امضای توافقنامه مشارکت راهبردی بین ارمنستان و آمریکا با نگرانی روسیه و هشدار درباره پیامدهای منفی آن برای ارمنستان همراه شده است. این اقدام آمریکا با هدف تشدید تنش و ناامنی در قفقاز جنوبی و همچنین تضعیف موضع روسیه در منطقه انجام شده است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، آمریکا و غرب در تلاش برای ایجاد تنش و ناامنی در قفقاز جنوبی هستند. صلح و ثبات در این منطقه با منافع ژئوپلیتیکی محافل سیاسی غرب در تضاد است. به همین دلیل، آمریکا و غرب در حال تلاش برای تشدید درگیری و ناامنی در قفقاز جنوبی هستند. در این زمینه، میتوان گفت که غرب در حال برنامهریزی برای ایجاد یک درگیری نظامی جدید در منطقه است.
هیئت نظارتی غیرنظامی اتحادیه اروپا که بیشتر اعضای آن را افسران اطلاعاتی فرانسه و آلمان تشکیل میدهند، به فعالیت جاسوسی خود در مناطق مرزی ارمنستان با ایران و جمهوری آذربایجان ادامه میدهد و اتحادیه اروپا اعلام کرده که قصد دارد مدت فعالیت این هیئت که تعداد آنها به ۱۵۰۰ نفر رسیده را به مدت دو سال دیگر تمدید کند.
تلاش آمریکا برای ایجاد تنش در قفقاز جنوبی
دولت بایدن به دنبال تغییر توازن قوا در منطقه قفقاز جنوبی است. در جریان سفر آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان، به واشنگتن، توافقنامه مشارکت راهبردی بین آمریکا و ارمنستان امضا شد. این اقدام دولت بایدن را میتوان تلاشی برای ایجاد تنش در قفقاز جنوبی تلقی کرد. در این زمینه، بدون شک آمریکا که مدعی میانجیگری در روند صلح است، در حال حاضر نویسنده اصلی سناریوی جنگ جدید در قفقاز جنوبی است.
دولت پاشینیان که از احتمال کاهش حمایت آمریکا از ارمنستان در دوران ترامپ نگران است، به سرعت در حال انجام اقدامات احتیاطی است. دولت بایدن که طرفدار ارمنستان است و دوره زمامداری آن رو به پایان است، در تلاش برای کمک به ایروان در این زمینه است.
در هر صورت، امضای توافقنامه مشارکت راهبردی بین آمریکا و ارمنستان توسط دولت بایدن در لحظات آخر و به ارث گذاشتن «پروژه ارمنستان» برای دونالد ترامپ، رئیسجمهور جدید آمریکا، بههیچوجه تصادفی نیست و دولت ترامپ در هر صورت، در تدوین سیاست خود در قبال قفقاز جنوبی، به دلیل «پروژه راهبردی ارمنستان» با چالشهایی مواجه خواهد شد.
ارمنستان در میان آمریکا و روسیه: یک بازی خطرناک
به نظر میرسد که دولت پاشینیان در تلاش است تا با همکاری دولت بایدن، شرایطی را ایجاد کند که حتی در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ نیز، آمریکا مجبور به حمایت از ارمنستان باشد. علاوه بر این، همه این بازیهای مخفی نهتنها علیه روسیه، بلکه علیه ایران نیز هستند. در این زمینه، دور از انتظار نیست که کرملین به تلاشهای ایروان برای قرار دادن ارمنستان تحت حمایت آمریکا واکنش شدیدی نشان دهد.
جالب اینجاست که در میان محافل سیاسی ارمنستان، کسانی هستند که به اثربخشی توافقنامه مشارکت راهبردی با آمریکا مشکوک هستند.
سورن سارکیسیان، کارشناس سیاسی ارمنی، به امضای سند مشابهی بین آمریکا و گرجستان در گذشته اشاره کرده و گفته است: «آمریکا هیچگونه تضمین امنیتی به ارمنستان نمیدهد؛ بنابراین، سود این سند برای ارمنستان جای سؤال دارد.»
از سوی دیگر، نخبگان سیاسی ارمنستان نگران هستند که توافقنامه مشارکت راهبردی با آمریکا باعث شود که ارمنستان بیشتر مورد هدف روسیه قرار گیرد. به ویژه تأکید سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، بر اینکه روابط با ارمنستان در مرحله دشواری قرار دارد، باعث نگرانی در میان نخبگان سیاسی ارمنستان شده است. در حالی که لاوروف به تلاشهای ایروان برای عضویت در اتحادیه اروپا واکنش ملایمی نشان داده و آن را «تصمیم داخلی ارمنستان» دانسته و اشاره کرده بود که اختلافات در روابط روسیه و ارمنستان در جریان سفر آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان، به مسکو بررسی خواهد شد.
به نظر میرسد که ارمنستان با نزدیک شدن به آمریکا و اتحادیه اروپا، در حال دور شدن از روسیه است و این موضوع میتواند پیامدهای منفی برای این کشور داشته باشد.
لاوروف: آمریکا ممکن است ارمنستان را به تحریم روسیه وادار کند
در حالی که ارمنستان توافقنامه مشارکت راهبردی با آمریکا امضا کرده، روسیه به این کشور هشدار داده که این اقدام میتواند پیامدهای منفی به همراه داشته باشد.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به طور غیرمستقیم به ارمنستان هشدار داده و گفته که آمریکا ممکن است بر اساس این توافقنامه، از ارمنستان بخواهد که روسیه را تحریم کند.
وی گفته است: «کاخ سفید میتواند با تکیه بر این سند مشارکت راهبردی، ارمنستان را به این کار وادار کند. همانطور که آمریکا سعی کرد با استفاده از سند مشابهی، صربستان را به تحریم روسیه وادار کند، ممکن است از ارمنستان نیز چنین درخواستی داشته باشد.»
این مقام کرملین همچنین به طور غیرمستقیم به اقدامات تنبیهی روسیه علیه ارمنستان در صورت ادامه تلاشهای این کشور برای عضویت در اتحادیه اروپا اشاره کرده است.
وی گفته است که اتحادیه اروپا و اتحادیه اقتصادی اوراسیا دو سیستم کاملاً متفاوت هستند؛ بنابراین، ایروان باید با دقت زیاد بررسی کند که کدام یک از این دو اتحادیه برای ارمنستان مفیدتر است و این در واقع به معنای تهدید ارمنستان به پرداخت هزینه بالا برای توافقنامه مشارکت راهبردی با آمریکا است.