۶۰ نفر از فعالان‌مدنی و سیاسی با انتشار نامه‌ای سرگشاده به رئیس‌جمهوری و نمایندگان مجلس ایران، در پی جان باختن تعدادی از کولبران در منطقه «بیوران» از توابع شهرستان سردشت که شامگاه شنبه بر اثر ریزش بهمن اتفاق افتاد، خواستار رسیدگی به وضعیت کولبران در مناطق مرزی کردستان شدند.

 
متن نامه و اسامی امضاکنندگان به شرح زیر است:

 
ریاست محترم جمهور
نمایندگان محترم مجلس
با اهدای سلام و تحیت
همانگونه که مستحضرید حلقه دیگری به زنجیره تلفات انسانی یکی از محرومترین اقشار جامعه ما یعنی کولبران افزوده شد.
قطعا به سبب در اختیار داشتن منابع مختلف رسانه‌ای و گزارش‌های رسمی و غیررسمی، از وضعیت معیشتی مرزنشینان کورد بویژه کولبران مطلع هستید.
واژه‌ای که چندین سال است برای همگان نامانوس نمی‌باشد، اما پرسشی که در اذهان مردمان این دیار مطرح است آیا مسئولان و مدیران از رنجی که این شهروندان برای تامین حداقلی نیازهای اساسی زندگی خود متحمل می‌شوند اگاه هستند؟!
قبل از هر چیز باید گفت؛ در بین قاچاقچی که تنها در فکر اندوختن مال وسرمایه با هر وسیله ممکن و افراد کولبر که از روی ناچاری متحمل سخت‌ترین، پرزحمت‌ترین و خطرناک‌ترین کار برای امرار معاش خود و خانواده‌شان هستند تفاوت بسیار است، لذا می‌توان گفت کولبری شغل نیست و صرفا تلاشی است برای زیستن، اما نه زندگی مرفهانه بلکه تحمل محنت‌های فراوان همراه با قناعت و زندگی روز مرگی…
این زحمتکشان گمنام از روی طمع یا جاه‌طلبی به این کار پرزحمت روی نیاورده‌اند بلکه برای قوام یک زندگی بخور و نمیر، مجبورند شبانه‌روز کوله‌بارهای سنگین و طاقت‌فرسا را در فضایی پرمخاطره بر دوش بکشند و گاهی هم در این راه جان خود را از دست دهند.

 
امضاکنندگان این نامه نظر به درک شرایط و وضعیت ناگوار این عزیزان که بازتاب داخلی و خارجی آن می‌تواند تاثیر ناگواری بر وجهه کشور و ملت ما داشته باشد ذکر نکات ذیل را جهت اقدامات لازم از سوی مسئولین مربوطه ضروری می‌دانند، باشد که این شهروندان مانند دیگر هموطنان از امکانات کشور بهره‌مند و برای تامین یک زندگی معمولی ناچار نشوند از جان خود هزینه بگذارند.

 
۱- اولین نکته که در تفاوت بین دو واژه قاچاق و عمل کولبری بایستی بدان توجه شود جنبه فرهنگی این مسئله در نزد مردم کوردستان است، درک وتعریف مردم کوردستان که کولبران نیز بخشی از آن هستند از قاچاق تا حد زیادی با تعریف قانونی آن متفاوت است،یعنی درک و ذهنیت مشترک وجود ندارد، در نگاه مردم کورد به ویژه مرزنشینان از زمان‌های دور خرید و فروش مواد مخدر و کالا و مواد مضر بحال فرد و جامعه و نامشروع از مصادیق قاچاق بشمار می‌آیند.
می‌توان گفت؛ بسیاری از مردم کوردستان، مشاغل را بر اساس حلال و حرام بودن کالای مورد معامله و نه بر اساس نتیجه مطلوب یا نامطلوب بودن آن در نظام اقتصادی ارزش‌گذاری می‌کنند، و در این راستا قاچاقچیان مواد مخدر و … امثال آنان را مطرود و منفور و در مقابل کولبران که به عنوان افرادی شریف و زحمتکش در پی کسب معیشت و روزی حلال هستند مورد تقدیر مردم می‌باشند، فقدان ذهنیت و تعریف مشترک در بین مردم و مسئولین و عدم اعمال اراده در حل مشکلات اساسی و تاریخی که ناشی از تفاوت‌های مرکزنشینی و خارج از مرکز است مزید بر علت شده و این تفاوت دیدگاه چه در جنبه حقوقی و فرهنگی بدون استفاده از نظرات و دیدگاه‌های صاحب‌نظران راه حلی برای آن ممکن نمی‌باشد. خوشبختانه چه در نصوص دینی مانند سوره قریش و چه در قانون اساسی دستورالعمل‌های لازم ارائه شده است.

 
۲- همانگونه که در قانون اساسی آمده یکی از وظایف دولت ایجاد اشتغال برای همه ملت است، در اصل ۲۸ قانون اساسی آمده است، دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون برای همه افراد امکان اشتغال بکار با شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد کند، در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز اشتغال مورد توجه قرار گرفته است و در ماده ۲۳ آمده است که هر انسانی حق دارد که صاحب شغل بوده و آزادانه شغل خود را انتخاب کند، شرایط کاری منصفانه خود را دارا باشد و سزاوار حمایت در مقابل بیکاری است.
اکنون این پرسش مطرح است که آیا مطابق قانون اساسی ایران یا اعلامیه حقوق بشر امکانات کار و اشتغال برای شهروندان کورد فراهم آمده است؟ آیا در برخورداری از اشتغال مورد حمایت هستند؟ آیا از شرایط کاری منصفانه برخورداند؟ آیا امکان انتخاب شغل وجود دارد یا اکثر مردم از سر ناچاری و بالاجبار به مشاغل سخت و طاقت‌فرسائی چون کولبری روی می‌آورند؟ مقایسه آماری در مناطق مختلف کوردستان با دیگر مناطق برخوردار نشان می‌دهدکه کولبری یک انتخاب نیست بلکه یک اجبار است و اگر انتخاب شغل دیگری در کوردستان امکان‌پذیر بود بدون تردید اکثریت کولبران به این حرفه طاقت‌فرسا روی نمی‌آوردند؟ علاوه بر آن مقایسه شاخص‌های توسعه اقتصادی کوردستان با دیگر مناطق کشور، از وجود نابرابری در امر سرمایه‌گذاری و عدم توجه دولت به این مناطق حکایت دارد.
ریاست محترم جمهور و نمایندگان محترم شورای اسلامی می‌توانید اخبار مربوط به مناطق مرزی را به دقت مرور کنید که با کولبران چگونه برخورد می‌شود؟ لذا نظر به جایگاه قانونی و حقوقی و مسئولیتی که مردم به شما سپرده‌اند و نیز با توجه به تاکید صریح و دقیق مقام رهبری بر این نکته که منظور ایشان از مبارزه با قاچاق کالا مقابله با کولبران ضعیفی نیست که در بعضی مناطق کالاهای کم ارزش وارد می‌کنند، استدعا می‌شود که در کوتاه‌مدت اقدامات مثبتی برای حمایت و دلجویی از ‌آسیب‌دیدگان، هم‌چنانکه به نیکی در حادثه دلخراش ساختمان پلاسکو انجام شد انجام دهید و در درازمدت در جهت توسعه این مناطق و ایجاد مشاغلی که شهروندان بتوانند از حقوق قانونی و شهروندی خویش برخوردار و در کمال آرامش، امنیت و عزت از زندگی سربلندانه‌ای برخوردار باشند،برنامه‌ریزی نمایید.

 
امضاکنندگان؛
۱- دکتر عبدالله رمضان زاده
۲- اسماعیل مفتی‌زاده
۳- دکتر جلال جلالیزاده
۴- دکتر خالد توکلی
۵- دکتر صلاح‌الدین خدیو
۶- سید محسن رضوی
۷- دکتر سید هاشم هدایتی
۸- دکتر رئوف کریمی
۹- حسن امینی
۱۰- هادی ادب
۱۱- دکتر عبدالله ابریشمی
۱۲- اجلال قوامی
۱۳- دکتر علی شمس برهان
۱۴- مهندس حامد فرازی
۱۵- دکتر باقر پیری
۱۶- عیسی خان حاتمی
۱۷- دکتر بهروز زارعی
۱۸- دکتر سهراب زنگنه
۱۹- دکتر کمال آزادمنش
۲۰- دکتر علی اشرافی
۲۱- دکتر اسعد یوسفی
۲۲- دکتر هدایت صبوری
۲۳- مهندس صلاح عباسی
۲۴- احمد حبیبی
۲۵- مسعود کوردپور
۲۶- دکتر لطیف صفری
۲۷- فرهاد امین‌پور
۲۸- مهندس عبدالرضا موسوی اجاق
۲۹- سید مسعود حسینی
۳۰- دکتر محمدآزاد جلالی زاده
۳۱- رمضان یوسفی
۳۲- سید یدالله سبحانی
۳۳- دکتر عثمان عزیزی
۳۴- محسن نیکخواه
۳۵- مظهر نوری
۳۶- ابراهیم مردوخی
۳۷- حمزه یوسفی
۳۸- امجد قسیمی
۳۹- مهندس کریم حسین‌زاده
۴۰- مهندس باقر ضیائی
۴۱- دکتر غلامحسین کریمی
۴۲- دکتر احمد نعمتی
۴۳- دکتر پیمان قدمی
۴۴- دکتر جمال مشتاق
۴۵- امیر سجادی
۴۶- دکتر محمدعلی کوشا
۴۷- دکتر جلیل صحرایی
۴۸- دکتر علی آقاصادقی
۴۹- فریدون سپری
۵۰- کتایون محمودی
۵۱- حمید مهدوی
۵۲- موسی امیدی
۵۳- حسین احمدی‌نیاز
۵۴- امیر عبداله‌زاده
۵۵- کمال حسینی
۵۶- جمال دانشمند
۵۷- بختیار خوشنام
۵۸- عثمان مزین
۵۹- دلیر اسکندری
۶۰- ژیانا اسکندری