موثری در صدد روبه‌رو شدن با چالش‌های منطقه‌ای ناشی از رشد چین است. در عوض آمریکا از هند می‌خواهد تا نقش مهم‌تری را در مقابله با چین بازی کرده و همزمان به پلی بین کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه تبدیل شود و نقش فزاینده چین در به اصطلاح کشورهای جنوب را مهار کند.

جاگاناث سانکاران یک کارشناس مسائل هند در موسسه بروکینگر آمریکا می‌گوید که هدف استراتژیک آمریکا، عمیق‌تر کردن روابط نظامی با هند و افزایش توانایی این کشور برای ایفای نقش امنیتی پررنگ‌تر در منطقه هند و پاسیفیک است.

آمریکا در حال حاضر در چندین جبهه مختلف از جنگ روسیه و اوکراین گرفته تا حمله اسرائیل به غزه بدنبال عملیات طوفان الاقصی و افزایش تنش‌ها در تنگه تایوان و دریای جنوبی چین درگیر است و تلاش دارد تا با ارتقای ظرفیت‌های دفاعی هند، این کشور جنوب شرق آسیا را به وزنه‌ای برابر چین تبدیل کند.

اهمیت موضوع

در حقیقت بخش قابل توجهی از گفت‌وگوهای دوجانبه هند و آمریکا در چارچوب فرمت «۲+۲» بر محورهای انتقال فناوری برای توسعه و ساخت مشترک بن‌سازه و سیستم‌های تسلیحاتی استوار است. به عنوان مثال، دو کشور در حال مذاکره برای دستیابی دهلی‌نو به ۳۱ فروند پهپاد MQ-9B آمریکا و تجهیزات مرتبط با آن هستند که توانایی پرواز در ارتفاع بالا را داراست.

این پهپادها که از راه دور کنترل می‌شوند، قرار است در هند مونتاژ شده و به منظور تقویت قابلیت‌های دفاعی هند از جمله در زمینه شناسایی و گشتزنی در اقیانوس هند، جایی که ناوهای چینی به طور فزاینده‌ای در آن حضور می‌یابند و همچنین مرزهای مورد مناقشه هند و چین در هیمالیا مورد استفاده قرار بگیرند.

هند که به طور سنتی تسلیحات ارتش خود را از روسیه تامین می‌کند، در سال‌های اخیر به ویژه از زمان جنگ دوم قره‌باغ نگران دسترسی پاکستان به پهپادهای بیرقدار ترکیه است و به همین دلیل برای دستیابی به سیستم‌هایی برای مقابله با آن تلاش می‌کند.

ارزیابی

دولت آمریکا طی سال‌های اخیر و در چارچوب سیاست مهار چین تلاش کرده تا بر طبل رقابت بین چین و هند به عنوان پر جمعیت‌ترین کشورهای دنیا و همین طور اقتصادهای نوظهور جهانی بکوبد. نزدیک‌تر شدن به هند از سوی آمریکا، بخشی از تلاش واشنگتن برای مهار چین است که البته با متحد کردن دیگر همسایگان پکن از جمله ژاپن، کره‌جنوبی، فیلیپین و ویتنام هم همراه بوده است.

همچنین همزمان با درگیر بودن روسیه در جنگ با اوکراین که باعث کاسته شدن از توان آن برای صادرات تسلیحات به سایر کشورهای دنیا شده، واشنگتن بدنبال استفاده از این فرصت برای جایگزینی تسلیحات روسی با غربی در هند است. هند به طور سنتی مشتری تسلیحات روسی است و آمریکا تصور می‌کند که امروز زمان از بین بردن وابستگی هند به تسلیحات روسی فرا رسیده است.