به گزارش صدای آلمان؛ رسانه‌های ایران نیز روز دوشنبه (۲۴ مهر/ ۱۶ اکتبر) از قول احمد محجوب، سخنگوی وزارت خارجه عراق، نقل کرده‌اند که جمهوری اسلامی گذرگاه‌های رسمی خود با اقلیم کردستان را به درخواست دولت مرکزی بغداد بسته است.

به گفته احمد محجوب، این امر در پی همه‌پرسی مناقشه‌برانگیز “استقلال” کردستان عراق و در چارچوب اقدامات بغداد برای تسلط کامل بر گذرگاه‌های مرزی و فرودگاه‌های اقلیم انجام گرفته است. طبق همین گزارش، پیش از این نیز بغداد رسما از تهران و آنکارا درخواست کرده بوده که تا هنگام تسلط کامل دولت مرکزی عراق بر گذرگاه‌های مرزی، تمام گذرگاه‌های خود را با اقلیم کردستان مسدود کنند.

روز گذشته شبکه خبری المیادین لبنان از بسته شدن مرزهای زمینی ایران به روی اقلیم کردستان به قصد “کامل کردن حلقه محاصره”ی اربیل خبر داده بود.

علاوه بر وزارت خارجه عراق، برخی مقام‌های اقلیم کردستان عراق نیز اقدام ایران در بستن مرزهای زمینی خود با آن اقلیم را تأیید کرده‌اند.

سامال عبدالرحمن، مدیرکل گمرک اقلیم کردستان عراق، پیش‌تر گفته بود که ایران سه گذرگاه رسمی خود با اقلیم را بسته است. او البته به رسانه‌های اقلیم گفته بود که احتمال دارد انسداد موقت و ۴۸ ساعته باشد.

ایران در مجموع از طریق ۷ گذرگاه مرزی رسمی (تمرچین، باشماق، پرویزخان، خسروی، مهران، چذابه و شلمچه) با همسایه غربی خود مرتبط است. از این میان ۳ گذرگاه رسمی اول، ایران را با شمال عراق و خاک اقلیم کردستان پیوند می‌دهند.

تمرچین (حاج عمران)

تمرچین یا حاج عمران، شمالی‌ترین گذرگاه مرزی ایران و اقلیم کردستان عراق، در نزدیکی شهر کردنشین پیرانشهر در استان آذربایجان غربی قرار دارد. کارکرد این گذرگاه بیشتر در عرصه‌های تجاری و گردشگری است. ساکنان مناطق اطراف این گذرگاه عمدتا سنی‌مذهب‌اند. این گذرگاه در آن‌سوی مرز به اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق، منتهی می‌شود و به شکل سنتی زیر نفوذ کردهای طایفه بارزانی است. پیشمرگه‌های وابسته به حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی، کنترل آن سوی مرز این گذرگاه را در دست دارند.

باشماق (باشماخ)

گذرگاه مرزی باشماق یا باشماخ در نزدیکی مریوان در استان کردستان قرار دارد. این گذرگاه در آن سوی مرز به سلیمانیه می‌رسد. اهمیت این گذرگاه پرتردد نیز بیشتر به خاطر مبادلات تجاری و گردشگری است. آن سوی مرز باشماق از لحاظ سنتی جزو مناطق تحت نفوذ اتحادیه میهنی است که به نام رهبر فقیدش جلال طالبانی شناخته می‌شود.

پرویزخان

گذرگاه رسمی پرویزخان واقع در شمال قصرشیرین در استان کرمانشاه، ایران را به جنوبی‌ترین مناطق اقلیم کردستان وصل می‌کند. شهروندان ایران می‌توانند با خودروی شخصی از این مرز بگذرند و بدون نیاز به دریافت ویزا وارد خاک کردستان عراق شوند و به شهرهای اقلیم سفر کنند.

به گزارش منابع داخلی ایران، صادرات کالاهای ایرانی به کردستان عراق تا پیش از سال ۲۰۱۴ میلادی سالانه به ۸ میلیارد دلار می‌رسیده، اما این رقم در حال حاضر با کاهشی شدید به حجم کماکان چشمگیر ۴ تا ۵ میلیارد دلار می‌رسد.

بخش عمده‌ای از این حجم بالای مبادلات از طریق گذرگاه‌های زمینی انجام می‌گیرد.

در همین حال، به گزارش ایسنا، شبکه العربیه در خبری فوری گزارش داد که ترکیه تحویل گذرگاه الخابور در مرز با کردستان را به دولت عراق آغاز کرده است.

آنکارا همچنین با بستن گذرگاه “ابراهیم الخلیل” موافقت کرد.