همه داستان آغاز حساس‌ترین سفر دریایی کشتی حامل سوخت (مازوت) از ایران برای لبنان در سخنان سزار معلوف نماینده مسیحی پارلمان عضو فراکسیون ” جمهوری قوی” وابسته به “نیروهای لبنانی” به ریاست سمیر جعجع، آشکار و شفاف است.
سزار معلوف ضمن استقبال از اعلام خبر ارسال مازوت برای لبنان توسط سید حسن نصرالله می‌گوید: اگر کشتی ایرانی حامل سوخت، مشکل همه لبنان و نه فقط شیعیان را حل کند، پس دیگر نمی‌توان حزب‌الله را برای واردات مازوت از ایران سرزنش کرد، از سویی ایران دشمن ما نیست و تنها دشمن ما فقط اسرائیل است. دلیل آن وجود سفیر ایران در لبنان است، همچون سایر سفرای کشورهای دوست لبنان مانند ایالات متحده آمریکا
به گزارش خبرنگار ایسنا، سزار معلوف در ادامه مطمئن حرف می‌زند و می‌گوید: مطمئنا کشتی حامل سوخت سالم به لبنان می‌رسد ، زیرا سازماندهی اختلافات (قواعد درگیری)بین اسرائیل و حزب‌الله همچنان پابرجا است، سازماندهی‌ای که شبح جنگ را اکنون دور می‌کند و در نتیجه اسرائیل هرگز مانع کشتی نخواهد شد.
حالا جهانی که همه چشمهایش را به تحولات افغانستان و سیطره زودهنگام طالبان بر پایتخت و دیگر شهرهای این کشور دوخته بودند از ساعاتی پس از سخنان سید حسن نصرالله به سوی کشتی‌ای چشم دوخته‌اند که به درخواست حزب الله از ایران برای لبنان سوخت مازوت حمل می‌کند.
سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله که چند روز پیش طرح واردات سوخت از ایران را رسانه ای کرده بود در سخنرانی خود به مناسبت روز عاشوراء گفت:«من دوست دارم اعلام کنم که کشتی نخست ما که از مبدأ ایران حرکت خواهد کرد، تمام رویه‌ها را طی کرده و … طی چند ساعت آینده به سمت لبنان خواهد آمد. ما در کشتی نخست اولویت را به ماده مازوت دادیم زیرا به شدت مورد نیاز است و زندگی مردم به آن بستگی دارد. پس از این کشتی، کشتی دیگر و کشتی‌های دیگری در راه خواهند بود. از لحظه آغاز حرکت کشتی ایرانی، ما آن را به مثابه خاک لبنان در نظر خواهیم گرفت. ما ذلت مردم‌مان را نمی‌پذیریم.»
سید حسن نصرالله افزود: «کسی مرتکب اشتباه به چالش کشیدن ما نشود زیرا این مسئله مرتبط با عزت ملت ماست و ما نمی‌پذیریم که این ملت خوار شوند.»
واکنش‌ها و انعکاس‌ها
واکنش‌های مختلفی به این خبر در لبنان وجود داشته است. تکلیف شخصیت‌ها و گروه‌های حامی مقاومت اسلامی و گروه های ملی گرا و استقلال طلب لبنان کاملا روشن است اما مخالفت برخی چهره‌های سیاسی مانند سعد حریری و استدلال مخالفت آنها جای تعجب دارد. حریری در بیان مخالفت خود با طرح واردات سوخت از ایران که ساعتی پس از سخنان سید حسن نصرالله اعلام کرد می گوید:« آیا آنچه صبح امروز درباره رسیدن کشتی‌های ایرانی شنیدیم یک مژده خوشحال‌کننده برای لبنانی‌هاست یا یک اعلام جنگ خطرناک در خصوص وارد کردن لبنان به جنگ‌های داخلی و خارجی؟»
سعد حریری هیچ توضیحی نمی‌دهد که واردات مازوت از ایران چگونه می‌خواهد مقدمات یک جنگ داخلی را در لبنان ایجاد کند در حالی که به صورت شفاف تعدادی از تجار لبنانی کمیت مشخصی از ایران، سوخت مازوت خریدند و قرار است این مقدار برای کل لبنان و نه فقط برای شیعیان استفاده شود.
وی همچنین در قالب “ایران هراسی” توهم وقوع یک جنگ خارجی را به دلیل واردات سوخت از ایران تبلیغ می‌کند. البته به نظر می‌رسد این ادعاهای وی خریداران زیادی در منطقه و لبنان ندارد، چنانچه سزار معلوف نیز پاسخ آن را زودتر اعلام کرده بود.
حریری همچنین مدعی شده است که تلقی کردن کشتی حامل سوخت ایران به مثابه خاک لبنان «اوج تضییع حاکمیت ملی» این کشور است و آن را به مثابه تبدیل شدن لبنان به یکی از استان‌های ایران تلقی می‌کند این در حالی است سید حسن نصرالله تلاش کرده است که بار دیگر به اسرائیل قواعد و توافق اعلام نشده بازدارندگی دو جانبه و قاعده درگیری ها با اسرائیل را بار دیگر گوشزد کند و در واقع می‌خواهد بگوید همان گونه که چند روز پیش حزب‌الله به حملات توپخانه‌ای ارتش اسرائیل به خاک لبنان پاسخ موشکی داد، هر گونه حمله‌ای به کشتی‌های سوخت ایرانی حمله به منافع ملت لبنان است و بدون پاسخ نمی‌ماند و این همان بازدارندگی دو جانبه است.
واکنش و سراسیمگی سفارت آمریکا در لبنان
اما از جالب‌ترین واکنش‌ها به طرح حزب الله برای واردات سوخت از ایران به سفارت ایالات متحده آمریکا در لبنان باز می گردد. ساعتی پس از اعلام دبیرکل حزب‌الله ، دوروتی شیا، سفیر آمریکا در بیروت در تماس تلفنی با “میشل عون”رئیس جمهور لبنان مدعی طرحی فوری برای ارسال برق و گاز به لبنان می‌شود.
بر اساس این طرح، آمریکا مدعی شده است که اردن از مصر گاز وارد می‌کند تا با تولید انرژی برق بیش‌تر آن را به شبکه برق میان اردن، سوریه و لبنان متصل کند و همچنین در موضوع انتقال گاز مصر از طریق اردن و سوریه به شمال لبنان نیز تسهیلاتی انجام خواهد شد.
سفیر آمریکا مدعی شده که این طرح با کمک بانک بین المللی برای تامین بهای گاز مصر و اصلاح خطوط انتقال برق و صیانت از لوله‌های گاز صورت خواهد گرفت.
همگان در لبنان و حتی مخالفین حزب‌الله معتقدند این واکنش عجولانه سفارت آمریکا در بیروت که مدیریت و رهبری تحمیل تحریم های خفه کننده علیه اقتصاد لبنان را به عهده دارد نشان می‌دهد که طرح حزب الله برای واردات سوخت از ایران بسیار هوشمندانه بوده است به شکلی که حتی آمریکایی که تحریم های او موجب بحران سوخت،نان و برق در لبنان شده است را وادار کرده است که خود به شکلی برای لغو تحریم ها اقدامی ولو کوچک انجام دهد.
چند سوال مهم
کاملا روشن است حزب‌الله با اعلام این که کشتی حامل سوخت به مثابه خاک لبنان تلقی می‌شود دست به یک هماوردی بزرگ زده است و همین امر باعث شده تا همه چشم‌ها متوجه این کشتی شود که بالاخره به سلامت به لبنان می رسد یا خود تبدیل به یک بحران بزرگ نظامی و دریایی می‌شود. از همین رو چند سوال مهم مطرح می‌شود:
۱- اگر اسرائیل یا آمریکا مانع حرکت کشتی شوند یا محموله آن را مصادره کنند آنگاه حزب الله در کجا و در چه زمانی به آن جواب می‌دهد؟ آیا حزب‌الله وارد یک معادله جدید تحت عنوان “جنگ نفت کش‌ها در آب‌های دریای مدیترانه و یا دریای سرخ” خواهد شد؟
۲- اگر کشتی به سلامت به مقصد رسید، بارش در کدام بندر تخلیه خواهد شد؟ آیا در یکی از بنادر لبنانی است یا سوری؟ کدام بندر لبنانی شهامت ترخیص بار و زدن مهر پای تخلیه بار را دارد؟ کدام بندر است که تبعات سیاسی داخلی و خارجی چنین اقدامی را می‌پذیرد؟ آیا دولت موقت حسان دیاب مسئولیت کار را می‌پذیرد؟ آیا نجیب میقاتی نخست وزیر مکلف مسئولیت کار را قبول می‌کند؟
۳- اگر بار در سوریه تخلیه شد، چگونه به لبنان منتقل می‌شود؟ آیا سوریه حق السهمی را طلب خواهد کرد؟ دولت لبنان چگونه این موضوع را مدیریت خواهد کرد؟
۴- اکنون نفت و مشتقات آن تحت تحریم آمریکا قرار دارد. آیا اگر آمریکا چشمان خود را به روی واردات مازوت از ایران ببندد دچار شرمساری جدیدی پس از فضحات اطلاعاتی و نظامی در افغانستان نمی شود ؟آیا این امر آمریکا را وادار به واکنش نمی‌کند؟
۵- طرح حزب‌الله برای واردات مازوت از ایران آیا به طرح تشکیل دولت لبنان به ریاست نجیب میقاتی کمک می‌کند یا مانعی جدید برای آن به شمار می‌رود؟
و بسیاری سوالات دیگر وجود دارد که پاسخ همه آنها را با چند روز صبر و بردباری در خواهیم یافت و شکی وجود ندارد چه این بار به مقصد برسد و چه نرسد در دل خود تحولات جدیدی در چگونگی تعامل حزب الله لبنان با آمریکا از یک سو و با اسرائیل از سویی دیگر ایجاد می کند و طرف برنده دست برتر را در سناریوهای مشابه خواهد داشت.