در شصت و ششمین کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی که اخیراً برگزار شد، طرح ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا برای «قانونیسازی» همکاری زیردریایی هستهای آنها، رد شد.
به گزارش رادیو بینالمللی چین؛ این یک شکست دیگر برای پیمان «آکواس» پس از نشست شورای حکام آژانس در سپتامبر امسال در راستای تصویب این طرح بیپایه سه کشور فوق به شمار میرود.
از اعلام همکاری آمریکا، انگلیس و استرالیا برای ساخت زیردریایی هسته ای در سپتنامبر سال گذشته به این سو، کل جهان به این موضوع حساسیت زیادی نشان داد، چون این سه کشور سعی بر آن دارند که با تاکید بر «راکتور ناو هستهای»، ماهیت این موضوع یعنی اشاعه سلاح هستهای را پوشش دهند.
واقعیت این است که همکاری زیردریایی هستهای آنها ناقض معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) است.
این همکاری در صورت تحقق یافتن، به اولین مورد انتقال مواد هستهای با قابلیت تولید سلاح اتمی از یک کشور دارنده سلاح هستهای به کشور عاری از سلاح هستهای، تبدیل خواهد شد. در این مورد، نه تنها حجم اورانیوم زیاد است، بلکه غنای آن به بیش از ۹۰ درصد رسیده است که برای تولید سلاح هستهای کاملا قابل استفاده است.
با این حال، سه کشور فوق پیمان آکواس همچنان طرحی برای قانونی نشان دادن آن را ارائه دادند با این امید که تحت پوشش نام «راکتور هستهای»، تصویب شود، اما به دلیل مخالفت شدید از سوی دیگر اعضا از جمله چین، با شکست مواجه شدند. این یک پیروزی عدالت بینالمللی و همه نیروهای حافظ اعتبار معاهدات بینالمللی محسوب میشود.
البته باید گفت اشتیاق مشترک جهان به داشتن یک دنیای عاری از سلاح هستهای، دلیل اصلی شکست تلاش حاضر در پیمان آکواس به شمار میرود.