اروپا در زمینه فناوری‌های جدید پیشرفت‌های قابل توجهی کرده اما میزبان هیچکدام از شبکه‌های اجتماعی بزرگ و یا غول‌های بزرگ فناوری نیست و همه آنها از جمله گوگل و فیسبوک در اختیار آمریکاست.

به نقل از اندیشکده اروپایی ‘تاملات پیش رو برای اروپا’ (Thinking ahead for Europe)، اتحادیه اروپا با اینکه در تولید علم سهم به سزایی و در عرصه فناوری های جدید جایگاه مهمی دارد؛ اما صاحب هیچکدام از ‘غول های شبکه اجتماعی’ و یا ‘فناوری های بزرگ’ نیست. عده ای از چنین فقدانی در اروپا با عنوان ‘تناقض تکنولوژی های بزرگ'( big tech paradoxical syndrome) یاد می کنند.

اکنون نزد کارشناسان اروپایی سئوال مهمی مطرح است. چرا با اینکه در پایتخت های اروپایی مظاهر پیشرفت به قدر کافی به چشم می خورد، سالانه صدها کنفرانس با موضوع تکنولوژی های روز و فناوری های بالا برگزار می شود و محیط پر جنب و جوشی از تعامل علمی وجود دارد؛ اما اروپا صاحب هیچکدام از غول های بزرگ فناروی جدید همچون گوکل، فیسبوک و یا اینستاگرام نیست.

عده ای پاسخ این سئوال را در مقررات سنگین، عدم سرمایه گذاری، کمبود مهارت، دولت بزرگ، عدم تمایل سیاسی برای تکمیل بازار ‘تکنولوژی های بالا’ جستجو می کنند. اما شاید مهمترین علت ‘سیاست آمریکایی ها’ در نحوه نگهداری و تغذیه این شرکت ها است که به حفظ این انحصار کمک کرده است. این شرکت ها برای سالهاست که از اروپا سواری رایگان(free-ride) می گیرند. وضعیتی که به مرور اروپا را در این زمینه ضعیف و آمریکا را قوی تر کرده است.

از این رو اروپا بارها به فکر محدود ساختن فعالیت آنها و یا برقراری جریمه های سنگین بر نحوه فعالیت آنها بوده است.

ماه ژوئیه ۲۰۱۸ (تیرماه ۱۳۹۷) خبرگزاری های بزرگ اروپا، گوگل و فیسبوک را به غارتگری اخبار، انتشار آن و گرفتن ‘سواری رایگان’ از اروپا متهم کردند و خواستار تقسیم درآمدهای این دو غول اینترنتی با رسانه ها شدند.

در نامه ای که به امضای مدیران اجرایی حدود ۲۰ خبرگزاری از جمله ‘خبرگزاری فرانسه’، ‘پرس آسوسیشن انگلیس’ و ‘خبرگزاری دپ آ آلمان’ رسید، آنها از پارلمان اروپا خواستند قانون حق کپی رایت در اتحادیه اروپا را به روز رسانی کنند تا مانع از سوء استفاده این شرکت ها شوند.

اتحادیه اروپا نیز در جولای ۲۰۱۸ (مرداد۹۷)، شرکت گوگل را به علت انحصارطلبی به مبلغ پنج میلیارد دلار جریمه کرد.
‘دونالد ترامپ’ رئیس جمهوری آمریکا در انتقاد از این تصمیم اتحادیه اروپا واکنش نشان داد و گفت: جریمه ۵ میلیارد دلاری بروکسل علیه شرکت گوگل ثابت می کند که روابط با اتحادیه اروپا به شکل غیرعادلانه ای به سود این اتحادیه است.

اتحادیه اروپا از معدود سازمان های بزرگی است که از قدرت واداشتن شرکت های بزرگ فناوری مانند گوگل و فیس بوک به تغییر رویه های شان برخوردار است و آمریکا از چنین چیزی نگران است. این نگرانی تا اندازه ای است که در سطح ریاست جمهوری به آن واکنش نشان داد و این بخشی از تقلا آمریکا برای حفظ انحصارش در میزبانی غول های بزرگ فناوری و شبکه های اجتماعی است.

اتحادیه اروپا همچنین در ۲۰ مارس ۲۰۱۹ (۲۹ اسفند ۱۳۹۷) مجددا شرکت گوگل را به دلیل انحصارطلبی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار جریمه کرد.

ارگارت وستاگر(Margrethe Vestager) کمیسر اروپا در امور رقابت های بازرگانی در بیانیه ای در این باره گفت: ‘گوگل سلطه خود را بر تبلیغات آنلاین مستحکم کرده و با اعمال محدودیت های ضدرقابتی بر تارنماهای طرف سوم، خود را از فشار رقابتی حفظ می کند.’

این سومین بار بود که گوگل به دلیل جلوگیری از رقابت (آزاد)، از سوی اتحادیه اروپا به پرداخت جریمه میلیارد دلاری محکوم می شد.

در سه سال گذشته اروپا این شرکت فعال درحوزه فناوری را در مجموع ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار جریمه کرده است.
به موجب قانون آنتی تراست اتحادیه اروپا، شرکت ها باید رقابتی منصفانه دستکم به نفع مشتریان داشته باشند و اتحادیه اروپا می گوید که شرکت گوگل با ملزم کردن شرکت های سازنده تلفن همراه به نصب جستجوگر ساخت این شرکت و وادار ساختن کاربران به نصب این برنامه طراحی شده این شرکت، حق انتخاب مشتریان را گرفته و بدین ترتیب این قانون را نقض کرده است.

این تصمیمات حاکی از نارضایتی اروپا از تداوم این «وضعیت انحصاری» است و ممکن است در سالهای پیش رو شاهد تنش بیشتر آمریکا و اروپا در این زمینه باشیم.

ایرنا