دبیر انجمن اروپایی مطالعات باطنی‌گرایی غربی معتقد است از «استیو بانون» می توان به عنوان معلم عقیدتی ترامپ نام برد؛ شخصی که متأثر از اندیشه های « ژولیوس اِوولا» فیلسوف مرموز ایتالیایی است.

 
چندی پیش «جِیسون هاروویتز» در مطلبی که در نیویورک تایمز نوشت به بررسی آراء و اندیشه های « استیو بانون» پرداخت که از او به عنوان معلم عقیدتی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا یاد می شود.

کسانی که سعی در ریشه‌یابی جهان‌بینی تاریک و گاه آخرالزمانی استیون ک. بانون -معلّم عقیدتی ترامپ- دارند، بارها سخنرانی او را که در سال ۲۰۱۴ در همایشی در واتیکان ایراد شد بررسی کرده‌اند که در آن به تفسیر اسلام و پوپولیسم و کاپیتالیسم پرداخته بود.

اما با وجود همه بررسی‌هایی که درباره‌ی آن بیانات صورت گرفته است، کسی متوجه اشاره‌ی گذرای آقای بانون به ژولیوس اِوولا، فیلسوف مرموز ایتالیایی، نشد و شاید فقط پیروان این متفکرِ شدیداً تحریم‌شده و وابسته به نازیسم و نیز پژوهشگران بودند که توجشان به این نکته جلب شد.

جیان‌فرانکو دو توریس، زندگی‌نامه‌نویس و مدافع عقاید اوولا، که مقیم رم است و بنیاد اوولا را از خانه‌اش مدیریت می‌کند، می‌گوید: «اولین بار است که یک مشاور رییس جمهور آمریکا اوولا را می‌شناسد و یا احتمالاً بنیان فکریِ سنت‌گرا دارد.»

او می‌گوید «اگر بانون چنین عقایدی داشته باشد باید ببینیم چه تأثیری بر سیاست‌های ترامپ می‌گذارد.»

در گفتگو با پروفسور «مارک سجویک» استاد مطرح دانشگاه آرهوس دانمارک و از متفکرانی که مطالعات جامعی در خصوص مکتب سنت گرایی داشته به بررسی این موضوعات پرداخته ایم که در ادامه آمده است.

«مارک سجویک» (Mark Sedgwick) از استادان سابق و برجسته دانشگاه آمریکایی قاهره و استاد کنونی دانشگاه آرهوس دانمارک و نیز دبیر انجمن اروپایی مطالعات باطنی‌گرایی غربی است که کتابی را در سال ۲۰۰۴ با عنوان «علیه جهان مدرن: سنت‌گرایی و تاریخ‌ پنهان فکری سده بیستم» به چاپ رساند.

*برخی تحلیلگران از استیو بانون به عنوان ایدئولوگ کاخ سفید و شخص دونالد ترامپ نام برده اند. نظر شما در این باره چیست؟

این عنوان، توصیف خوبی است. رئیس جمهور ترامپ ایده های بزرگی دارد، اما تناقض و عدم انسجام هم در میان این ایده ها دیده می شود. تنها فرد عالیرتبه ای که در حال حاضر در دولت حضور داشته و فلسفه ای منسجم دارد – و شما ممکن است ایدئولوگ بنامیدش- آقای بانون است.

*در حال حاضر چه کسانی پشت پرده سیاست گذاری های دونالد ترامپ هستند؟

مشخص نیست. برای من دور از انتظار نیست که رقابت و اختلاف همچنان در میان چهره های باتجربه و محرم از نگاه سیستم، مانند ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی از یک سو و افراد رادیکالی که از سوی سیستم خودی به حساب نمی آیند، نظیر آقای بانون از دیگر سو، در جریان باشد.

*«بانون» در سخنرانی معروفش در سال ۲۰۱۴، به نام «ژولیوس اِوُولا» فیلسوف مرموز ایتالیایی (۱۹۷۴-۱۸۹۸) اشاره کرد که این به مذاق حامیان نازیسم خوش آمد. علت علاقه او به این فیلسوف چیست؟

آقای بانون به بسیاری از اندیشمندانِ رادیکالِ طیف راست علاقه دارد. او مدیر سایت «بریت بارت» بود؛ یکی از حامیان اصلی رشد و ارتقای راست رادیکال و افکار و نظریاتش. بنابراین، علاقه او به «اوُولا» طبیعی است، اما این بدان معنا نیست که «اوُولا» الهام بخش اصلی بانون بوده است. او به بسیاری اندیشمندان تعلق خاطر دارد که مطمئنا در این میان، برخی برای او مهم ترند.

*نیویورک تایمز با انتشار گزارشی، ریشه های سیاستهای ضدمهاجرتی ترامپ را به سنت گرایانی چون «رنه گنون» از اندیشمندان مکتب سنت گرایی منتسب کرده است. شما در این باره چه نظری دارید؟

عقاید ضدمهاجرتی نه در نظریات متفکران خاص بلکه در علاقه انسان به تفکیک قائل شدن میان «گروههای خودی» و «گروههای بیگانه» ریشه دارد. در مبحث مهاجرت، معمولا به مهاجرتهای در مقیاس پایینِ افرادی که رفتار و ظاهر متفاوتی با اتباع کشور مقصد ندارند توجهی نمی شود.

در واقع، آن چه همیشه محل عناد بوده مهاجرتهایی در مقیاس گسترده افرادی که از نظر عقاید و ظواهر، متفاوتند را شامل می شود. با این همه، این درست است که برخی اندیشمندانی که تحت تأثیر گنون و اوُلا – متفکرانی که از آنها با عنوان «هویت گرایان» یاد می شود- بوده اند، نظریاتی ارائه داده اند که عملا به شکل گیری یک ایدئولوژی ضدمهاجرتی انجامیده است.

از نظر آنها، سنتهای فرهنگیِ شخصی از افراد در مقابل آمیزه ای از سنتهای خارجی، از جمله مهاجرت، محافظت می کند. اما این آن چیزی نیست که رئیس جمهور ترامپ را تحت تأثیر قرار داده است.

ترامپ به طور کلی مخالف مهاجرت نیست؛ مثلا همسر او خودش یک مهاجر بوده است. مخالفت او با مسلمانان است؛ هم مسلمانانی که در کشورهای اسلامی زندگی می کنند هم مسلمانان آمریکایی. بنابراین، اقدامات ضدمهاجرتی او ربطی به گنون که خودش به اسلام تغییر دین داد، یا اوُلا که افکارش قرابتهایی با اسلام داشت ندارد.

جواد حیران نیا – ونداد الوندی پور

مهر