با پایان مرحله نخست توافقات «سوچی»، یعنی خارج سازی تسلیحات سنگین از منطقه غیرنظامی ادلب، اکنون مرحله پیچیده‌تری، یعنی خروج تروریست‌ها از این منطقه باید اجرا شود که موفقیت آن نقشی تعیین‌کننده در تثبیت اوضاع خواهد داشت.

روزنامه «کامرسانت» امروز در تحلیلی نوشت: روز گذشته تحقق مرحله نخست توافقنامه روسیه و ترکیه درباره استان ادلب سوریه، آخرین منطقه کاهش تنش که هنوز منطقه تحت کنترل نیروهای دولتی روسیه قرار نگرفته، به پایان رسید.

گروه‌های تروریستی و مخالفان مسلح سوری تجهیزات سنگین خود را از منطقه غیرنظامی به وجود آمده خارج کردند که درباره آن “ولادیمیر پوتین” و “رجب طیب اردوغان” روسای جمهوری روسیه و ترکیه در نشست اواسط ماه سپتامبر خود در بندر سوچی توافق کرده بودند. در آن زمان یادداشت تفاهمی نیز در حضور رهبران دو کشور امضا شده بود که اجتناب از انجام عملیات نظامی گسترده در استان ادلب برای بازگرداندن کنترل آن به دست دمشق را امکان پذیر کرد. اقدام بعدی در این راستا، خارج سازی تروریست‌ها از منطقه غیرنظامی ادلب خواهد بود.

وزارت دفاع ترکیه روز گذشته خارج سازی تسلیحات سنگین مخالفان سوری و تروریست‌ها از منطقه غیرنظامی در استان ادلب را تایید کرد. این مسئله یکی از موارد مورد توافق روسیه و ترکیه برای حل و فصل مشکلات در این منطقه بود. بر اساس یاددداشت تفاهم امضا شده بین دو طرف، قرار بود تا منطقه‌ای به عمق ۱۵ الی ۲۰ کیلومتر در استان ادلب به منطقه غیرنظامی تبدیل شود.

به گفته منابع خبری این روزنامه نزدیک به مخالفان سوری، خارج سازی تسلیحات سنگین از منطقه هیچ مشکلی برای آنها ایجاد نمی‌کند، چرا که در صورت ضرورت آنها سریع می‌توانند این تسلیحات را به منطقه بازگردانند. ضمن اینکه مقامات مسکو هنوز خارج سازی کامل تسلیحات سنگین از منطقه را تأیید نکرده‌اند، چراکه طبق اطلاعات وزارت دفاع روسیه، در حال حاضر هنوز بیش از هزار نیروی مسلح و حدود صد فناوری جنگی همچنان در منطقه غیرنظامی وجود دارد.

تاریخ کلیدی بعدی ۱۵ اکتبر (۲۳ مهرماه) است تا آن زمان همه گروه‌های تروریستی تندرو می‌بایست منطقه کاهش تنش را ترک کرده باشند. به نظر می‌رسد که این مسئله بسیار دشوارتر از خارج سازی تسلیحات سنگین باشد. تصادفی نیست که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته بعید ندانست که زمان کامل غیرنظامی شدن منطقه ممکن است تغییر کند. به گفته وی، یک یا دو روز این طرف و آن طرف نقش زیادی در اصل ماجرا و اهمیت ماهیت کار در این رابطه نخواهد داشت.

خارج سازی تروریست‌ها از منطقه غیرنظامی ادلب، بسیار پیچیده‌تر است

یک مقام آگاه در دمشق به این روزنامه گفته است که تحقق این بند از توافقنامه روسیه و ترکیه، دردسر واقعی برای مقامات آنکارا خواهد بود، چرا که تحقق این روند اصلا ساده نبوده و نیروهای طرفدار ترکیه مواضع خود را در استان ادلب از دست خواهند داد .

برای مخالفان مسلح و طرف ترکیه‌ای این مسئله اهمیت زیادی دارد. چرا که سرزمینی که بین گروه‌های مخالف مسلح و نیروهای تندرو در استان ادلب تقسیم شده، دائما در حال تغییر بوده و درگیری نظامی بین آنها غیرقابل اجتناب است. منابع خبری این روزنامه نزدیک به مخالفان سوری گفته‌اند که مسئله مهم آن است که گروه‌های تندرو جای دیگری برای عقب نشینی از ادلب ندارند و این مسئله این خطر را در پی دارد که بر خلاف توافقنامه سوچی، ممکن است به دمشق و مسکو بهانه لازم برای حمله به آنها را بدهند.

البته مخالفان مسلح سوری امید خود را از دست نداده‌اند که نظامیان روسی و ترکیه‌ای موفق شوند گزینه‌ای پیدا کنند تا تروریست‌ها به خصوص آنهایی که تبعه سوریه نیستند، به طور کلی این کشور را ترک کرده و به هر آنجا که آمده‌اند، در وهله نخست افغانستان، باز گردند. البته سرگئی لاوروف چنین گزینه‌ای را رد کرده است. دیپلمات های روسی پنهان نمی‌کنند مخالفان با توافقات صورت گرفته در سوچی چه سرنوشتی خواهند داشت. “میخائیل بوگدانوف” معاون وزیر خارجه روسیه به تازگی اعلام کرده که تروریست‌هایی که سلاح های خود را زمین نگذاشته و به مقاومت ادامه دهند، یا دستگیر شده یا نابود خواهند شد.

مخالفان مسلح سوری معتقدند که این رویکرد ممکن است روند خروج نیروهای تندرو از منطقه غیرنظامی ادلب را دشوار سازد. از برخی نمایندگان مخالفان صحبت‌های شنیده می‌شود که گویای عدم اعتماد آنها روسیه و عدم اطمینان داشتن به آینده خود است. این مسئله تنها مربوط به اوضاع در منطقه غیرنظامی ادلب نشده، بلکه به روند کلی حل و فصل اوضاع سیاسی سوریه و قبل از همه، شکل‌گیری کمیته قانون اساسی مربوط می‌شود.

تسنیم