تارنمای تحلیلی دیپلمات در گزارشی به بررسی روابط تیره میان جزایر اقیانوس آرام و آمریکا پرداخته و آورده است که جزایر واقع در این منطقه با خشمی آشتی‌ناپذیر خواهان عدالت هسته‌ای برای جزایر مارشال هستند؛ جایی که واشنگتن ۱۲ سال آزمایش هسته‌ای انجام داده و عواقب آن را بر عهده نمی‌گیرد.

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، در گزارش مورد اشاره آمده است: آمریکا در تلاش برای رقابت با چین برای نفوذ و دسترسی به جزایر اقیانوس آرام است، منطقه ای که می تواند نقش مهمی برای کسب پیروزی در جنگ احتمالی در آسیا ایفا کند.

در ماه سپتامبر (شهریور)، مجلس نمایندگان آمریکا قانونی را برای تقویت روابط با این منطقه و مقابله با پکن تصویب کرد. اما بیشتر مقام های واشنگتن بزرگ‌ترین مانع برای سیاست خارجی ایالات متحده در جزایر اقیانوس آرام را نادیده می‌گیرند؛ موضوعی که نقطه قوت چین نیست، بلکه ضعف آمریکاست. موضوع ویژه شکست این کشور در رسیدگی به میراث آزمایش هسته‌ای ایالات متحده در منطقه است.

ایالات متحده از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۸ میلادی ۶۷ آزمایش هسته‌ای و ترموهسته‌ای را در جزایر مارشال انجام داد که معادل منفجر کردن ۱.۶ بمب هیروشیما در هر روز در این ۱۲ سال بود. مردم مارشال هنوز با اثرات آن از جمله سرطان و سایر مشکلات بهداشتی، آلودگی محیط زیست و جابه‌جایی نامحدود از جزایر غیرقابل سکونت دست و پنجه نرم می‌کنند.

مجمع جزایر اقیانوس آرام؛ خشمگین و دادخواه

کشورهای جزیره اقیانوس آرام رفتار آمریکا با جزایر مارشال را نه تنها در گذشته، بلکه در حال حاضر نیز از بنیاد ناعادلانه می‌دانند و به شدت به برداشت آنها از ایالات متحده آسیب رسانده است.

در ماه اوت، رسانه های غربی پس از موافقت با چین و حذف نام تایوان از بیانیه مشترک خود، به مجمع جزایر اقیانوس آرام، بزرگترین سازمان منطقه ای اقیانوسیه، اشاره کردند اما غیبت از سرفصل بیانیه‌ها چیزی است که باید برای سیاستگذاران ایالات متحده اهمیت بیشتری داشته باشد: این مجمع چگونه درباره ایالات متحده صحبت می کند؟

مجمع جزایر اقیانوس آرام به عنوان پلتفرم اصلی این جزایر برای همکاری، کلید درک منطقه است. بنابراین مهم است که پس از استقبال کشورهای عضو از بودجه آب و هوایی واشنگتن، آنها به بی عدالتی ایالات متحده در قبال جزایر مارشال اشاره و موافقت کردند که اقدامات دوجانبه، منطقه ای و چندجانبه را برای حمایت از جزایر مارشال در دستیابی به «یک قطعنامه موجه» در مورد آزمایش هسته ای ایالات متحده ادامه دهند.

هنری پونا دبیرکل وقت مجمع‌ جزایر اقیانوس آرام در ماه مارس (فروردین) برای هفتادمین سالگرد قلعه براوو بزرگترین آزمایش هسته‌ای آمریکا، از جزایر مارشال بازدید کرد. آن انفجار یک هزار برابر قوی تر از بمب هیروشیما بود.

آزمایش سلاح هسته ای براوو (بازده ۱۵ تن) در جزیره بیکینی، جزایر مارشال، ۱ مارس ۱۹۵۴ انجام گرفت که این آزمایش بخشی از عملیات قلعه بود.

پونا در سخنرانی خود با تاکید بر «بی احترامی شدید خارجی» به قدرت های هسته ای که از اقیانوس آرام به عنوان میدان آزمایش استفاده می کردند، گفت: ما باید دوستان بزرگ خود، ایالات متحده را در قبال این موضوع مسئول بدانیم.

وی گفت معتقد است که تلاش‌های آمریکا برای حل و فصل میراث هسته‌ای «ناکافی» بوده و «بنابراین موضوع ناتمام مانده است».

واشنگتن از پذیرش اشتباه سر باز می‌زند

واشنگتن ادعا می کند که ۱۵۰ میلیون دلار «تسویه حساب کامل و نهایی» برای غرامت این آزمایش هسته ای است. جزایر مارشال این مبلغ را در سال ۱۹۸۶ زمانی که از ایالات متحده تحت پیمان انجمن آزاد دریافت کرد که با تعدیل تورم، ارزش تسویه حساب امروز تقریباً ۴۳۰ میلیون دلار خواهد بود.

با این حال، دولت مارشال و مجمع جزایر اقیانوس آرام آن را به شدت ناکافی می دانند. همان‌طور که در سال ۱۹۸۶ توافقنامه ایجاب می کرد، یک دادگاه مستقل دعاوی هسته ای تأسیس شد و اعلام کرد غرامت پرداختی باید ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار باشد که با توجه به تورم تعدیل شده، بیش از سه میلیارد دلار امروز به حساب می‌آید.

نکته دیگر این است که جزایر مارشال قرارداد را زمانی امضا کرد که هنوز تحت کنترل ایالات متحده بود و اطلاعات حیاتی طبقه بندی شده باقی ماندند، از جمله دامنه عظیم پیامدها و آزمایش های بی رحمانه دولت آمریکا روی افراد اهل مارشال که به این کار رضایت نداشتند.

جزایر مارشال چندین دهه است که با حمایت مجمع جزایر اقیانوس آرام به دنبال غرامت کامل هسته ای بوده و واشنگتن همیشه از پذیرفتن این موضوع خودداری کرده است. در حالی که بسیاری از ابتکارات ایالات متحده در منطقه مورد استقبال قرار می گیرند، آنها در اصلاح اشتباهات گذشته ناکام هستند و از سوی دیگر چیزی جز غرامت کامل، عدالت هسته ای برای مارشالی ها فراهم نمی‌کند.

گیف جانسون، سردبیر مجله جزایر مارشال و کارشناس میراث هسته‌ای، گفت: آگاهی زیادی در میان رهبران جزایر اقیانوس آرام وجود دارد که آمریکا به طور کامل به آسیب‌های ناشی از اقدامات خود در این منطقه رسیدگی نکرده است.

وی ادامه داد: میراث هسته‌ای نقطه سیاهی بر روابط بلندمدت بین واشنگتن و جزایر مارشال و تعهدات و وعده‌های ایالات متحده در منطقه وسیع‌تر اقیانوس آرام است. زمانی که اقیانوس آرام در اولویت نبود، بیشتر سیاست‌گذاران ایالات متحده نگران این شهرت شرم آور نبودند اما اکنون این منطقه در اولویت است و به همین دلیل واشنگتن باید به موضع مجمع جزایر اقیانوس آرام توجه کند. بدون عدالت هسته‌ای، لفاظی ایالات متحده در جزایر اقیانوس آرام هر اندازه خوب ساخته شده باشد، همیشه پوچ خواهد بود.

در ماه اوت (شهریور)، سفیر ایالات متحده در جزایر مارشال، این کشور را «نزدیک‌ترین شریک» واشنگتن نامید. دولت آمریکا ادعا کرده است «به اولویت‌های اقیانوس آرام گوش می‌سپارد و به آن پاسخ می‌دهد».

وی تاکید کرده است که آمریکا از منطقه‌ای صلح‌آمیز و انعطاف‌پذیر حمایت می‌کند که در آن «محیط زیست می‌تواند رشد کند» و به حقوق بشر متعهد است اما تمام این پیام ها با امتناع از پرداخت غرامت کامل هسته‌ای در تناقض است.

سازمان ملل به صورت رسمی عذرخواهی کند

لتائو یک خدای باستانی مارشالی است که به شیطنت و حیله شهرت دارد. بنتیک کابوآ مدیسون، مدیر اجرایی ابتکار آموزشی جزایر مارشال که به جوامع مارشالی در ایالات متحده خدمت می‌کند، گفت: برای مارشالی‌ها، به ویژه بزرگسالان، با توجه به میراث هسته ای و آنچه نسل آنها شاهد آن بود، هیچ کشور دیگری بیش از آمریکا این ویژگی ها را تجسم نمی‌بخشد.

وی افزود: جزیره‌های اقیانوس آرام خواهان منطقه‌ای هستند که بدون سلاح هسته‌ای و مستقل باشد، نه عرصه رقابت بین چین و آمریکا، دو کشور مجهز به سلاح هسته‌ای!

با افزایش تنش‌های ژئوپلیتیکی و مواجهه جهان با خطر جنگ هسته‌ای، جزایر اقیانوس آرام عدالت هسته‌ای را مهم‌تر از همیشه می‌دانند.

در سال ۲۰۲۲، یک قطعنامه سازمان ملل متحد خواستار تهیه گزارشی درباره پیامدهای حقوق بشر آزمایش هسته‌ای در جزایر مارشال شد اما آمریکا به این دلیل که واشنگتن مدعی بود مسئولیت های خود را «پذیرفته و به آن عمل کرده است» با آن مخالفت کرد. مجمع جزایر اقیانوس آرام با رد ادعای آمریکا قطعنامه را تایید کرد.

گزارش نهایی سازمان ملل متحد که در اواخر سپتامبر (مهر ماه) منتشر شد، به این نتیجه رسید که آمریکا باید عذرخواهی رسمی کرده و غرامت کامل را برای جزایر مارشال به دلیل آزمایشات هسته ای در نظر بگیرد.

جزایر مارشال: عدالت هسته‌ای بدون «هیچ آشتی معناداری» با آمریکا

هیلدا هاین، رئیس جزایر مارشال، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، توجهات را به این یافته جلب کرد و گفت: آزمایش‌های هسته‌ای زخم‌های عمیقی بر جای گذاشت، جوامعی که از جزایر اصلی خود در تبعید باقی مانده‌اند و میلیاردها دلار ادعاهای رسیدگی نشده و بار اجتماعی و زیست محیطی بر دوش نسل جوان و آینده ما است.

وی در روزهای گذشته در گفت‌وگو با شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو گفت: میراث هسته‌ای باید مورد توجه قرار گیرد اما «هیچ آشتی معناداری» با آمریکا وجود ندارد و هیچ عذرخواهی رسمی پذیرفته نیست. مردم مارشال گمراه شده و به زور آواره شدند و بدون رضایت تحت آزمایش های علمی قرار گرفتند.

بر اساس این گزارش، تهدید چین توجه آمریکا را دوباره به جزایر اقیانوس آرام معطوف کرده است اما وقتی صحبت از تقویت روابط با این شرکای حیاتی می شود، ایالات متحده بدترین دشمن خودش است. اگر واشنگتن می خواهد در برابر پکن پیروز شود، اگر می خواهد به عنوان یک شریک قابل اعتماد ظاهر شود که به حقوق بشر و نظم مبتنی بر قوانین احترام می گذارد، باید به درخواست های عدالت هسته ای توجه کند.